Pas als deze toezichthouder actief is, moet het mogelijk zijn om banken direct
van kapitaal te voorzien via het Europese noodfonds. Dat maakte EU-president
Herman Van Rompuy vrijdagochtend na beraad bekend. Hij sprak van een
doorbraak.
Het bankentoezicht komt uiteindelijk onder de vlag van de Europese Centrale
Bank te hangen. Het zal enige tijd duren voor er een gezamenlijk Europees
bankentoezicht is, maar het moet er voor het einde van het jaar zijn.
Premier Mark Rutte bestempelde het als een logische stap. ,,Pas als er
bankentoezicht is en we weten hoe banken er voorstaan, en als er een
aanvraag is gedaan, pas dan is het denkbaar dat banken via het fonds direct
kapitaal kunnen krijgen.” Bovendien is deze zogeheten herkapitalisatie aan
strenge voorwaarden verbonden, aldus Rutte.
Door banken direct uit een Europees noodfonds te financieren, wordt de lening
niet opgeteld bij de staatsschuld van het betreffende land. En daardoor
hoeft het land niet aan strenge hervormings- en bezuinigingsvoorwaarden te
voldoen.
Spaanse banken
De
leiders spraken af dat zodra het bankentoezicht er is, de steun die de
Spaanse bankensector binnenkort krijgt, ook onder dit nieuwe instrument gaat
vallen. De toegezegde maximale 100 miljard euro voor de Spaanse banken drukt
dan niet langer op de Spaanse begroting. Hierdoor krijgen hopelijk beleggers
weer meer vertrouwen in Spanje en zijn bereid weer Spaans staatspapier tegen
een lagere rente te kopen.
Belangrijk element hierbij is de toezegging dat de steun die op korte termijn
via het tijdelijke noodfonds EFSF en het permanente noodfonds ESM naar
Spanje gaat, geen preferente status krijgt boven leningen die aan private
aandeelhouders zijn verstrekt. Eerder was hier wel sprake van en dat maakte
beleggers extra huiverig om in Spaans en staatspapier te stappen. In geval
van wanbetaling zouden ze dan achteraan staan.
Noodfondsen mogen staatsobligaties opkopen
De Europese financiële vangnetten moeten ook staatsobligaties van eurolanden
kunnen gaan kopen, zo besloten de leiders van de eurozone verder op de
EU-top. ,,We maken de weg vrij om alle mogelijkheden van zowel het
tijdelijke als het permanente noodfonds te gaan gebruiken'', aldus Van
Rompuy.
De ministers van Financiën van de eurozone zullen op 9 juli uitwerken hoe de
steun aan landen die met hoge rentes kampen, zoals Spanje en Italië, precies
gaat verlopen.
Het opkopen van staatsobligaties kan alleen als een land wel voldoet aan de
Europese begrotingsnormen. ,,Het is voor landen die beter presteren'', zo
verwoordde Van Rompuy het. De landen die gebruik willen maken van deze
mogelijkheid zullen geen hervormingsprogramma opgelegd krijgen.
Minister-president Mark Rutte benadrukte dat het gaat om al bestaande
instrumenten onder de verdragen over de noodfondsen. ,,We hebben vastgesteld
dat we heel goede instrumenten hebben. Die hoefden niet opnieuw te worden
uitgevonden.''
Italië had onder meer gehoopt dat het noodfonds automatisch staatspapier zou
gaan opkopen als de rente boven een bepaald percentage zou stijgen. Dat
heeft het land niet voor elkaar gekregen.
Groeipact en routekaart euro
Donderdagavond kwamen de Europese leiders overeen om 120
miljard euro bijeen te brengen voor groeimaatregelen om de economie te
stimuleren. Dit gebeurt onder meer via een verhoging van het eigen vermogen
van de Europese Investeringsbank met 10 miljard euro. De EIB kan hierdoor 60
miljard euro meer uitlenen voor Europese investeringsprojecten.
De andere 60 miljard euro moet komen het herverdelen van middelen uit de
Europese structuurfondsen die niet nog niet zijn gebruikt (55 miljard euro)
en de uitgifte van zogenoemde 'project-obligaties (vijf miljard euro).
Uit berekeningen van Het Financieele
Dagblad blijkt dat de verhoging van het kapitaal van de Europese
Investeringsbank van Nederland een bijdrage van 450 miljoen vergt.
Zakenkrant The Wall Street Journal meldde vrijdag dat ook is afgesproken om
voorzitter Herman van Van Rompuy (Raad van regeringsleiders), José Manuel
Barroso (Europese Commissie), Mario Draghi (Europese Centrale Bank) en
Jean-Claude Juncker (voorzitter van de eurogroep van ministers van
Financiën) groen licht te geven om een routekaart voor verdere integratie
van de eurozone uit te werken.
Afgelopen dinsdag kwamen de vier met een
rapport waarin de bouwstenen van een 'echte' monetaire unie werden
aangedragen. Die behelzen enerzijds vergaande overdracht van nationale
budgettaire bevoegdheden op Europees niveau en Europees toezicht op banken,
en aan de andere kant ideeën over gezamenlijke schulduitgifte via
euro-obligaties.
Volgens de WSJ
krijgen Van Rompuy en de zijnen tot oktober om deze plannen verder uit
te werken.
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl