- Durfkapitalisten hebben in 2021 ruim €3,5 miljard in Europese flitsbezorgers gestoken.
- Hoe komt het dat deze bedrijven zulke hoge waarderingen hebben terwijl het bezorgen van boodschappen een lage winstmarge kent?
- Insider sprak met retailexperts en de oprichter van Getir.
- Lees ook: Rotterdam wil flitsbezorger Gorillas uit de winkelstraat weren – lawaai, geblokkeerde stoepen en koeriers die te hard rijden
Flitsbezorgers rukken op in Europa, inclusief Nederland. Sterk in het oog springende partijen zijn Getir, GoPuff, Gorillas en Flink.
Al deze partijen proberen elkaar in verschillende Europese steden te overtroeven in de strijd om klanten. Marketingcampagnes hebben dit jaar een hoge vlucht genomen, mede dankzij de instroom van durfkapitaal in de sector.
De apps promoten ook een hele reeks aanbiedingen die gebruikers de kans geven om tegen hoge kortingen boodschappen te bestellen.
Investeerders staan te springen om grote bedragen te steken in de markt voor flitsbezorgers. Dit betekent dat flitsbezorgers wat betreft de bedrijfswaardering een prijskaartje van honderden miljoenen of zelfs miljarden euro's hebben, terwijl ze in sommige gevallen slechts een paar weken of maanden bestaan.
Uit gegevens van Pitchbook tot 13 december blijkt dat durfkapitaalinvesteringen in de sector zijn gestegen tot omgerekend ruim 3,5 miljard euro dit jaar, verdeeld over 48 transacties.
De onderstaande grafiek laat zien hoeveel kapitaal tot nu toe in 2021 geïnvesteerd is in Europese flitsbezorgers:
Maar gaan flitsbezorgers echt uitbloeien tot een nieuwe generatie van techmiljardairs?
De werkwijze van deze startups is niet heel schokkend, al zijn er onderling wel verschillen. Een klant downloadt de app, kiest de boodschappen, plaatst de bestelling, en de startup zet een bezorger in om de artikelen te leveren. Een belangrijk verschil tussen deze apps en taxi-diensten zoals Uber of maaltijdbezorgers zoals Deliveroo is dat ze bezorgers behandelen als werknemers in loondienst.
Klanten krijgen vooralsnog mooie aanbiedingen omdat de apps elkaar proberen te overtreffen met enorme kortingen. Maar heeft het bedrijfsmodel op de lange termijn genoeg potentieel en wat is het nut van de belofte om binnen 10 minuten te leveren als veel grote supermarkten de volgende dag al leveren?
"Als iets sneller is, vinden mensen dat prettig", zegt Nazim Salur, de oprichter van Getir, wiens bezorgers met een geel-paarse uniformen in het centrum van Europese hoofdsteden rondrijden. "Of ze het nu nodig hebben of niet, niemand klaagt omdat hun boodschappen sneller worden bezorgd."
Het van oorsprong Turkse Getir is in Europa aan het uitbreiden met financiële steun van grote technologie-investeerders zoals Sequoia. Getir werd opgericht in 2015 en wordt nu gewaardeerd op 7,5 miljard dollar.
Om te begrijpen hoe flitsbezorgers denken geld te kunnen verdienen, helpt het om na te denken over hoe grote supermarkten werken met online bezorging.
Volgens Joelle de Montgolfier, retaildeskundige bij Bain, is het voor klassieke supermarkten heel lastig om winst te maken met online bezorgen. "Het is letterlijk onmogelijk om geld te verdienen," zegt ze.
Voor grote supermarkten houdt online levering in dat iemand in dienst wordt genomen om artikelen bij elkaar te zoeken en in te pakken, en in de meeste gevallen bij de klant thuis af te leveren, legt ze uit. Klanten verwachten lage prijzen voor boodschappen. Dit bijt in de toch al krappe gemiddelde brutomarge van de supermarkten, die volgens de Montgolfier ongeveer 4 procent bedraagt.
Dit past bij de verklaringen van grote supermarkten dat zij moeite hebben om winst te maken met online bezorging.
Getir en Gorillas hopen geld te verdienen door het bedrijfsmodel hier en daar aan te passen om efficiënter te werken, aldus een andere retaildeskundige van Bain, Ruth Lewis.
Een van de manieren om dit te bereiken zijn de zogeheten "dark stores", mini-opslagplaatsen waar goederen worden opgeslagen die klaar zijn om te worden vervoerd naar klanten in de buurt.
"Ten eerste hebben ze 'hyperlokale' opslagplaatsen", zegt Lewis. "Een [grote] supermarkt heeft misschien één of twee van zulke distributiecentra die een gebied in een grote stad ondersteunen - deze jongens zullen kleine opslagplaatsen hebben die maximaal één of twee kilometer verwijderd zijn de klanten die ze bedienen."
Zij voegt eraan toe dat het voor gespecialiseerd personeel gemakkelijker zal zijn om door deze kleinere opslagplaatsen te navigeren, terwijl personeel voor grotere winkels in grotere magazijnen moeten gaan zoeken.
