Einde beursrally of gezonde correctie op aandelenmarkt?

ANALYSE – De maand augustus heeft tot nu toe flink wat roet in het eten gegooid op de beurs. Sloten aandelenmarkten juli nog in stijl af, deze maand ziet het er allemaal wat minder zonnig uit. Dat is best gek, want grote verrassingen zijn er niet. Beleggers maken zich plots druk om problemen die wellicht eerder dit jaar zijn genegeerd en nu omhoog borrelen.

Zo besloot kredietbeoordelaar Fitch begin deze maand om de kredietrating van de Verenigde Staten te verlagen. De stap van Fitch volgde op de politieke strijd rond de verhoging van het schuldenplafond van de VS. Het schuldenplafond werd uiteindelijk wel verhoogd, maar Fitch blijft zich zorgen maken over de verslechtering van de Amerikaanse overheidsbegroting in de komende drie jaar.

Echter, dat mag toch geen nieuws heten? Al geruime tijd laat de begrotingsdiscipline van Amerikaanse regeringen behoorlijk wat te wensen over. De Amerikaanse staatsschuld is inmiddels boven de 32.000 miljard dollar uitgekomen en de regering van president Joe Biden presteert het zelfs om het begrotingstekort dit jaar rond de grofweg 1.500 miljard dollar te laten uitkomen.

Grote economische steunpakketten van de overheid zijn de afgelopen jaren een belangrijke steunpilaar geweest voor de economie. Maar daarmee zijn er ook rekeningen naar de toekomst doorgeschoven.

Stress bij middelgrote Amerikaanse banken

Dan zijn er de problemen met de middelgrote Amerikaanse banken. Kredietagentschap Moody’s verlaagde op 8 augustus de kredietwaardigheid van tien middelgrote Amerikaanse banken en maakte bekend dat zijn analisten ook overwegen om de kredietrating van grote Amerikaanse banken te verlagen.

Gelet op de crisis onder regionale banken in de VS eerder dit jaar, mag ook dit geen grote verrassing zijn. De Amerikaanse centrale bank heeft de beleidsrente immers in een jaar tijd met ruim 5 procentpunt opgeschroefd en heeft ook anderszins monetair op de rem getrapt. Zo’n aanscherping van de kredietvoorwaarden laat zich voelen in het bankwezen.

Vastgoedmalaise en kwakkelende economie in China

Was het dan wellicht China waar beleggers van zijn geschrokken? Daar komt veel slecht nieuws vandaan, vooral gerelateerd aan de vastgoedsector. Hier geldt eveneens dat de problemen bij de Chinese vastgoedreus Evergrande al een tijdje bekend zijn. Verder is al langer duidelijk dat het herstel van de Chinese economie na het afschalen van lockdownmaatregelen, nooit echt op gang is gekomen.

Aandelenbeurzen in China weten dit jaar dan ook niet te overtuigen, maar om nu van een verrassing te spreken is wat anders. Het is inmiddels wachten op het moment dat de Chinese overheid de portemonnee weer trekt om de economie te ondersteunen.

Geen grote verrassingen bij bedrijfswinsten

Zijn beleggers dan geschrokken van het cijferseizoen van beursgenoteerde bedrijven? Ook dat kan het niet wezen, want het was al duidelijk dat bijvoorbeeld de bedrijven uit de Amerikaanse S&P 500-index per saldo verlies zouden boeken over het tweede kwartaal van dit jaar. Dat verlies valt overigens iets lager uit dan verwacht en hier en daar worden de winstverwachtingen zelfs weer opwaarts bijgesteld.

Per saldo lijkt het er sterk op dat beleggers simpelweg oog hebben gekregen voor een reeks bekende risico’s, die wellicht een tijdje onder het tapijt zijn geveegd en weer tevoorschijn zijn gekomen.

Voor de Amerikaanse beurs geldt ook dat de prestaties dit jaar worden gedragen door een handvol grote techaandelen, ook wel bekend als The Magnificent Seven.

Bedrijven als Apple, Microsoft, Facebook, Nvidia, Alphabet/Google, Amazon en Tesla zijn de belangrijkste trekpaarden, maar die deden de afgelopen weken veelal (op Amazon na) een stap terug en dat zorgde ook elders voor koersdruk.

Hardnekkige inflatie en langere periode van hogere rentes

Beleggers lijken zich inmiddels ook wat meer bewust dat rentes mogelijk voor langere tijd hoog blijven en dat de (kern)inflatie toch hardnekkiger is dan gedacht. Dat was deze week terug te zien bij de stijging van obligatierentes.

In de grafiek hieronder zie je de 10-jaars staatsrente in de VS. Die noteerde vrijdag weer op een niveau van 4,25 procent en dat is vergelijkbaar met oktober vorig jaar. Hiermee zit de rente ook weer bij een belangrijke weerstandszone. Als die wordt doorbroken, zou dat in technische zin nieuwe opwaartse ruimte bieden. Maar zover is het nog niet.

