- De Europese economie kan negatief beïnvloed worden door hogere Amerikaanse importtarieven die Donald Trump heeft aangekondigd.
- Volgens economen zal de EU een aantal tegenmaatregelen moeten nemen, maar moet Brussel voorzichtig zijn om escalatie te voorkomen.
- Zakenbank Goldman Sachs verwacht dat de Europese economie 0,5 procent kan krimpen, als gevolg van Amerikaanse invoerheffingen.
- Lees ook: Europese Unie kan Poetin mogelijk dwarszitten via energiedeal met Donald Trump
De Amerikaanse aandelenmarkt is flink opgeleefd vanwege onder meer belastingverlagingen voor bedrijven die Donald Trump wil doorvoeren, als hij aantreedt als president. Europese beleidsmakers maken zich echter op voor vier zware jaren. Trump lijkt uit te zijn op een nieuwe handelsoorlog.
Het invoeren van hogere importtarieven voor buitenlandse producten geldt als een belangrijk onderdeel van de “America first”-agenda van Trump. Daarbij heeft hij geschermd met importtarieven van 10 tot 20 procent voor vrijwel alle landen en zelfs 60 procent voor goederen uit China.
Volgens experts loopt vooral Europa risico’s, vanwege de toch al kwetsbare economie.
President Joachim Nagel van de centrale bank van Duitsland zegt dat hogere Amerikaanse invoertarieven de Duitse economie 1 procent kleiner kunnen maken, waardoor de economie mogelijk gaat krimpen. En zowel de Franse president Emmanuel Macron als de voormalige Italiaanse premier Mario Draghi hebben gewaarschuwd dat de VS en Europa afstevenen op een handelsoorlog.
Zakenbank Goldman Sachs stelde onlangs dat de hogere importtarieven de economie van de eurozone in totaal 0,5 procent kleiner kunnen maken, waarbij de meeste pijn al gelijk volgend jaar wordt gevoeld.
Om een handelsoorlog te voorkomen zouden Europese beleidsmakers hele specifieke maatregelen moeten nemen om de economische pijn te verzachten en tegelijkertijd de spanningen niet verder op moeten laten lopen, stellen analisten.
EU moet wel terugslaan, maar op bescheiden schaal
Volgens hoofdeconoom Europa Andrew Kenningham van Capital Economics zal de Europese Unie tegenmaatregelen moeten nemen als de Amerikaanse importtarieven omhoog gaan, maar niet op dezelfde schaal als de Verenigde Staten.
Kenningham verwacht dat de EU waarschijnlijk gaat reageren met gerichte tarieven voor bepaalde sectoren in plaats van over de gehele breedte. "Het zal waarschijnlijk gaan om tarieven op producten die van grote symbolische of politieke waarde zijn, met heffingen op bescheiden schaal", schreef de econoom onlangs in een rapport.
Het zal niet de eerste keer zijn dat de EU dergelijke maatregelen neemt. Kenningham wijst daarbij op de specifieke importbelastingen op typisch Amerikaanse producten als Harley Davidson-motoren en bourbon whiskey, nadat Trump in 2018 de invoertarieven op staal en aluminium uit de EU had verhoogd.
De tariefverhogingen van de EU bedroegen in waarde minder dan de helft van de tarieven die de VS destijds invoerde, maar verzachtten de klap zonder dat de spanningen tussen de VS en EU verder opliepen.
Ook dit keer zou een eventuele vergelding volgens Kenningham beperkter moeten zijn dan de acties van de VS. "Het gaat om de-escaleren in plaats van escaleren tot een groot handelsconflict", zegt hij tegen Business Insider.
Handelsdeals om tarieven te voorkomen
Kenningham zegt dat Europese beleidsmakers ook een handelsdeal kunnen proberen te sluiten om hogere Amerikaanse invoertarieven te voorkomen. De Europese Commissie kan beloven om bepaalde Amerikaanse grondstoffen in grotere hoeveelheden te gaan afnemen in ruil voor vrijstellingen voor hogere importtarieven. Iets dergelijks gebeurde ook tijdens de eerste termijn van Trump met afspraken over de inkoop van vloeibaar gas (LNG) en sojabonen uit de VS.
Kenningham maakt daarbij wel de kanttekening dat de Commissie niet de volledige controle heeft over het implementeren van dergelijke handelsdeals, dus is het onwaarschijnlijk dat Trump opnieuw voor die route gaat kiezen.
Ook kan de EU een deal proberen te sluiten om meer militair materieel te kopen van de VS om Oekraïne te blijven steunen, nu de VS die hulp waarschijnlijk gaat afschalen.
Maak gebruik van de Amerikaanse afkeer van China
Een andere optie voor de EU is het steunen van de VS in de handelsoorlog tegen China, zegt Kenningham verwijzend naar het voorstel van Trump om 60 procent invoerbelasting te heffen op goederen uit China.
Dat zou kunnen in de vorm van het invoeren van meer barrières op de import van Chinese elektrische auto's en meer beperkingen op investeringen van Chinese bedrijven in Europa, zegt hij. Dat plan zal waarschijnlijk op weerstand van Duitsland stuiten, omdat China een enorme afzetmarkt is voor de toch al in zwaar weer verkerende Duitse auto-industrie.
"De automotive sector ligt in de vuurlinie. Duitse autoproducenten zijn extreem afhankelijk van de Chinese markt", zegt analist Carlo Bastasin van de denktank Brookings Institution.
Maar volgens Kenningham heeft de EU misschien wel geen andere keus. "De EU zal niet niet heel drastisch de banden met China willen doorsnijden", schrijft hij. "Maar beleidsmakers zullen daar onder grote Amerikaanse druk mogelijk wel toe gedwongen worden."
Op dit moment is het nog onduidelijk wanneer Trump de hogere handelstarieven voor de EU wil invoeren en hoe hoog die zullen zijn, zeggen handelsexperts.
Bastasin verwacht niet dat de tarieven zo hoog zullen zijn, als de getallen waarmee Trump heeft gedreigd. Hij vermoedt dat ze in de buurt van de 5 procent uit zullen komen. En dat is niet belachelijk veel hoger dan de 3 procent tijdens de eerste ambtstermijn van Trump.
Toch waarschuwt de analist dat drastische acties van de VS risico's voor de relatie met Europa op lange termijn met zich mee kunnen brengen. "Als de Amerikaanse strategie richting Europa heel erg agressief wordt, dan kunnen Europeanen heel anders gaan denken over de transatlantische banden", zegt Bastasin. "En dan bedoel ik niet de NAVO, maar de traditionele vriendschap en samenwerking."