- Finland heeft besloten officieel het lidmaatschap voor de NAVO aan te vragen.
- De verklaring van de Finse president en premier op zondag volgt nadat ministers van Finland en Zweden zaterdag in Berlijn spraken met de Turkse minister van Buitenlandse Zaken.
- Turkije geeft wisselende signalen af over de mogelijke toetreding van Finland en Zweden tot de NAVO.
- Lees ook: Oorlog in Oekraïne voor einde van het jaar voorbij en val van Poetin in de maak, zegt baas Oekraïense inlichtingendienst
De Finse regering heeft besloten het lidmaatschap van de NAVO aan te vragen. Dat hebben president Sauli Niinistö en premier Sanna Marin zondag bekendgemaakt. “Dit is een historische dag. Een nieuw tijdperk breekt aan”, zei Niinistö.
Het parlement van Finland moet nog wel instemmen met het voorstel van de regering om het lidmaatschap van de NAVO aan te vragen. Het is vrijwel zeker dat een meerderheid van de volksvertegenwoordiging maandag akkoord gaat.
Zaterdag maakte Marin al bekend dat haar sociaaldemocratische regeringspartij voorstander is van toetreding tot de NAVO. De Finse minister Pekka Haavisto van Buitenlandse Zaken zei tegen de Zweedse krant Aftonbladet dat Helsinki het lidmaatschap van het westerse bondgenootschap vermoedelijk woensdag aanvraagt.
Finland was lange tijd tegen toetreding tot de NAVO, maar door de agressie van het grote buurland is daar snel verandering in gekomen, ook onder de bevolking. Finland deelt met Rusland een grens van zo’n 1.300 kilometer.
Het land gaat ervan uit dat NAVO-landen al bescherming bieden voordat het lidmaatschap officieel rond is, aangezien Rusland die stap "absoluut" ziet als een bedreiging en heeft gewaarschuwd voor militaire en politieke gevolgen. De Russische export van elektriciteit is dit weekend stopgezet.
Ook Zweden treft voorbereidingen om het lidmaatschap van de NAVO aan te vragen. De sociaaldemocratische regeringspartij geeft daarvoor naar verwachting zondag groen licht, waarna het parlement in Stockholm er een dag later over debatteert.
Overleg tussen Finland, Zweden en Turkije over NAVO-lidmaatschap
De ministers van Buitenlandse Zaken van Zweden en Finland spraken zaterdagavond in Berlijn hun collega uit Turkije in een poging de lucht te klaren over de toetreding van de twee Noord-Europese landen tot de NAVO. Turkije gaf wisselende signalen af of het zal instemmen met een aanvraag van hen om lid te worden.
Turkije verwijt Finland en met name Zweden onderdak te bieden aan de Koerdische Arbeiderspartij (PKK), waarmee Turkije al decennialang in een guerrillaoorlog is verwikkeld. Turkije, de Verenigde Staten en de Europese Unie beschouwen de PKK als een terroristische organisatie. Volgens Turkije werft de partij in Zweden en Finland fondsen en rekruten.
Eerder op de dag zei Ibrahim Kalin, de woordvoerder van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, echter dat de deur niet dicht is. Kalin, die ook Erdogans topadviseur is op het gebied van buitenlands beleid, zei tegen persbureau Reuters dat Turkije wil onderhandelen over een harde aanpak van "terroristische" activiteiten in vooral Stockholm.
Kalin verzachtte daarmee woorden van Erdogan zelf, die vrijdagavond zei geen voorstander te zijn van uitbreiding van de NAVO met de twee noordelijke landen.
Finland en Zweden willen in reactie op de Russische aanval op Oekraïne lid worden van het militaire bondgenootschap. Voor toetreding van nieuwe leden moeten alle dertig NAVO-landen groen licht geven. In Berlijn vond zaterdag een informele NAVO-bijeenkomst plaats.