EU en Canada willen bijhouden wat passagiers eten tijdens een vlucht, maar daar steekt het Europees Hof een stokje voor

De overeenkomst tussen de EU en Canada over de uitwisseling van passagiersgegevens is in strijd met de Europese Wet, concludeert het Europees Hof van Justitie woensdag.

Dat betekent dat de deal, die in 2014 werd getekend, in de huidige vorm niet door kan gaan.

De getekende overeenkomst zou het mogelijk maken om de passagiersgegevens (de zogenoemde PNR-gegevens) van vliegtuigpassagiers tussen de EU en Canada stelselmatig op te slaan, om die gegevens te gebruiken bij het opsporen van zware criminelen en het bestrijden van terrorisme.

Met het doorgeven van PNR-gegevens aan Canada is an sich niets mis, concludeert het Hof. Als er goede redenen voor zijn (zoals het waarborgen van de openbare veiligheid) is dat gerechtvaardigd.

Maar naast gegevens zoals de afgelegde reis en de naam van de passagier, zouden ook andere gegevens worden opgeslagen, zoals bijvoorbeeld de vliegtuigmaaltijd van de desbetreffende persoon. De gegevens zouden vijf jaar lang opgeslagen blijven in een database.

Volgens het Europees Hof gaat de overeenkomst daarmee op meerdere punten veel verder dan noodzakelijk - met name bij het verzamelen van gevoelige gegevens waaruit "de raciale of etnische afkomst, de politieke opvattingen, de godsdienstige of levensbeschouwelijke overtuiging of het lidmaatschap van een vakvereniging" kan worden opgemaakt, evenals informatie over "gezondheid of seksueel gedrag".

Dit zegt het Hof daar letterlijk over:

"Aangezien er een risico bestaat dat de verwerking van gevoelige gegevens in strijd is met het discriminatieverbod, is voor de doorgifte ervan aan Canada een nauwkeurige en bijzonder goed onderbouwde rechtvaardiging nodig die is gebaseerd op andere gronden dan de bescherming van de openbare veiligheid tegen terrorisme en ernstige grensoverschrijdende criminaliteit. In dit geval ontbreekt een dergelijke rechtvaardiging echter."

Het negatieve advies van het Europees Hof komt niet helemaal uit de lucht vallen. Vorig jaar adviseerde advocaat-generaal Mengozzi al het verdrag af te wijzen. Dat soort adviezen worden doorgaans overgenomen.

Het betekent waarschijnlijk echter niet dat er een streep wordt gezet door het hele verdrag. Wel zal het verdrag moeten worden aangepast, zodat de privacy wordt gewaarborgd en wordt uitgesloten dat er sprake is van discriminatie.