We testten een laptop met een vouwbaar scherm

Waarom bestaan laptops na al die jaren nog steeds een toetsenbord en een scherm? Mobieltjes en tablets hebben inmiddels wel aangetoond dat het toch echt anders kan. En met de opkomst van vouwbare schermen, ontstaan er heel nieuwe mogelijkheden voor de oude vertrouwde laptop.

De mogelijkheden zag Lenovo ook. Het techbedrijf besloot eens te kijken of een laptop volledig uit een touchscreen kon bestaan, een vouwbaar scherm in dit geval. Het resultaat daarvan is de Lenovo ThinkPad X1 Fold 16. Wij werkten langere tijd op de X1 om te zien of dit scherm een meerwaarde heeft, want als je iets maakt omdat het kan, betekent dat niet dat het ook nuttig of bruikbaar is.

Toen we de X1 voor het eerst uitpakten, wisten we niet zo goed of we dit apparaat wel een laptop konden noemen. We kregen meer het idee dat het een vouwbare tablet is. Waarom? Omdat het ding zonder toetsenbord eigenlijk een groot, draagbaar scherm is. Zelfs met het toetsenbord doet het nog eerder denken aan een iPad met het bijbehorende Magic Keyboard.

Het is dan ook de vraag waar je de X1 het beste mee kunt vergelijken. Leg je het naast een laptop, dan schiet het ding op papier al snel puur op computerkracht tekort. De X1 kan zich simpelweg niet meten aan de processorkracht van een laptop van dezelfde prijs. Aan de andere kant is de X1 lang niet zo draagbaar als een gemiddelde tablet.

Zoveel flexibiliteit in een laptop hebben we nog nooit gezien

Gelukkig hoef je in de praktijk niet te kiezen, want de X1 laat het prima toe om hem als mix van beide te gebruiken. Hij wordt geleverd met een los toetsenbord dat je op meerdere manieren kunt aansluiten. Je kunt hem zelfs op een helft van het scherm neerleggen, waardoor de X1 eigenlijk verandert in een kleine laptop. Als je dit doet, herkent het apparaat namelijk dat een helft van het scherm geblokkeerd wordt en schakelt dit deel uit.

Hoewel het leuk is om te laten zien, hebben we deze opstelling eigenlijk niet veel gebruikt. Zonde van dat prachtige 4:3 vouwbare, aanraakgevoelige en vlekbestendige, 60 Hz OLED-scherm met een diagonaal van 16,3 inch. Al moeten we wel zeggen dat we dat vlekbestendige niet gemerkt hebben. Net als elk aanraakgevoeligscherm zit ook deze op de X1 Fold uiteindelijk vol met vingerafdrukken

Wat we ook eigenlijk niet deden, was de X1 als een laptop gebruiken zonder extern toetsenbord. Het projecteren van een virtueel toetsenbord op het liggende deel van het scherm werkte toch minder prettig dan we hadden verwacht. Je mist toch iets als je blind probeert te typen zonder fysieke feedback van het toetsenbord.

De draagbaarheid van de Lenovo Thinkpad X1 Fold 16 valt tegen

Waar we ook met regelmaat tegenaan liepen is de draagbaarheid en het in- en uitklappen van de X1. Het hele pakket (inclusief oplader) weegt ruim meer dan twee kilo en is aanzienlijk dikker dan een laptop. Je stapelt namelijk de dubbelgevouwen X1 op het toetsenbord dat in de standaard gevouwen wordt.

Op zich een goede oplossing, want alles blijft magnetisch aan elkaar zitten (zelfs de pen blijft goed zitten aan de X1), maar het in- en uitklappen is lang niet zo makkelijk als een laptop of een tablet met toetsenbord. Dat komt doordat de X1 met toetsenbord en standaard, uit twee of drie stukken bestaat. Je moet eerst het toetsenbord aan de standaard bevestigen, als dit nog niet gedaan is. Die twee vouw je samen tot een pakketje, waarna je de dichtgeklapte X1 er magnetisch op kan bevestigen.

Maar om dat een beetje makkelijk te kunnen doen, heb je wel de ruimte nodig. Per onderdeel moet je twee handen gebruiken om open en dicht te klappen. Je hebt dus een plek nodig om een van de twee neer te leggen om met het in- of uitklappen van de andere bezig te gaan. Misschien heeft het wat meer gewenning nodig, maar wij bleven er tegenaan lopen dat het vervelender was dan nodig.

