- Europese flitsbezorgers als Gorillas en Getir proberen voet aan de grond te krijgen in de Verenigde Staten.
- Met de belofte boodschappen binnen 15 minuten te bezorgen, groeiden deze startups in eerste instantie snel in een aantal Amerikaanse steden.
- Maar een aantal flitsbezorgers is alweer gestopt. Volgens analisten begrijpen ze maar weinig van de Amerikaanse consument.
- Lees ook: Flitsbezorger Getir bouwt darkstore in Amsterdam om tot supermarkt en hoopt zo toch open te mogen blijven
Vlak voordat flitsbezorger Gorillas vorig jaar begon met het bezorgen van boodschappen in New York zei toenmalig CEO Kağan Sümer dat hij de gewoonte van Amerikaanse consumenten om groot inkopen te doen zou veranderen.
“Gorillas kan in een keer veel boodschappen leveren”, zei hij in mei 2021 tegen Insider, “maar daar zal je helemaal geen behoefte aan hebben, want we bezorgen je spullen wanneer je ze nodig hebt.”
Maar sommige gewoontes zijn moeilijk te veranderen.
Flitsbezorgers verdwijnen in de VS weer net zo snel als ze opgebouwd werden. Fridge No More, Buyk, Jokr en 1520 zijn gesloten of vertrokken uit de VS, terwijl Getir, Gopuff en Gorillas personeel hebben moeten ontslaan. Gorillas kreeg eind juli een nieuwe financiering van 250 miljoen dollar, maar de waardering werd verlaagd.
Veel flitsbezorgers probeerden het model dat ze in Europa succesvol hebben ontwikkeld te kopiëren naar de VS. Maar volgens retail-expert Gary Hawkings van het Center for Advancing Retail & Technology "erkenden en begrepen ze de verschillen tussen Europese en Amerikaanse consumenten niet".
Supermarkt-expert Phil Lempert geloofde van begin af aan al niet dat flitsbezorgers voet aan de grond zouden krijgen in de VS. "Het is een onrealistisch businessmodel dat onmogelijk succesvol kon worden", zegt Lempert.
Insider heeft vier verschillende analisten en insiders gesproken over de opkomst en neergang van flitsbezorgers in de VS. Dit is er volgens hen fout gegaan.
De Amerikaanse voorliefde voor groot inkopen
Aan het eind van 2021 waren flitsbezorgers als Gorillas, Jokr, Fridge No More, Buyk, Getir, Food Rocket en Gopuff actief in onder meer New York, Chicago, Boston en San Francisco. Ze hoopten de stadsbewoners te verleiden met de belofte boodschappen in 15 minuten of minder aan huis te bezorgen.
Sinds 2021 is volgens PitchBook bijna 11 miljard dollar aan durfkapitaal geïnvesteerd in flitsbezorgers. Verschillende van hen hebben hun model buiten de VS ontwikkeld. Zo is Gorillas bijvoorbeeld begonnen in de straten van Berlijn en hadden de oprichters van Buyk een bezorgdienst in Rusland onder de naam Samokat.
Maar analisten zeggen tegen Insider dat dat heeft geleid tot blinde vlekken ten aanzien van Amerikaanse consumenten. In Europa kopen mensen vaak om de paar dagen verse boodschappen. In de VS slaan mensen met grotere huizen meestal boodschappen in voor een hele week of langer, zegt Hawkins. En de aanhoudende inflatie maakt groot inkopen alleen nog maar aantrekkelijker.
"Je kan niet om de economie van groot inkopen heen en die gewoonte is moeilijk te veranderen, zeker in de huidige economische omstandigheden", legt Hawkins uit.
Grote kortingen en geldsmijterij maken winst onmogelijk
Om klanten te trekken hebben flitsbezorgers ongelooflijk veel geld over de balk gesmeten. Een bron vertelde Insider dat Getir zo'n 60 miljoen dollar per maand in rook op ziet gaan. En een andere insider vertelde tegen TechCrunch dat Gorillas er vergelijkbare hoeveelheden tegenaan smijt, tussen de 50 en 75 miljoen dollar per maand.
