In coronajaar 2020 gingen er een historisch laag aantal bedrijven failliet

Het aantal bedrijven dat vorig jaar failliet is gegaan, lag historisch laag. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), dat cijfers over de bankroeten verzamelde, meldt dat er in de afgelopen twintig jaar niet zo weinig bedrijven de deuren hebben moeten sluiten.

Ook de cijfers voor december waren bijzonder laag. Toen gingen er 138 bedrijven en instellingen failliet, waarbij eenmanszaken niet werden meegeteld. Dat was het laagste niveau sinds januari 1991.

Voor heel 2020 bleef het aantal faillissementen steken op 2.703, ruim 500 minder dan een jaar eerder. Ook in 2017 en 2018 werd een vergelijkbaar niveau bereikt als in 2019.

De statistici wijzen op de noodsteun van de overheid als reden voor het lage aantal bankroeten. Daardoor blijven bedrijven mogelijk wat langer overeind. De situatie is voor veel bedrijven namelijk precair, maar omdat er geen of nauwelijks inkomsten zijn en er wel overheidssteun kan worden aangevraagd, ligt de lat om een faillissement aan te vragen wellicht wat hoger.

In vrijwel alle bedrijfstakken gingen minder ondernemingen failliet, maar er zijn ook uitzonderingen zoals de horeca, de cultuur-, sport- en recreatiebranche en het onderwijs.

De daling van het aantal failliete bedrijven was het sterkst in de handel, maar desondanks blijft dat de sector waar in absolute aantallen de meeste bedrijven 2020 niet overleefden. Het waren er 581, zo'n 21 procent van alle faillissementen.

In tien van de twaalf provincies ging het aantal faillissementen ook omlaag, waarbij Zuid-Holland en Utrecht de grootste afnames kenden. In Friesland en Zeeland gingen meer bedrijven failliet dan in 2019.

Uitstel van executie?

De vraag is of veel bedrijven in 2021 het hoofd boven water kunnen houden.

"Het is van groot belang dat er extra compensatie komt voor de horeca. Dat is hard nodig", zei voorzitter Robèr Willemsen van Koninklijke Horeca Nederland afgelopen zondag. Hij reageerde op het nieuws dat het kabinet de lockdown wil verlengen en extra steunmaatregelen wil voor ondernemers.

"Het is ook van groot belang dat er nu ook compensatie komt voor de startende ondernemers die in 2020 begonnen zijn", aldus Willemsen.

Non-food vertegenwoordiger INretail vreest de komende maanden "een tsunami" aan faillissementen en ontslagen. "Als de situatie niet verandert, wordt het een bloedbad." De brancheorganisatie is "extreem verontrust. Iedere dag wordt de situatie nijpender."

In een peiling waar 1.300 ondernemers aan meededen, gaf ruim 60 procent aan zeker te weten dat hun onderneming in 2021 moet afslanken. Tienduizenden banen staan op de tocht en de paniek is groot. "Er dreigt een groot maatschappelijk probleem, waarvan ook toekomstige generaties de lasten moeten dragen."

Ook Michiel Witteveen, de topman achter winkelketens Blokker, Intertoys en BCC, waarschuwde voor een golf aan faillissementen onder winkeliers bij een verlenging van de huidige lockdown. 

Witteveen noemde vorige week het Nederlandse coronabeleid in het Financieele Dagblad een "virologenfeestje", met weinig oog voor de gevolgen voor ondernemers. "Ik heb niet het idee dat mensen binnen de overheid begrijpen hoeveel impact hun beslissingen hebben. En ambtenaren die elke maand netjes hun salaris overgemaakt krijgen, hebben makkelijk praten."

Topvrouw VNO-NCW: paniek bij ondernemers 

Volgens VNO-NCW-topvrouw Ingrid Thijssen zijn ondernemers in paniek en staat het water hen nu echt aan de lippen. Door de almaar aanhoudende coronacrisis beginnen volgens haar de privévermogens van ondernemers en eigen vermogens van bedrijven op te raken. De ondernemersvoorvrouw benadrukte maandag op de digitale nieuwjaarsreceptie van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) dat zelfs spaargeld dat apart is gezet voor de studie van de kinderen bij ondernemers opraakt omdat ze dit in hun eigen bedrijf moeten steken.

De boodschap van de VNO-NCW-voorzitter was dat de huidige overheidssteun voor ondernemers niet voldoende is, zeker nu de lockdown naar verwachting met drie weken wordt verlengd. Er wordt achter de schermen al wel weer druk gepraat met het kabinet over een uitbreiding van de steun, bevestigde Thijssen. "Er zijn wel tien of twaalf punten waar we over in gesprek zijn."

VNO-NCW heeft de indruk dat er nu nog steeds veel bedrijven buiten de boot vallen bij de steunregelingen. Daarom zou de omzetdrempel om voor steun in aanmerking te komen, omlaag moeten. En de maximale vergoeding moet van de lobbyclub juist omhoog. Andere belangrijke punten in de gesprekken met het kabinet zijn een garantiefonds voor evenementen en meer hulp voor starters.

Daarnaast wil de organisatie dat er een oplossing wordt gevonden voor de vermogens van ondernemers die uitgeput raken. Thijssen: "Als de economie straks weer opengaat hebben ondernemers ook weer geld nodig om bijvoorbeeld weer voorraden in te kopen."

[activecampaign form=30]