De AK-partij van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft zondag bij de parlementsverkiezingen de absolute meerderheid in het parlement verloren. Na het tellen van alle stemmen komt de partij uit op 258 zetels.
Dat zijn 18 zetels te weinig om alleen te mogen regeren. De AKP zal met andere partijen moeten onderhandelen om een coalitie te vormen en dat wordt puzzelen.
De Turkse beurs ging maandag meteen hard onderuit, in reactie op het verlies van de absolute meerderheid in het parlement van de AK-partij. Ook de Turkse munt stond flink onder druk.
De graadmeter, de Borsa Istanbul 100, kelderde bij opening ruim 8 procent. En ten opzichte van toonaangevende valuta als de euro en de dollar zakte de lira meer dan 5 procent.
Het is voor het eerst sinds 2002 dat de AK-partij het niet meer alleen voor het zeggen krijgt. De leider van de pro-Koerdische partij HDP heeft zondagavond alvast laten weten dat hij een samenwerking met de AK-partij uitsluit. Ook de ultrarechtse MHP (16,3 procent) denkt eerder aan vervroegde verkiezingen dan aan een samenwerking met de AK-partij, zo liet de partijleider van de MHP weten. De enige optie voor een coalitiepartner is dan de centrumlinkse CHP, die tweede werd met 25 procent van de stemmen.
De HDP kreeg ruim 13 procent van de stemmen en heeft daarmee de kiesdrempel gehaald. De partij krijgt 79 zetels. In de stad Diyarbakir in het overwegend Koerdische zuidoosten van Turkije gingen zondagavond duizenden Koerden uit vreugde de straten op. Ze staken vuurwerk af, zwaaiden met vlaggen en schoten met pistolen in de lucht.
Streep door rekening plan om machtige president te worden
De verkiezingsuitslag is een zware slag voor president Erdogan. Hij wilde het staatsbestel aanpassen om meer macht naar zich toe te kunnen trekken. Maar daarvoor had zijn partij tenminste 330 zetels moeten behalen.
Verkiezingsdag zelf rustig verlopen
De verkiezingen verliepen zondag zonder noemenswaardige incidenten. De stemlokalen sloten om 17.00 uur lokale tijd en het tellen van de stemmen begon meteen. Om toe te zien op een goed verloop was de politie massaal op de been, zeker 404.000 agenten en veiligheidsmensen waren paraat. Tienduizenden burgers en officiële waarnemers uit binnen- en buitenland hielden toezicht om fraude te voorkomen.
In de aanloop naar de verkiezingsdag was de HDP meerdere keren het doelwit van aanslagen. Vrijdag vonden meerdere mensen de dood bij een bomaanslag op een verkiezingsbijeenkomst. De Turkse premier Ahmet Davutoglu maakte zondag bekend dat de autoriteiten een verdachte hebben opgepakt.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl