- Er zijn fors meer zwartrijders vooral de tram in de periode na de coronapandemie in grote steden als Rotterdam en Amsterdam.
- In Rotterdam was het aantal tramreizigers zonder kaartje afgelopen jaar bijna drie keer zo hoog als in 2019, het jaar voorafgaand aan de start van de coronapandemie.
- Gemeentelijke vervoersbedrijven wijzen op een toename van niet-betaald reizen tijdens de coronajaren die heeft geleid tot ‘normvervaging.’
- Lees ook: Op stedentrip? Reizen vanaf een andere luchthaven kan enorm veel geld schelen, soms zelfs de helft van de ticketprijs
Het aantal zwartrijders in het openbaar vervoer is flink gestegen sinds het laatste jaar voor de coronapandemie. De Amsterdamse vervoerder GVB bevestigt na berichtgeving in Het Parool dat het aantal reizigers zonder kaartje vorig jaar met 50 procent is toegenomen vergeleken met de jaren voor corona. Ook het Rotterdamse RET betrapte in 2022 meer zwartrijders, vooral in trams.
Het percentage tramreizigers zonder kaartje was vorig jaar bijna drie keer hoger dan in 2019, meldt een woordvoerder van de RET. Het laatste jaar voor de coronapandemie lag het percentage zwartrijders op 0,5 procent, vorig jaar stapte 1,4 procent van de tramreizigers in zonder vervoersbewijs. Volgens de Rotterdamse vervoerder komt dit omdat er minder conducteurs zijn in de trams vanwege bezuinigingen.
In de bus en metro zijn de percentages wat minder hard gestegen. In de metro’s reed ruim 1 procent van de reizigers zwart in 2022 en in de bussen was dat 0,5 procent. Een woordvoerder meldt dat de RET altijd probeert om met behulp van mensen en techniek zwartrijden tegen te gaan. “We zetten techniek in om in beeld te brengen waar en wanneer het het meeste voorkomt”, zegt een woordvoerder. Op die plekken worden dan extra controles uitgevoerd.
Campagne tegen zwartrijden in tram, bus en metro
Het Amsterdamse GVB is deze week een nieuwe campagne gestart tegen zwartrijden vanwege de stijging. Daarmee wil het bedrijf reizigers duidelijk maken dat niet betalen voor een reis “asociaal” is. De GVB meldt dat de reden dat mensen zwartrijden verschilt per persoon en dat dit zowel onbewust als bewust gebeurt.
"We zagen tijdens de coronamaatregelen een toename van niet-betaald reizen en normvervaging, zoals meer discussies en conflicten bij controle op vervoerbewijzen", meldt een woordvoerder. Dit bleef volgens hem gebeuren nadat coronamaatregelen werden opgeheven, al waren er minder zwartrijders in 2022 dan een jaar eerder. Volgens de woordvoerder wordt vooral niet ingecheckt in trams zonder conducteur en in gekoppelde toestellen zonder bestuurder in het achterste deel.
"We zien grotere concentraties opengetrapte poortjes en reizigers zonder geldig vervoerbewijs bij metrostations in de buurt van scholen", zegt de woordvoerder. Het vervoersbedrijf geeft onder meer voorlichting op middelbare scholen om zwartrijden tegen te gaan. Ook staan medewerkers op plekken waar mensen vaak instappen zonder in te checken.