Analist Robert Mollins van Gordon Haskett schreef in februari in een rapport dat de kortingen van 20 tot 25 dollar die flitsbezorgers bieden aan nieuwe klanten "onhoudbaar" zijn.
Ook bestellen klanten niet genoeg. Volgens YipitData bedroegen de gemiddelde bestellingen bij Getir, Gorillas, Gopuff en Jokr in mei tussen de 21 en 32 dollar. Dat is ongeveer een kwart van het gemiddelde winkelmandje van Instacart, een digitale boodschappenreus.
Uit onderzoek van Brick Meets Click blijkt dat er in mei 18 procent minder online boodschappen zijn gedaan dan in maart. En volgens gegevens van het Labor Department zijn boodschappen vanwege de inflatie in een jaar tijd met 12,2 procent duurder geworden.
Deze ontwikkelingen hebben flitsbezorgers hard geraakt. Het business model was volgens Lempert "al van begin af aan gedoemd te mislukken".

Zelfs ervaren flitsbezorgers hebben het moeilijk in de VS
Het in 2015 in Turkije opgerichte Getir verkeerde waarschijnlijk in de beste positie om succesvol te worden in de VS. Het was een ervaren speler die al in 8 Europese landen actief was en 2 miljard dollar aan financiering had.
In een interview met Insider in februari zei CEO Nazim Salur van Getir dat zijn businessmodel uitgebreid getest is. "We weten wat we doen", zei hij.
Maar de uitbreiding van Getir in Europa was vooral gebaseerd op overnames. Zo kocht het bedrijf in juli 2021 voor een onbekend bedrag het in Spanje en Italië actieve Blok. En in november vorig jaar nam het de in het Verenigd Koninkrijk gevestigde bezorgdienst Weezy over.
Maar in de VS heeft Getir ervoor gekozen om afgelopen november van nul af aan te beginnen. Volgens een voormalig werknemer was dat buiten Turkije nog nooit gebeurd.
Er werden honderden werknemers aangenomen en plannen gemaakt om duizenden filialen te openen, maar in mei volgde een terugslag. Er moest wereldwijd 14 procent van het personeel worden ontslagen, oftewel 4.480 werknemers, berichtte TechCrunch. Voormalig medewerkers zeggen dat het bedrijf ten tijde van de ontslagronde nog steeds niet winstgevend was.
Getir worstelde ook met de bedrijfsvoering in de Verenigde Staten. Zo waren verschillende scooterrijders en fietsers betrokken bij verkeersongelukken en konden in Chicago geen scooters rijden vanwege de sneeuw. Twee voormalig medewerkers zeiden dat het bedrijf hun inkomen niet had opgegeven bij de belastingdienst. Het New York State Department of Labor doet nu onderzoek naar Getir.

Gopuff kent de Amerikaanse markt beter
Volgens analisten kent de Amerikaanse flitsbezorger Gopuff de markt in de VS beter dan de Europese concurrenten, maar heeft het bedrijf het toch ook moeilijk.
Gopuff begon in 2013 met het verkopen van snacks en rookwaren aan studenten, een groep consumenten die al gewend was aan snel eten bezorgd te krijgen op bijzondere uren.
Bijna tien jaar later heeft het bedrijf zo'n 1.000 vestigingen in de Verenigde Staten. Het verkoopt een breed aanbod van boodschappen, snacks en dranken.
Mollins voorspelde in mei dat Gopuff marktleider gaat worden in de VS, maar sindsdien heeft Gopuff in de tweede ontslagronde van dit jaar 10 procent van zijn personeel moeten ontslaan.
Logistiek expert Brittain Ladd die de sector in zowel Europa als de VS op de voet volgt, zegt dat flitsbezorgers een moeilijke toekomst wacht. Zelfs Gopuff maakt volgens hem nog geen winst.
Ladd denkt dat snelheid niet alles is. "Supermarkten en bezorgdiensten begrijpen dat klanten niet per se hun boodschappen binnen 15 minuten bezorgd hoeven hebben", legt hij uit. "In plaats daarvan willen consumenten mogelijkheden hebben om hun boodschappen te ontvangen op het moment dat ze dat willen."
"Er is geen markt voor snelle boodschappenbezorging in de VS", zegt Ladd.