Hergebruik van oude materialen, nuttige grondstoffen uit afval halen door slim te scheiden, weggegooide spullen een tweede leven geven, oude meubels en kleding repareren: het zijn allemaal voorbeelden van de zogenoemde circulaire economie.

De circulaire economie of kringloopeconomie is een systeem waarin grondstoffen zo veel mogelijk hergebruikt worden waardoor er minder verspilling plaats vindt. Waar in de traditionele economie spullen weggegooid worden en daarmee vervuiling ontstaat, worden spullen in de circulaire economie hergebruikt of uit elkaar gehaald zodat onderdelen of materialen gerecycled kunnen worden.

Steeds meer bedrijven verrichten activiteiten die passen bij een circulaire economie. Zo heb je in Nederland fietsenfabrikant Roetz die fietsen maakt van afgedankte materialen, deelplatform Peerby, de website om spullen te lenen van mensen in de buurt en de marktplaats voor tweedehands kleding Vinted. 

Daarnaast vallen bedrijven uit de deeleconomie, zoals de aanbieder van deelauto’s MyWheels of aanbieder van gedeelde e-scooters Felyx ook onder de circulaire economie.

Maar er is nog een lange weg te gaan voordat we van onze economie als circulair kunnen spreken. Volgens Circularity Gap Report, een initiatief is momenteel slechts iets minder dan 9 procent van de wereldeconomie circulair en keert meer dan 90 procent van de gewonnen en verbruikte hulpbronnen niet terug in de productiecyclus.

De interesse van consumenten in duurzaamheid zorgt voor de verdere ontwikkeling van de circulaire economie. Consumenten worden zich steeds meer bewust van het soort producten dat ze kopen en zijn kritischer over de herkomst, het productieproces en de mogelijkheden om te recyclen van spullen. Dat stimuleert de opkomst van nieuwe bedrijven, die hergebruik van spullen stimuleren.

Daarnaast wordt het elk jaar duidelijker hoe nijpend het probleem van klimaatverandering is. De circulaire economie kan hier een positieve bijdrage leveren en onderdeel van de oplossing zijn voor het huidige klimaatprobleem.

De circulaire economie heeft dus veel potentie voor groei. Om daarop in te spelen heeft vermogensbeheerder Van Eck een thematisch beleggingsfonds gelanceerd: de Circulaire Economie ETF. Business Insider bespreekt de kansen, de risico's en de kosten van dit financiële product.

Kansen voor circulaire economie

Beleggen in de circulaire economie betekent beleggen in de toekomst. Je krijgt blootstelling aan bedrijven die onderdeel uitmaken van de economie die zich de komende decennia gaat ontvouwen.

Hoe snel we deze toekomst bereiken, hangt mede af van de druk die de overheid zet achter de ontwikkelingen richting de circulaire economie. De Europese Unie heeft zich bijvoorbeeld als onderdeel van de Green Deal gecommitteerd om tegen 2050 de circulariteit voor mensen, regio's en steden te bereiken.

Nederland sluit aan bij deze doelstelling en wil daarnaast tegen 2030 het verbruik van primaire grondstoffen met de helft verminderen.

Verder is beleggen in circulaire economie interessant, omdat je aan de ene kant in duurzaamheid belegt maar aan de andere kant bedrijven in je portefeuille krijgt die in veel verschillende sectoren opereren, want circulair opereren is een bedrijfsmodel dat op veel sectoren van toepassing is.

De belegging in de ETF van Van Eck biedt je dus meer diversificatie dan bijvoorbeeld een belegging in een indexfonds dat in hernieuwbare energiebedrijven investeert.

Laten we kijken in welke sectoren bedrijven van de ETF van Van Eck zitten. In het indexfonds zitten dertig bedrijven, waarvan het merendeel (55 procent) in de sector 'Industrie' zit.

Na de industrie heeft de sector 'Materialen' (32 procent) de zwaarste weging. Daarnaast zitten er ook bedrijven in uit de sectoren 'Basisconsumptiegoederen', ''Nutsbedrijven' en 'Energie'. De ETF geeft je dus een relatief nog wel een zware blootstelling aan twee sectoren die bijna 90 procent van de totale portefeuille voor hun rekening nemen.

Beleggen in bedrijven die bijdragen aan de circulaire economie betekent beleggen in duurzame bedrijven en er zijn aanwijzingen in de wetenschappelijke literatuur dat dat een hoger rendement oplevert dan beleggen in niet-duurzame bedrijven. Zo concludeert deze studie gepubliceerd in Corporate Social Responsibility and Environmental Management dat er een positieve relatie is tussen hoe duurzaam een bedrijf is en de financiële prestatie van het bedrijf.