Terugkomend op het gewicht: dat is ook wat ons tegenhield op hem als een tablet te gebruiken. Zonder accessoires zit je nog tegen 1,3 kilo aan te hikken en dan gaat lang vasthouden toch snel irriteren. Ter vergelijking: een gemiddelde tablet van Samsung of Apple weegt de helft, al heb je dan natuurlijk ook iets minder schermruimte.

Prima laptop voor regulier gebruik, die wel vrij snel warm aanvoelt

Als alles in de gewenste opstelling staat, werkt het allemaal prima. Windows maakt het daarbij erg makkelijk om optimaal gebruik te maken van het grote scherm. Het besturingssysteem maakt het simpel om met wat sleepwerk van openstaande apps de beeldruimte in te delen. Je kunt er dus bijvoorbeeld voor kiezen om de X1 in een verticale oriëntatie neer te zetten, en het scherm in een bovenste en onderste deel op te delen. Iets wat onze voorkeur toch telkens weer verkreeg.

Nu kan het zijn dat je je zorgen maakt over de zogenaamde ‘crease’, oftewel de vouwlijn die vaak nog een beetje zichtbaar blijft als je een vouwbaar scherm helemaal openklapt. We weten niet welke magie Lenovo op de X1 heeft toegepast, maar die vouwlijn verdwijnt toch echt voor het oog bij een opgeklapte X1. Tegelijk is het een evenzo vreemde gewaarwording als je het apparaat niet helemaal openvouwt en iets over het hele scherm aan het scrollen of verplaatsen bent.

Qua prestaties hebben we weinig op te merken. Tenminste, zolang je niet verwacht dat je hierop de dikste games op de hoogste resoluties kunt spelen. Gewoon regulier desktopgebruik met hier en daar wat beeldbewerking was geen probleem. Toch viel op dat de X, ook bij normaal gebruik, redelijk snel warm aan begint te voelen. Gelukkig werd het nooit zo erg dat we de laptop niet meer konden aanraken.

Het is overigens niet heel vreemd dat dit gebeurt, want de computer heeft geen actieve koeling ingebouwd. Het gebrek van een ventilator betekent ook dat de X1 te allen tijde muisstil blijft, zelfs als hij wat zwaardere taken moet vervullen.

We vonden het ook opmerkelijk dat je het toetsenbord los moet opladen via de USB-C-aansluiting. Dit gebeurt niet draadloos of via een connectie in de standaard. Het zijn dus altijd twee losse apparaten waarvan je de lading in de gaten moet houden als je zonder oplader op pad gaat.

Is de X1 Fold 16 zijn prijs waard?

Bij een apparaat als de X1 Fold 16 lijkt het aannemelijk dat je er niet op kunt gamen, maar gezien de stevige prijs zou je dat wel mogen verwachten. In de prijsklasse van de X1 heb je namelijk genoeg keuze uit dikke 16-inch gaminglaptops. Dat Lenovo 5.000 euro voor dit apparaat vraagt, bewijst wel dat vouwbare schermen van dit formaat exorbitant duur zijn.

De prijs is, als je het ons vraagt, toch wel een beetje te gortig. Ja, het is een prachtig apparaat met prima prestaties en een uniek voorkomen, maar voor dat geld prijst Lenovo de X1 Fold 16 toch wel uit de markt. De laptop heeft in onze ogen uiteindelijk een uiterst gelimiteerde meerwaarde: een iets draagbaardere laptop met een 16,3 inch scherm.

Daar komt nog bij dat, om daar optimaal gebruik van te kunnen maken, je op gebruiksgemak moet inleveren. Zoals gezegd is het in- en uitklappen van het geheel niet bepaald handig en is hij eigenlijk te zwaar om als losse tablet te gebruiken.

Wat we vooral geleerd hebben van de X1 Fold 16 is dat vouwbare tablets of computers zeker wel een toekomst hebben, maar dat er, net als bij de vouwbare mobieltjes, nog wat aan het concept gewerkt moet worden voordat ze echt klaar zijn voor het grote publiek.

LEES OOK: Kan pen en papier de deur uit? We probeerden de Lenovo Smart Paper e-ink-tablet