Dat de wereldwijde oliemarkt momenteel muurvast zit, is geen geheim. Er is een groot overschot aan olie, waardoor de prijs per vat laag blijft.
Goed voor de consument aan de pomp in westerse landen, maar desastreus voor olieproducerende naties.
Eén schip kan in het bijzonder symbool staan voor de impasse: de Saiq. De 330 meter lange tanker, ingehuurd door Shell, was tot een paar dagen geleden nog hard op weg om de twee miljoen vaten Schotse olie aan boord te lossen in China. Maar nu ligt het schip stil, schrijft Bloomberg.
De vraag in China naar ruwe olie valt tegen, en dus dobbert de Saiq ten zuiden van de Canarische Eilanden terwijl Shell zoekt naar een nieuwe koper. De oliemaatschappij is zo wanhopig om van het ‘zwarte goud’ af te komen dat het een aanbod deed om de tanker terug te laten keren naar Schotland en daar de lading over te pompen in een ander schip. Niemand kwam over de brug.
Het eenzame lot van de Saiq toont aan hoeveel moeite de olieproducerende landen van de wereld, deels verenigd in OPEC, hebben om de markt weer op gang te krijgen. OPEC kwam een half jaar geleden overeen om de productie over het hele verbond te verlagen. Met minder olie op de markt, zo is de gedachte, zal de prijs vanzelf omhoog gaan.
Ook Rusland en een aantal andere landen voegen zich officieel naar de wensen van OPEC. In totaal schroeven 21 landen hun productie terug. Maar doordat Amerikaanse oliebedrijven meer zijn gaan boren, blijft de prijs schommelen rond 50 dollar per vat.
Onverwachte markten
OPEC moet zelf echter ook ingrijpen. Want een deel van het overschot is eigenlijk nieuwe olie uit onverwachte markten. Bij de overleggen rond productiebeperkingen bleven Nigeria en Libië buiten schot. Nu zijn het juist die landen die fors meer olie leveren.
Shell speelt ook daar een rol, omdat het in Nigeria al vijftien maanden te stellen had met een gesaboteerd olieveld, Forcados. Nu dat weer operationeel is, vloeien er 250.000 vaten maandelijks de markt op, wat gelijk staat aan 20 procent van de verlagingen die de OPEC en bondgenoten overeenkwamen in november.
En Libië, dat nog steeds lijdt onder een politieke crisis en sterke IS-aanwezigheid, heeft ook een veld heropend, wat nog eens 250.000 vaten per maand oplevert.
Minder vraag uit China
In de wereldwijde weegschaal die de oliemarkt is, legt China met een mindere vraag veel gewicht in de schaal. En zo is de cirkel compleet: de olieproductie gaat nauwelijks omlaag en China wil steeds minder kopen.
"Als de OPEC niets doet om te compenseren voor hun herstel, dan zal de prijs voor ruwe olie laag blijven", zegt Amrita Sen, olieanalist bij het Londense consultancybureau Energy Aspects tegen Bloomberg. "De extra productie uit Nigeria en Libië - die onverwacht lang aanhoudt - verergert de onbalans en halveert uiteindelijk de OPEC-verlagingen."
Voor de bemanning van de Saiq, die nog altijd ronddobbert op de Atlantische Oceaan is dat voorlopig weinig hoopgevend. Tegenover Bloomberg wilde Shell geen commentaar leveren over de vrachtbewegingen.