- De omzet van Nederlandse exporteurs is in 2023 niet gestegen, blijkt uit jaarlijks onderzoek van Atradius en evofenedex.
- Voor 2024 zijn veel exporteurs gematigd positief: bijna de helft rekent op een omzetstijging van 7 procent.
- Europa blijft de belangrijkste afzetmarkt voor Nederlandse exporteurs, die de meeste groeikansen zien in de VS en veel minder in China.
- Lees ook: Nederlandse export blijft zwak presteren, mede doordat Duitse economie kwakkelt.
Nederlandse exporteurs zagen de vraag naar hun producten vorig jaar flink afnemen. De groei kwam volledig stil te liggen. 2023 was het slechtste jaar in een decennium, op coronajaar 2020 na.
Dat meldt ondernemersvereniging evofenedex, die samen met kredietverzekeraar Atradius onderzoek deed naar de internationale handel. Aan het onderzoek hebben 362 bedrijven meegewerkt, met gemiddeld 34 jaar exportervaring en gemiddeld 30 exportlanden per bedrijf.
Voor dit jaar zijn internationaal opererende bedrijven iets positiever, met een gemiddelde groeiverwachting van 7 procent. “Hoewel exporteurs optimistischer zijn dan vorig jaar, zijn hun groeiverwachtingen nog altijd lager dan gemiddeld in het afgelopen decennium”, stellen de onderzoekers. In de laatste tien jaar was de gemiddelde groeiverwachting 9 procent.
De exporteurs hebben met een rapportcijfer van 6,1 weinig vertrouwen in het economische klimaat. Dat cijfer is gelijk aan vorig jaar, toen het sterk was gedaald ten opzichte van voorgaande jaren. De positievere exportgroeiverwachting voor 2024 geeft de exporteurs zelf dus niet meer hoop.
"Door geopolitieke spanningen tekenen zich steeds grotere breuklijnen af in het internationale handelsverkeer. Vooral hierdoor staat het vertrouwen onder druk. De helft van de exporteurs beschouwt dit als de grootste bedreiging voor het behalen van hun doelstellingen", staat in het rapport.
Onder meer de spanningen tussen Europa en Rusland en tussen China en de Verenigde Staten zetten de positie van Nederland als belangrijk exportland onder druk.
Duitsland blijft belangrijkste exportland
Nederlandse exporteurs blijven Europa zien als de meest kansrijke regio voor de (middel)lange termijn. Bijna acht op de tien exporteurs beschouwen Europa voor de komende tien jaar als belangrijkste regio.
Binnen Europa is Duitsland - al jaren - veruit de belangrijkste exportbestemming, dit jaar voor liefst 76 procent van de Nederlandse exporteurs. België (56 procent) en Frankrijk (51 procent) zijn ook erg belangrijk.
Kijkend naar exportbestemmingen buiten de EU, dan blijft het Verenigd Koninkrijk (44 procent) de belangrijkste afzetmarkt. De Verenigde Staten (30 procent), Zwitserland (22 procent), Noorwegen (15 procent) en China (14 procent) volgen.
Vaakst omzetstijging in Saudi-Arabië voor Nederlandse exporteurs in 2023
Nederlandse exporteurs noemen Saudi-Arabië het vaakst (65 procent) als het land waar zij in 2023 een omzetstijging gerealiseerd hebben. Exporteurs hebben vorig jaar ook vaak een hogere omzet geboekt in Roemenië (57 procent) en Turkije (54 procent).
Rusland was - door de oorlog tegen Oekraïne - ook vorig jaar weer het land waar de meeste Nederlandse bedrijven hun export hebben gestaakt - 12 procent deed dat. Zuid-Korea (3 procent) was het land waar exporteurs het vaakst voor het eerst zaken mee deden.
Groeikansen export 2024 in de VS
Het rapport zoomt ook in op de verwachtingen van exporteurs voor dit jaar. De Verenigde Staten (58 procent) staan bovenaan in de top tien van landen waar Nederlandse exporteurs in 2024 de grootste omzetstijging verwachten. Saudi-Arabië (55 procent) staat op de tweede plaats, Australië (52 procent) op de derde.
Exporteurs zien dit jaar veel minder kansen in Roemenië (32 procent) en Turkije (22 procent), landen die bovenaan staan in de lijst van verwachte omzetdalingen. Bedrijven hebben ook weinig vertrouwen in exportkansen voor Portugal, Tsjechië en Italië. China zit niet in de top 10 van de landen waar dit jaar omzetstijgingen worden voorzien.