Wij houden in er al geruime tijd rekening mee dat obligatierentes voor langere tijd hoger kunnen blijven, maar we naderen naar verwachting wel het einde van de stijgende cyclus.

Amerikaanse economie: harde of zachte landing?

De Amerikaanse economie blijft dit jaar verbazen. Zo zijn er behoorlijk wat signalen die erop wijzen dat een recessie aanstaande is. Kijk je bijvoorbeeld naar de leidende economische indicatoren, de peilingen onder inkoopmanagers in de industrie, de gestegen (hypotheek)rentes, de rente op creditcards of de het slinkende spaartegoed van Amerikaanse huishoudens, dan is er weinig om vrolijk over te worden.

Aan de andere kant blijven Amerikaanse consumenten vol vertrouwen geld uitgeven en hebben we nog steeds te maken met een enorm sterke arbeidsmarkt. Ook zijn de Amerikaanse economische groeicijfers vooralsnog sterk en als je dat in ogenschouw neemt, lijkt een recessie vermeden te kunnen worden.

Wij verwachten niettemin al geruime tijd een recessie en gooien de handdoek nog niet in de ring. Er zijn nog te veel onzekerheden. In een vorige bijdrage wezen we op een mogelijke verklaring voor het feit dat het allemaal wat langer duurt voordat de economische neergang voelbaar wordt. Klassieke correlaties lijken (vooralsnog) niet te werken en de huidige rentecyclus heeft een andere dynamiek dan in het verleden.

Topvorming op de beurs of gewoon een correctie zonder zware gevolgen

Dan komen we uit bij de vraag of het komende najaar ook voor de beurs een periode van verzwakking gaat inluiden. Economisch gezien gaan we dus nog steeds uit van een terugval, maar doet de markt dat ook?

Dit jaar is immers gebleken dat de economie en de beurs geenszins hand in hand lopen. Kijk maar naar ons eigen Nederland waar een recessie in de eerste twee kwartalen van het jaar gepaard is gegaan met een sterk presterende AEX-index in de eerste jaarhelft.

Hieronder tonen we de koersgrafiek van de brede S&P 500-index vanaf de dieptepunten van vorig jaar. Er is een mooie opwaartse trend waarneembaar. De groene steunlijn in de grafiek loopt bijna gelijk aan het 200-daags koersgemiddelde (stippellijn). Zolang de koers van de S&P 500 daar boven blijft, is de recente verzwakking vooralsnog niet meer dan een correctie.

Dat deze correctie eraan zat te komen, kan geen verrassing zijn. Eind juli gaven we al aan dat er in technische zin sprake was van een negatieve divergentie, waarbij de koers hogere toppen maakt en de zogenoemde RSI-indicator (onderste deel van de grafiek) lagere toppen (zie rode pijlen). Dat duidde op een aanstaande koerscorrectie.

Correcties horen erbij, maar zoals gezegd is technisch bezien de opwaartse trend vooralsnog intact en zolang de S&P 500 boven de grofweg 4.200 tot 4.300 punten blijft, mag er naar boven gekeken worden.

Tot slot werpen we nog een blik op de door technologiefondsen gedomineerde Nasdaq Composite-index. In de grafiek hieronder zie je een beeld dat vergelijkbaar is met dat van de S&P 500-index, waarbij ook dezelfde negatieve divergentie waarneembaar is.

Ook voor de Nasdaq geldt dat de trend vooralsnog opwaarts is gericht. Zolang deze intact blijft, ligt de weg naar boven vrij.

Per saldo zien we nog steeds een flinke discrepantie tussen de zwakke economische vooruitzichten en de positieve technische trends op de beurs. Dat beide niet in lijn lopen, hebben we dit jaar al vaker benoemd en wellicht dat daar de komende maanden verandering in komt.

Dat wil niet zeggen dat de beurs omlaag moet, het kan ook zo zijn dat de economie zich flink herstelt, of bijvoorbeeld dat overheden weer met stimuleringsmaatregelen komen om de economie te ondersteunen.

Het beleid van centrale banken blijft hierbij een belangrijke factor en wellicht dat er komende week tijdens de bijeenkomst van centrale bankiers in het Amerikaanse plaatsje Jackson Hole weer wat meer houvast komt op dit vlak.

Michael Nabarro, Chartered Market Technician (CMT), Gökhan Erem, ook CMT, zijn onafhankelijke beleggingsspecialisten die beide meer dan 25 jaar werkzaam zijn in de financiële sector. Met gedegen kennis en ruime ervaring bedienen zij professionele en particuliere beleggers aan de hand van hun methodisch onderbouwde, actieve beleggingswijze.

Deze column bevat meningen en bevindingen van de auteurs. De financiële waarden die in dit schrijven genoemd worden kunnen onderdeel uitmaken van de beleggingen van de auteurs als ook van hun relaties.

Deze column is niet bedoeld als advies in enige vorm en dient als niet-gepersonaliseerde informatie over de financiële markten.