Door duurzaam te beleggen kun je bovendien profiteren van de flinke vraag naar bedrijven die maatschappelijk verantwoord ondernemen toepassen. Deze groeiende vraag kan op termijn zorgen voor een opwaartse druk op de koers van duurzame bedrijven.

Om een idee te geven over hoe snel nieuw kapitaal vloeit naar duurzame investeringen kunnen we kijken naar de gegevens van Global Sustainable Investment Review, een organisatie die bijhoudt hoeveel kapitaal er wordt gestoken in duurzame beleggingen. Volgens deze studie hadden werelwijde beleggingen met een duurzame focus in Europa, de VS, Canada, Japan en Australië in 2020 een omvang van ruim 35.000 miljard dollar.

Let op deze risico's

Beleggen in bedrijven die deel uitmaken van de circulaire economie is risicovol. Het gaat om ondernemingen met innovatieve bedrijfsmodellen die de tand des tijds nog moeten doorstaan, of om gevestigde ondernemingen die nieuwe werkprocessen doorvoeren.

Een voorbeeld voor hoe duurzame innovatie mis kan gaan is de Amerikaanse verfproducent Valspar, die om aan de Europese milieueisen te voldoen een chemische stof uit zijn verf heeft verwijderd. Kort daarna kregen de winkels van Valspar in het VK veel klachten dat de geverfde kamers naar kattenpis stonken. Het gevolg was dat de verfproducent honderden mensen heeft moeten compenseren.

Volgens de risico- en rendementsindicator, die wordt berekend aan de hand van historische
en gesimuleerde gegevens, valt het indexfonds van Van Eck in categorie 6 op een totaal van 7 categorieën, waarbij 7 het hoogste risico voorstelt. Dat betekent dat fondsen van dit type in het verleden zeer grote waardestijgingen en -dalingen hebben meegemaakt. Je moet dus rekening houden met een relatief sterke beweeglijkheid van de belegging.

De ETF van Van Eck is gedenomineerd in dollars waardoor je een valutarisico loopt. Bij de aankoop worden je euro's dus ingewisseld voor dollars en de dollarkoers zal bepalend zijn voor je rendement. Stijgt de dollar hard tegen de euro tijdens je beleggingshorizon, dan zal je daarvan profiteren. Het omgekeerde geldt ook, als de dollar tijdens je beleggingsperiode daalt tegenover de euro dan zal je daaraan een verlies lijden.

Verder krijg je met de aankoop van Circulaire Economie ETF van Van Eck een aanzienlijke blootstelling aan de VS. Ruim 40 procent van het beheerd vermogen van het fonds wordt geïnvesteerd in Amerikaanse bedrijven. De VS is natuurlijk een ontwikkelde economie, maar het land wordt de afgelopen jaren gekenmerkt door een onstuimig politiek klimaat.

Kosten van ETF

We kijken eerst naar de zogeheten lopende kosten van het fonds. Daar vallen onder andere het salaris van fondsmanagers en -analisten, marketinguitgaven, juridische kosten, en transactiekosten van de handel.

De lopende kosten van de circulaire ETF zijn met 0,40 procent per jaar van het beheerde vermogen een fractie lager dan bij enkele andere duurzame fondsen van Van Eck, zoals VanEck Sustainable Future of Food UCITS ETF (0,45 procent) of VanEck Hydrogen Economy UCITS ETF (0,55 procent).

Verder zijn er geen instap- of uitstapkosten. Andere kosten waar je rekening moet houden zijn kosten die je broker eventueel in rekening brengt voor het aankopen van een ETF.

Conclusie: inzetten op duurzame economie met relatief hoog risico

Een belegging in de circulaire economie via een ETF van Van Eck biedt de mogelijkheid om in één keer blootstelling te krijgen aan maatschappelijk verantwoorde bedrijven uit meerdere sectoren. Je belegt wel voor een groot deel in aandelen van met name Amerikaanse bedrijven in dollars. Bovendien gaan het om een belegging in aandelen met een relatief hoge beweeglijkheid.

Het is dus verstandig om de bredere vuistregel van beleggen in het oog te houden: zorg voor brede spreiding en zie een eventuele belegging in een duurzame ETF als onderdeel van je totale beleggingsportefeuille, waarbij je oog moet houden voor het risicoprofiel.

Lees meer over beleggen: