De beslissing van Boris Johnson om de ingelaste bijeenkomst van de EU-ministers van Buitenlandse Zaken van afgelopen weekend niet bij te wonen is niet goed gevallen in Brussel. De relatie tussen de Britten en de Europese Unie wordt steeds ijziger, nu de cruciale Brexit-onderhandelingen bijna gaan beginnen.
De Britse minister van Buitenlandse Zaken was uitgenodigd voor de bijeenkomst met zijn Europese collega’s om de verrassende verkiezing van Donald Trump te bespreken en welke consequenties dat kan hebben voor het het 28 landen tellende Europese blok.
Maar Johnson was er niet bij, omdat hij de bijeenkomst niet nodig vond. De voormalig burgemeester van Londen riep op om te stoppen met de “collectieve klaagzang” en suggereerde dat de verkiezing van Trump positief uit zal pakken.
EU-Buitenlandchef Federica Mogherini zei tegen Euronews dat het verrassender zou zijn geweest als Johnson wel was komen opdagen, gelet op de bekoeling van de relatie tussen Groot-Brittannië en de EU sinds het Brexit-referendum van juni.
“Sommige mensen in Europa zijn tegenwoordig niet verbaasd als dat land ontbreekt, maar juist als het aanwezig is aan de tafel van 28”, zei Mogherini. “Dus…ik denk dat het gewoon is voor het land dat heeft besloten de EU te verlaten om niet meer zo geïnteresseerd te zijn in de discussies over onze toekomstige relaties met de VS.”
Het is niet de eerste keer dat Johnson - wiens belangrijkste taak is goede relaties met partners van de Britten te onderhouden - EU-bestuurders heeft geïrriteerd. De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schauble hintte er onlangs op dat de Tory-politicus de Europese constitutie niet kent, terwijl de Brexit-onderhandelaar van het Europees parlement Guy Verhofstadt Johnson ervan beschuldigde het veiligheidsbeleid van de EU te ondermijnen. Ook stelde Verhofstadt dat Johnson is teruggekomen op opmerkingen die hij heeft gemaakt voor de Leave-campagne.
De regering van Theresa May moet opletten hoe ze omgaat met de Europese Unie, nu de historische Brexit-onderhandelingen naderen. De premier heeft beloofd het onderste uit de kan te halen om de "best mogelijke" deal voor Groot-Brittannië te bereiken. Maar de EU verleiden om tegemoet te komen aan de Britse eisen wordt er niet makkelijker op, als de relaties al zo koeltjes zijn vóórdat de officiële gesprekken ook maar zijn begonnen.
Toen Business Insider Verhofstadt vorige week interviewde, zei hij dat de onderhandelingspositie van de EU uitgaat van het beschermen van de belangen van de Unie en zijn burgers. De EU-onderhandelaar sloot uit dat er wordt ingestemd met een Brexit-pakket waarin de vier vrijheden van het blok uit elkaar worden gehaald. Dat laatste betekent dat de Britten geen toegang krijgen tot de interne markt als het beperkingen oplegt aan immigratie uit EU-lidstaten.
De verrassende overwinning van Donald Trump bij de Amerikaanse verkiezingen heeft een aantal problemen opgeworpen voor de EU. Niet in de laatste plaats zijn openlijke bewondering voor Vladimir Poetin, in een tijd dat de spanningen tussen Rusland en het Westen hoog zijn opgelopen.
Zondagavond bleek ook dat de door Trump benoemende nieuwe top-strateeg Stephen Bannon van plan is samen te gaan werken met de Franse extreem-rechtse en anti-EU partij Front National.
Marion Le Pen, één van de parlementariërs van de partij en nicht van partijleider Marine, tweette dat ze graag ingaat op de uitnodoging van Stephen Bannon om samen te werken:
I answer yes to the invitation of Stephen Bannon, CEO of @realDonaldTrump presidential campaign, to work together. https://t.co/tPSoY5A2vS
— Marion Maréchal (@MarionMarechal) November 12, 2016