Getir's Salur bevestigt dit en voegt eraan toe dat de hoofdactiviteit van klassieke supermarkten is "dat klanten naar hun winkels komen."
De startups proberen ook geen uitgebreid assortiment aan te bieden, in tegenstelling tot grote supermarkten. Toen Insider, net als een typische millennial, op Getir naar avocado's zocht, stonden ze er niet bij.
"Ze hebben normaal gesproken alleen 1.000 en 5.000 voorraadbeheereenheden, en dat is waarom ze zich kleinere opslagplaatsen kunnen veroorloven", zegt retailexpert Lewis.
Bij de inkoop proberen de flitsbezorgers groot in te slaan, hard te onderhandelen over de prijs en vervolgens de consument te laten betalen voor het gemak van een snelle levering. "Als je bij een flitsbezorger koopt, denk je niet 'ik wil Aldi-prijzen'. Ze kunnen met extra hoge prijzen werken", aldus Lewis.
Zij wijst erop dat flitsbezorgers zich meer richten op gemaksproducten - lekkernijen zoals sigaretten, alcohol en chocolade - dan op basisgoederen.
"Ze proberen elke bestelling winstgevend te maken, maar de winstmarge is letterlijk een fractie", voegt Bain's de Montgolfier toe.
De twee analisten schatten dat flitsbezorgers met een focus op gemaksproducten kunnen hopen een brutomarge van 5 tot 7 procent te bereiken, hoger dan de 4 procent bij de grote supermarkten.
Dit wordt enigszins bevestigd door Salur van Getir, die niet op de kosten wil ingaan maar wel zegt: "Wij zijn misschien iets duurder dan de gewone supermarkt. Ik ben misschien 10 procent duurder, maar die 10 procent is 1 euro of 2 euro. Als ik iets verkoop dat 1.000 euro waard is voor 10 procent meer, dan is dat een probleem. Maar bij kleinere boodschappen is het gemak dat wij creëren de extra kosten waard."
Hij voegt eraan toe dat Getir aan alles moet denken tussen het inkopen van producten tot het bij de klant krijgen ervan, een proces dat logistiek, technologie en detailhandel omvat. "De meeste offline bedrijven die goed zijn in retail zijn niet zo goed in tech," zegt hij. "De meeste goede logistieke bedrijven zijn niet goed in retail, en de meeste techbedrijven zijn niet zo goed in offline. Dus zorgen we er bij Getir voor dat we goed zijn in alle drie."
Als we doorvragen waar Getir efficiëntieverbetering realiseert, zegt Salur dat het vooral neerkomt op het hebben van een goed zicht op de data: wat consumenten kopen, wanneer ze het kopen en de voorraad daarop afstemmen. "Onze afvalpercentages zijn lager dan die van gewone supermarkten," zegt hij. "In het begin was het drie keer meer, nu is het minder."
Nu delen van Europa weer enigszins normaal zijn gaan leven, kan de vraag naar supersnelle levering van boodschappen afnemen naarmate de consument meer in restaurants gaat eten en meer naar de winkel gaat. Misschien zijn er over een jaar minder reclameborden met fikse kortingen.
Salur zegt dat hij consumenten op de lange termijn aan zich wil binden door zich te onderscheiden op kleine details. "Laten we zeggen dat iedereen binnen 10 minuten levert, wat best moeilijk is, maar laten we zeggen dat dit kan", zegt hij. "Het spel stopt daar niet, er is nog diversiteit, de versheid en het klantencontact."
Hij voegt eraan toe: "Het wordt niet zoals Uber tegen Lyft, of Uber die de wereld overneemt. Niemand in deze branche gaat de wereld overnemen. Dit wordt een markt van meerdere spelers, en ik heb mijn plannen daarop afgestemd. Ik wil de leider zijn in de markten waarin ik actief ben, en ik verwelkom de concurrentie."
De Montgolfier bevestigt dat de meest winstgevende flitsbezorgers waarschijnlijk diegenen zullen zijn die zich boven alles op data richten. "Ondernemers die retail hebben geherdefinieerd, zijn degenen die niet met oude methoden komen, maar die zich heel erg richten op data en kennis van de klant."
Ondanks de snel stijgende waarderingen en de enorme hoeveelheden durfkapitaal die naar flitsbezorgers vloeien, zal flitsbezorging volgens de Montgolfier waarschijnlijk een nichesector blijven.
"Er is een vraag naar deze diensten," zegt ze. "Het is een specifiek onderdeel van de markt, en het is zeker geen oplossing voor het grotere probleem van online boodschappen doen. Het is een interessant bedrijfsmodel, maar het zal nooit het meest gebruikte model worden."
"Het is een oplossing voor wat er in stadscentra gebeurt, maar het is lang niet altijd relevant voor minder stedelijke, minder dichtbevolkte gebieden. Het is geen oplossing voor 'ik heb een volle boodschappenmand nodig, die voor mijn deur wordt gebracht'."