Facebook komt met een eigen cryptomunt, de Libra. Dat maakte het sociale medium dinsdag bekend.
Op zich hing de introductie van een eigen digitale munt al een tijd in de lucht, maar de Libra roept nog veel vragen op. Een van de cruciale vragen is of Facebook wel kan weten wie straks met de munt gaan handelen.
Want als je als onderneming je klanten niet goed kent en valuta omwisselt, kun je een speelbal worden van mensen die geld willen witwassen.
Overheden bezorgd
Beleidsmakers in Europa en de Verenigde Staten maken zich nu al zorgen over Libra. Maxine Waters, die in de VS de voorzitter van de financiële diensten-commissie van het Huis van Afgevaardigden is, riep Facebook dinsdag meteen al op om de ontwikkeling van Libra stop te zetten. Ze wil dat het Congres en andere regelgevende instanties eerst de kans krijgen de Libra goed te beoordelen.
Markus Ferber, een Duits lid van het Europees Parlement, zei dat Facebook met de nieuwe munt een “schaduwbank” zou kunnen worden. “Het zou de alarmbellen moeten doen rinkelen bij de regelgevers”, zei hij. De Franse minister van Financiën Bruno le Maire zei dinsdag in een radiouitzending van Europe 1 dat hij er zeker van wil zijn dat de Libra niet voor foute zaken zoals financiering van terrorisme gebruikt kan worden.
Wereldwijde munt
Facebook en zijn partners, waaronder Visa, Mastercard en PayPal, hebben grote ambities met de Libra. Ze hopen dat het een wereldwijde munteenheid zal worden die grensoverschrijdende transacties makkelijker maakt. De Libra moet bovendien mensen die nu nog helemaal geen bankrekeningen hebben, toegang geven tot het financiële systeem.
Facebook heeft documenten online geplaatst en omschrijft globaal de werkwijze van de Libra en achterliggende techniek. Transacties zullen worden geregistreerd in een soort blockchain. Maar in tegenstelling tot bij de bitcoin en veel andere cryptocvaluta, zal de waarde van Libra worden gekoppeld aan de waarde van een mandje van echte valuta. Wanneer klanten Libra verkopen voor bijvoorbeeld dollars, zegt Facebook dat ze ongeveer hetzelfde bedrag van de Amerikaanse munt moeten terugkrijgen als ze eerder besteed hebben aan het kopen van het digitale geld.
Maar nog lang niet alles is uitgewerkt en Facebook nodigt regelgevers en andere bedrijven uit om het te helpen bij het oplossen van de nog openstaande kwesties. Onderzoeksdirecteur bij het technisch adviesbureau IDC James Wester vindt het goed dat Facebook dat doet. "Er is nog een heleboel uit te werken."
'Ken je klant'-regels
Een heikel punt is bijvoorbeeld of Facebook en zijn partners binnen Libra-systeem wel voldoen aan de 'know your customer'-regels en anti-witwaswetgeving. Deze wetten en richtlijnen verplichten financiële instellingen om transacties te controleren op mogelijk illegale activiteiten. Denk bijvoorbeeld aan witwassen of financiering van terrorisme.
Bij de eerste cryptomunten was juist de anonimiteit één van de aantrekkelijke eigenschappen van de digitale valuta. Zo kunnen bitcoin- en ethergebruikers geld wisselen zonder hun identiteit te onthullen. De anonimiteit is ook misbruikt: een van de meest populaire toepassingen van bitcoin is het betalen van losgeld aan hackers die de computers van mensen hebben gekaapt.
Facebook zou in principe goed moeten kunnen voldoen aan de 'ken-je-klant'-regelgeving. Het bedrijf vraagt gebruikers doorgaans op eigen naam het sociale medium te gebruiken. Maar Facebook werd in de aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016 geplaagd door misbruik met behulp van accounts die onder valse namen waren aangemaakt. Er wordt ook erkend dat het bedrijf een aanhoudend probleem heeft met valse accounts.
Hinken op twee gedachten
Met de Libra lijkt Facebook op zoek te gaan naar een soort middenweg tussen het traditionele financiële systeem en een crypto-georiënteerd-systeem. Facebook noemt in documentatie over Libra dat het systeem pseudoniemen zal gebruiken voor de namen van mensen die betrokken zijn bij transacties. Die nepnamen zijn niet noodzakelijkerwijs gekoppeld aan de werkelijke identiteit van de gebruikers.
Facebook suggereert ook dat het de noodzaak erkent om de privacy van gebruikers in evenwicht te brengen met de wettelijke regels. Maar de regels voor financiële diensten vergen juist dat je precies kan aangeven met wie je zaken doet.
Regels overal anders
De financiële sector is de meest gereguleerde industrie ter wereld, stelt Gregory La Blanc, universitair docent aan de Universiteit van Californië. Dat maakt het aanbieden van financiële diensten door Facebook niet eenvoudiger.
Facebook biedt bovendien zijn diensten aan in bijna elk land ter wereld. Het wil de Libra waarschijnlijk ook in zoveel mogelijk landen aanbieden. Maar vrijwel alle landen hebben eigen regels die van toepassing zijn op het bankwezen en andere financiële diensten. De wereldwijde plannen voor de Libra zijn lastig uit voeren, denken La Blanc en andere experts uit de financiële sector.
Vertegenwoordigers van Facebook gingen nog niet in op een verzoek van Business Insider om commentaar op de onopgeloste vragen rond de Libra.