Banken verliezen door het aanstaande provisieverbod een lucratieve inkomstenbron. Dat stimuleert de creativiteit, signaleert Errol Keyner.
De financiële wereld gaat gebukt onder een toenemende regeldruk. Negeer het geklaag. Deze nieuwe regels zijn grotendeels terecht.
Zo moet de solvabiliteit van banken echt omhoog en verdienen boekhoudkundige regels aanscherping, zodat de gepresenteerde cijfers in de balansen minder boterzacht zijn. Het is ook niet onredelijk dat we toezichthoudende commissarissen toetsen op hun financiële kennis, karakter en beschikbare tijd.
Naast regelgeving, is ook de maatschappelijke druk op banken, verzekeraars en tussenpersonen drastisch toegenomen. Als reactie op de kritiek roepen ze in koor dat de klant inmiddels centraal staat. Houd uw adem echter niet in tot klantgericht denken volledig in het DNA zit.
Provisieverbod essentieel
Een van belangrijkste maatregelen is het provisieverbod. Vanaf 2013 mogen adviseurs bij complexe financiële producten niet worden betaald door banken en verzekeraars. De klant moet zijn adviseur direct betalen. De adviseur wordt hiermee echt onafhankelijk van de aanbieder. Hij zal principieel zoeken naar het beste product voor de klant en zich niet laten (ver)leiden door provisies.
Tegenstanders van het provisieverbod - die meestal werkzaam zijn als tussenpersoon - waarschuwen voor de gevaren. Veel klanten willen niet betalen voor advies, ook al betaalden ze vroeger - veel meer - op verborgen wijze aan de bank of verzekeraar. Ze zouden daarom zelf zonder kennis van zaken financiële producten kopen.
Inderdaad, een enorm risico, hoewel de meeste eigenaren van de zeven miljoen woekerpolissen een genuanceerder beeld hebben van de toegevoegde waarde van hun adviseur.
Creatieve banken
Binnenkort wordt het provisieverbod uitgebreid. De zogenaamde distributievergoeding van beleggingsfondsen wordt dan afgeschaft. Momenteel bedraagt vaak de helft van de jaarlijkse kostenstructuur van beleggingsfondsen uit “kick-back” fees. Deze strijken banken en verzekeraars op, puur om deze fondsen aan hun klanten aan te bieden.
Nu begrijpt u meteen waarom uw klantgerichte Rabobank relatiemanager nauwelijks goedkope trackers (passief beheerde beleggingsfondsen met geen of een lage distributievergoeding) aanbood.
Als u dacht dat de sector zich bij het provisieverbod neerlegt, geloofde u ongetwijfeld ook de kreten over klantgerichtheid. Natuurlijk wordt alle creativiteit niet ingezet om daadwerkelijk meer voor klanten te kunnen betekenen, maar om het verbod te omzeilen. In plaats van een kostenvergoeding, willen ze beleggingsfondsen met korting inkopen en voor de volle mep doorverkopen.
Het doet denken aan islamitisch bankieren, waar rentes uit den boze zijn en de bank via een omweg geld moet verdienen. Hypocriet? Jawel, maar in tegenstelling tot islamitische klanten die hun spaartegoeden willen laten renderen, is bij het omzeilen van het provisieverbod de klant wel de gebeten hond.
Errol Keyner is adjunct-directeur bij de Vereniging van Effectenbezitters (VEB), maar schrijft dit artikel op persoonlijke titel.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl