De herverkiezing van Donald Trump als president van de Verenigde Staten zond een schokgolf door bepaalde delen van Europa. Met name op het hoofdkantoor van de NAVO zal men zich even achter de oren hebben gekrabd: Trump was tijdens zijn eerste termijn en tijdens de afgelopen verkiezingscampagne meermaals zeer uitgesproken over de alliantie, wiens leden te weinig zouden bijdragen voor aan defensie.

De alarmbellen gingen al in Brussel toen Trump tijdens zijn campagne zei dat als een NAVO-lid niet genoeg zou bijdragen qua defensie-uitgaven, hij Rusland “zou aanmoedigen om te doen wat het maar wil”. Hij zou zo’n lid niet beschermen tegen Russische agressie. Dat gaat in tegen de afspraak binnen het militaire bondgenootschap dat een aanval op één, een aanval op allen is.

Bij sommige politici zit er een groot gat tussen campagneretoriek en de politieke realiteit, maar bij Donald Trump weten NAVO-landen dat het om een onberekenbare leider gaat. En dat betekent dat Europese landen zich moeten voorbereiden op een andere rol van de VS in de NAVO tijdens de tweede termijn van Trump.

Dat kan ook betekenen dat belangrijke Europese NAVO-landen hun defensie-uitgaven fors moeten opschroeven. Mogelijk is bijna een verdubbeling van de uitgaven nodig om onder meer de agressie uit Rusland het hoofd te kunnen bieden.

Deze schatting komt van analisten van Bloomberg Intelligence, die benadrukken dat minder Amerikaanse steun kan betekenen dat de huidige bijdrage van 380 miljard dollar per jaar van de vijftien grootste Europese NAVO-landen mogelijk moet worden verhoogd tot 720 miljard dollar.

Hervorming defensie-industrie in Europa

“Russische agressie heeft al geleid tot hogere defensie-uitgaven in Europa”, schrijft een van de analisten. “Er kan echter meer nodig zijn om Oekraïne te ondersteunen, de agressieve regionale houding van Moskou tegen te gaan en de toenemende strategische concurrentie met China aan te pakken.”

Naar verwachting zal Europa met zo’n 380 miljard dollar al fors meer bijdragen in 2024 dan bijvoorbeeld enkele jaren geleden. In 2021 lag de Europese bijdrage aan de NAVO nog op 300 miljard dollar.

De huidige bijdrage van de Europese landen blijft echter nog steeds fors achter bij wat de VS bijdragen aan de alliantie: naar verwachting is het Amerikaanse aandeel dit jaar 755 miljard dollar. Een vermindering van dat aandeel zou een enorme impact hebben op de mogelijkheden van de NAVO om Europees grondgebied te verdedigen. 

Bron: NAVO
Bron: NAVO

“Europese landen moeten misschien sommige van hun uitgavenprioriteiten heroverwegen, omdat veel van budgetten al onder druk staan, maar de dreiging zo groot is dat ze die niet kunnen negeren,” aldus de analyse van Bloomberg Intelligence. Een andere zaak waar volgens de analisten naar gekeken moet worden, is een urgente hervorming van de defensie-industrie van Europa.

‘Europa heeft dringend gevechtstanks, artilleriestukken en infanteriegevechtsvoertuigen nodig voor zijn grondtroepen, evenals ondersteunende vliegtuigen", schrijft Bloomberg. Dat erop wijst dat grote defensiebedrijven als  Leonardo, Airbus, BAE Systems en Rolls Royce Holdings kunnen profiteren van deze toenemende vraag.

LEES OOK: Hoe de NAVO uit elkaar kan vallen tijdens een tweede presidentschap van Trump, volgens een militair simulatiespel