- De eerste F-16’s van de door Nederland en Denemarken opgezette F-16-coalitie, zijn richting Oekraïne, zo werd bekendgemaakt tijdens de NAVO-top in Washington.
- De Oekraïense president Volodymyr Zelensky reageerde verheugd en bedankte “de VS, Denemarken en Nederland voor het nemen van praktische stappen”.
- Op de NAVO-top pleitte minister Ruben Brekelmans van Defensie voor toestemming om “Oekraïne dieper in Rusland te laten aanvallen”.
- Lees ook: Biden belooft meer wapens voor luchtverdediging Oekraïne
De eerste F-16’s uit Denemarken en Nederland zijn richting Oekraïne. Dat heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken op de NAVO-top in Washington gezegd.
“Ik ben blij te kunnen aankondigen dat de levering van F-16’s onderweg is, as we speak“, aldus Blinken. “De vliegtuigen zullen deze zomer nog boven Oekraïne vliegen.”
De Verenigde Staten, Denemarken en Nederland schrijven in een gezamenlijke verklaring dat “de Deense en Nederlandse regeringen bezig zijn met het doneren van F-16’s van Amerikaanse makelij aan Oekraïne, met steun van de Verenigde Staten”. Om veiligheidsredenen willen ze geen verdere details delen.
Oekraïne vraagt al sinds de Russische invasie, bijna tweeënhalf jaar geleden, om moderne westerse gevechtsvliegtuigen. Die kunnen ook helpen bij de luchtverdediging, op dit moment de voornaamste kopzorg van Oekraïne. Rusland bestookt onophoudelijk onder meer elektriciteitscentrales.
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky reageerde woensdag verheugd. "Ik ben de VS, Denemarken en Nederland dankbaar voor het nemen van praktische stappen om het doel van alle Oekraïners te bereiken", zegt hij op X.
De Russische woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken zei tegen staatspersbureau TASS de levering van F-16's te beschouwen als verder bewijs dat de Amerikanen een "oorlogsbende" leiden.
Nederland en Denemarken hebben afgelopen jaar het voortouw genomen bij het opzetten van de zogeheten F-16-coalitie, waarin ook Noorwegen en België gevechtsvliegtuigen hebben beloofd. Noorwegen maakte woensdag bekend later dit jaar zes toestellen naar Oekraïne te sturen.
Brekelmans: 'Het moet legitiem zijn voor Oekraïne om Russische vliegvelden te bestoken'
Minister van Defensie Ruben Brekelmans heeft op de NAVO-top ook gepleit voor meer armslag voor Oekraïne om zich beter te kunnen verweren. "Oekraïne moet zo nodig dieper in Rusland kunnen terugslaan", aldus de minister.
Met name de Verenigde Staten geven Oekraïne daar maar mondjesmaat toestemming voor. De VS zijn ervoor beducht om te worden meegesleurd in de Russische oorlog tegen Oekraïne. Ze stellen het land daarom strenge voorwaarden aan het gebruik van gekregen Amerikaanse wapens.
Pas toen Rusland de tweede stad van Oekraïne, Charkiv, bedreigde kreeg Kyiv toestemming om bijvoorbeeld over de grens vurende artillerie of daar samengetrokken Russische troepen te bestoken.
Oekraïne dringt de laatste dagen opnieuw aan op verdere versoepelingen. Het wil bijvoorbeeld Russische vliegvelden kunnen aanvallen om een eind te maken aan de aanhoudende verwoestende bombardementen met vliegtuigbommen.
Oekraïnes bondgenoten zouden in plaats van een actieradius voor Oekraïne binnen Rusland ook een categorie van toegestane doelwitten kunnen afspreken, oppert Brekelmans. "Dat we tenminste kunnen zeggen dat het legitiem is voor Oekraïne om die vliegvelden en vliegtuigen te bestoken."
"Maar dat is een discussie die we met onze partners hebben", zegt de defensieminister. "Want ons standpunt is duidelijk. Wij stellen geen enkele beperking, als het binnen het internationaal recht is." Ook niet op de inzet van de F-16's die Nederland binnenkort naar Oekraïne stuurt.
Veel westerse wapens zijn van Amerikaanse makelij, waardoor de VS vaak zeggenschap hebben over het gebruik daarvan door Oekraïne. Maar dat is bij de F-16's in ieder geval geen obstakel, maakte Nederland eerder duidelijk.
