Kritiek alom op het sociaal akkoord. Terecht. De ultieme consequentie blijft onderbelicht, schrijft Errol Keyner.
Op de sociale partners na, erkent iedereen dat het sociaal akkoord een combinatie is van afstel en uitstel van pijnlijke maatregelen. Noodzakelijke maatregelen volgens velen. Het kabinet van VVD en PvdA heeft regeren uitbesteed aan werkgevers en vakbonden.
Werkgevers regeren
De vakbonden zijn opgelucht dat ze in de 21ste eeuw nog een rol van betekenis
kunnen spelen en met de grote jongens aan tafel mogen zitten.
De werkgevers willen dat iedereen blij doet en vooral consumeert. Een
consument die meer uitgeeft dan hij binnenkrijgt, of die meer schulden heeft
dan goed voor hem is? Geen probleem. Zolang bedrijven blijven draaien zijn
minder mensen werkeloos, dus minder uitkeringen.
Bovendien nemen dankzij btw en winstbelasting belastingopbrengsten toe, zodat
de staatsfinanciën verbeteren. Geweldig, hoe meer we er op los leven, hoe
steviger onze financiële positie. Kapitalisme is zo slecht nog niet.
Het kabinet vat het nieuwe beleid samen als “niet meer somberen”. Mark Rutte
blijkt niet alleen pragmaticus, maar ook visionair.
Kop in het zand
Toegegeven, “niet meer somberen” wekt meer positieve emoties op dan “voorlopig
nog even de kop in het zand steken”. Uiteindelijk moet Rutte als ware leider
het volk aanjagen. Liefst tot grote hoogten.
Helaas voor hem en voor ons allen zal de staatsschuld de eerste zijn die grote hoogten bereikt. Zelfs Keynes zou erkennen dat leven op de pof niet gratis is en dat structurele maatregelen essentieel zijn om de maatschappij te reinigen van inefficiënties. Het kapitalisme is geen perpetuum mobile waarbij we - allemaal - achterover leunend steeds meer kunnen consumeren.
Natuurlijk beseft de VVD (en waarschijnlijk de PvdA) dit ook. Het kabinet
vreesde echter dat alle wetsvoorstellen in de Eerste Kamer sneuvelen. Nieuwe
verkiezingen zouden desastreus uitpakken voor beide partijen, gezien de
peilingen. Met de goedkeuring van de sociale partners in de rug, hoopt het
kabinet dat de oppositiepartijen zich gematigd moeten opstellen in de Eerste
Kamer.
Ultieme consequentie
Door zich te verschuilen achter de sociale partners hebben VVD en PvdA
voortijdige verkiezingen vermeden. Als prijs hebben ze hun eigen beleid
overboord gegooid.
Werkgevers vertegenwoordigen een zeer klein deel van de Nederlanders.
Vakbonden een sterk vergrijsd en uitstervend deel van de beroepsbevolking.
Nu beleid wordt bepaald door deze belangenbehartigers, laten we dan meteen
de ultieme consequentie aanvaarden.
Schaf verkiezingen maar helemaal af.
Errol Keyner is adjunct-directeur bij de Vereniging van Effectenbezitters (VEB), maar schrijft dit artikel op persoonlijke titel.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl