Amerikaanse centrale bank mikt op 3 renteverhogingen in 2022

De Amerikaanse koepel van centrale banken, de Federal Reserve, gaat de monetaire coronasteun versneld afbouwen.

De Fed kocht tot en met oktober maandelijks voor 120 miljard dollar, omgerekend ruim 103 miljard euro, aan obligaties op om de economie te stimuleren. In november werd dit bedrag verlaagd, maar de centrale bank gaat een stap verder en wil het stimuleringsprogamma eind maart helemaal beëindigen.

Met het opkopen van obligatieleningen haalt de Fed langlopend schuldpapier uit de markt en injecteert de centrale bank ‘goedkoop geld’ in het financiële systeem. Dit heeft een drukkend effect op rentetarieven, wat in principe investeringen kan stimuleren. Het afbouwen van het opkoopprogramma zorgt dus voor een verkrapping van het monetaire beleid.

Voorzitter Jerome Powell van de Federal Reserve zei dat de beleidsmakers het de geschikte aanpak vonden om het programma voor het opkopen van obligaties terug te schroeven.

"We hebben geleerd dat het het beste is om een voorzichtige, methodische aanpak te hanteren met de aanpassingen die we maken", zei voorzitter JPowell woensdag tijdens een persconferentie naar aanleiding van het besluit. "We zijn nu in principe twee bijeenkomsten verwijderd van het afronden van de 'taper' en denken dat dit de juiste manier is om af te bouwen."

Zodra het opkoopprogramma volledig is afgerond, verwacht de centrale bank de beleidsrente te gaan verhogen. Voor nu houdt de Fed deze nog altijd gelijk.

Drie renteverhogingen in 2022

Fed-bestuurders maar liefst drie renteverhogingen in 2022, zo bleek woensdag uit de notulen van de beleidsvergadering. In 2023 en in 2024 zullen er waarschijnlijk nog twee renteverhogingen per jaar volgen.

"Economische ontwikkelingen en veranderingen in de vooruitzichten rechtvaardigen deze aanpassing van het monetaire beleid, dat de economie op passende wijze zal blijven ondersteunen", zei voorzitter Jerome Powell tijdens zijn persconferentie na de vergadering.

Beide maatregelen zijn een reactie op de hoge inflatie in de VS, die bedroeg over november bedroeg op jaarbasis 6,8 procent, het hoogste niveau sinds 1982. Ook als de sterk schommelende prijzen voor voedingswaren en energie niet worden meegerekend kwam de geldontwaarding nog hoog uit, namelijk op 4,9 procent.

Toch zei Powell eerder al dat "het onwaarschijnlijk is dat dit een blijvend effect op de economie zal hebben" en ook minister van Financiën, Janet Yellen, benadrukte dat "de prijzen een hoge vlucht hebben genomen als gevolg van het snelle en krachtige economisch herstel van de coronacrisis, wat heeft geleid tot een buitengewone vraag die groter is dan het aanbod, maar uiteindelijk zal afnemen."

Dit herstel heeft er volgens de Fed-bestuurders voor gezorgd dat producenten weer veel meer grondstoffen nodig hebben, wat op dit moment leidt tot tekorten en hogere transportkosten. Deze week bleken de producentenprijzen in november 9,6 procent te zijn gestegen ten opzichte van een jaar eerder.

Omikron is een risico, maar kan geen roet in het eten gooien

Volgens Powell is de omikronvariant een risico voor de economische groei, maar zal het geen invloed hebben op de plannen van de centrale bank om de coronasteun versneld af te bouwen. "Het vervroegen van het einde van onze taper met een paar maanden is gepast, omikron heeft daar niet echt veel mee te maken", zei Powell tijdens de persconferentie.

De Fed-voorzitter wees daarnaast wel op de mogelijke gevolgen van de nieuwe coronavariant voor zowel de volksgezondheid als de economie. "Er is veel onzekerheid en daarom benoemen we het in onze verklaring nog altijd als een risico."

De Fed-chef zei dat het effect van omikron op de Amerikaanse economie "zal afhangen van de mate waarin het de vraag remt in plaats van het aanbod", eraan toevoegend dat het onduidelijk is hoe de variant de inflatie, de economische groei of het personeelstekort zal beïnvloeden.

"Amerikanen zijn inmiddels gewend geraakt aan nieuwe varianten", zei Powell. "Golf na golf, we moeten ermee leren leven."

Amerikaanse beurzen reageren positief

Amerikaanse beurzen sloten woensdag hoger na het bekend worden van het besluit van de centrale bank.

De Dow-Jonesindex sloot 1,1 procent hoger op 35.927,43 punten. De breed samengestelde S&P 500 dikte 1,6 procent aan tot 4709,85 punten. Techbeurs Nasdaq steeg 2,2 procent tot 15.565,58 punten.

Met name techbedrijven, die een dag eerder nog een slechte dag kenden, gingen hard omhoog. Apple werd 2,9 procent hoger gezet en komt weer in de buurt van een marktwaarde van 3 biljoen dollar. Daarvoor moet het aandeel van de iPhonemaker nog zo'n 2 procent doorstijgen. Ook Microsoft (plus 1,9 procent) en Google-moeder Alphabet (plus 1,8 procent) stegen.

De opleving van techaandelen kan mede te maken hebben met de reactie op de obligatiemarkt. Daar bleef de 10-jaarsrente op Amerikaanse staatsobligaties namelijk vlak op 1,45 procent, na het Fed-besluit. Dit kan erop duiden dat financiële markten het langetermijnrisico van hogere inflatie beperkt achten. Als langetermijnrentes laag blijven, dan is dat gunstig voor de financiering van groeibedrijven die investeringen doen die pas op te langere termijn winst opleveren.

Lees ook: Inflatie eurozone knalt naar 4,9% – vooral prijzen van gas, elektriciteit en brandstoffen zijn gestegen