- De Brit Macer Gifford is een voormalige beurshandelaar die als internationale vrijwilliger voor het Oekraïense leger vocht.
- Hij vertelt aan Business Insider wat hij goed en slecht vond aan de strijdkrachten die vrijwillig naar Oekraïne kwamen.
- Volgens Gifford zijn deze strijders over het algemeen te prijzen, maar er zaten wel een paar “gekken” tussen.
- Lees ook: Oekraïne heeft waarschijnlijk een zwaar bewapende vredesmacht nodig met een duidelijk mandaat om te overleven.
Toen Rusland Oekraïne in 2022 binnenviel, reageerden duizenden mensen over de hele wereld op de hartstochtelijke oproep van president Volodymyr Zelensky om zijn land te helpen verdedigen. Oekraïne verwelkomde een grote groep buitenlandse vrijwilligers, van mensen zonder gevechtservaring tot ervaren strijders.
Macer Gifford, de nom de guerre van voormalig valutahandelaar Harry Rowe, sloot zich in 2022 aan bij het Oekraïense leger en werd een van de meest bekende oorlogsvrijwilligers. De Brit bracht twee jaar aan het front door. Aan Business Insider vertelt hij over de chaotische eerste instroom van vrijwilligers en de slechte en goede kanten van deze internationale groep.
Duizenden buitenlandse vrijwilligers naar Oekraïne
Schattingen van het aantal internationale vrijwilligers dat zich aanmeldde om voor Oekraïne te vechten lopen uiteen van 4.000 tot 20.000.
“Er was enorm veel energie, goodwill en passie vanuit de internationale gemeenschap,” zegt Gifford, die aanvankelijk hielp met hulp en training, maar zich na het geweld van de Russische troepen in Bucha gedwongen voelde om mee te vechten.
Hij vertelt dat de militaire infrastructuur van Oekraïne niet klaar was voor een grote toestroom van vrijwilligers en dat de training en organisatie aanvankelijk slecht was.
Het leek er zelfs op dat de Oekraïense organisatie zou bezwijken onder de grote toestroom, terwijl het nog druk bezig was eigen troepen te trainen.
Maar uiteindelijk, zo voegt Gifford eraan toe, was Oekraïne in staat om de vrijwilligers effectief te op te nemen in hun strijdmacht.
De 'juweeltjes' die kwamen opdagen - en bleven
Vrijwilligers met uiteenlopende ervaring en motieven om deel te nemen, kwamen uit alle lagen van de bevolking.
"Je zag zeer capabele mensen met fantastische vaardigheden die stonden te springen om hun kennis te delen", zegt Gifford.
Volgens hem waren er bijvoorbeeld mensen die onderlegd waren op het gebied van oorlogsgeneeskunde of al vertrouwd waren met westerse wapensystemen, waarvan de leveringen toen net begonnen.
Gifford noemt degenen die bleven, nederig waren en het vertrouwen wonnen van de Oekraïners met respect voor de taal en cultuur, de "echte juweeltjes". Ze toonden zich al snel zeer nuttig in de strijd, aldus Gifford.
De 'gepassioneerde' types
Er waren ook vrijwilligers zonder enige ervaring.
Gifford noemt ze "de gepassioneerden", zij die Zelenskyy's wanhopige oproep aan het begin van het conflict hoorden en erdoor geraakt werden, gemotiveerd door politiek en ideologie.
Hij heeft geen kritiek op mensen die onervaren maar vol enthousiasme kwamen opdagen. Zo is hij zelf ook begonnen. In 2015 vocht hij samen met de Syrische Democratische Strijdkrachten tegen ISIS, aanvankelijk zonder enige ervaring.
Volgens Gifford gaat het erom of mensen zich kunnen aanpassen en hoe ze met zichzelf omgaan. “Je bent geen held als je alleen maar komt opdagen,” zegt hij. “Je bent een held voor wat je doet.”
De 'foute' types
Er doen ook "horrorverhalen" over internationale vrijwilligers de ronde, volgens Gifford. Het Internationale Legioen van Oekraïne, dat al vroeg werd opgericht om de strijders te leveren waar Zelenskyy om vroeg, kreeg een hele slechte reputatie.
Gifford zegt dat hij zelf liever met Oekraïners werkte. Daar zitten volgens hem ook "heel gevaarlijke mensen" tussen, "maar die zijn zeldzaam".
Sommige mensen waren in "de eerste plaats opzoek naar voldoening" in Oekraïne, zegt hij. "Maar eerlijk gezegd hadden velen er helemaal niet moeten zijn."
Hij denkt dat ze misschien iets in hun thuisland ontvluchtten, bijvoorbeeld een verslaving aan drank of drugs. "Ze zagen de oorlog in Oekraïne als een gelegenheid om zichzelf te bewijzen", aldus Gifford.
In het begin van de oorlog zouden vrijwilligers ook per ongeluk de locatie van een trainingslocatie hebben doorgegeven, die vervolgens door Russische troepen werd aangevallen.
Volgens Gifford is de ergste soort vrijwilliger de vrijwilliger die komt opdagen en denkt meteen alles te weten.
Dit soort mensen “denkt dat twee uitzendingen naar Afghanistan of Irak betekent dat ze de baas kunnen spelen over mensen in Oekraïne,” zegt hij. Terwijl het conflict in Oekraïne enorm verschilt van alles wat zelfs de meest ervaren strijders hebben meegemaakt.
Dwalende 'blaaskaken'
Een ander type buitenlander dat opduikt aan het front in Oekraïne is wat Gifford noemt "de blaaskaak"
Volgens hem is een blaaskaak iemand die zichzelf volledig in een Oekraïens uniform heeft gestoken, maar die vaak geen deel uitmaakt van een eenheid en die zelfs niet eens in het Oekraïense leger zit.
"Ze dwalen rond en zitten in koffieschops in steden als Lviv en Odesa, die helemaal veilig zijn en zich buiten de straal van duizend kilometer van de Oekraïense frontlinie bevinden", vertelt Gifford.
Dankbaarheid van Oekraïne
Gifford zegt niet graag te praten over de negatieve kanten van de internationale vrijwillige deelname aan de oorlog, uit angst om iedereen over één kam te scheren.
Er zijn volgens hem velen die naar Oekraïne trokken en hard hebben gewerkt om zichzelf te bewijzen, waar Oekraïense burgers onmiskenbaar dankbaar voor zijn.
“Gewone Oekraïners vinden het gewoon fijn dat ze er niet alleen voor staan en dat er mensen zijn die bereid zijn om hun leven te riskeren", vertelt Gifford, die zelf drankjes en maaltijden aangeboden kreeg van de bevolking.
Hij zegt dat de internationale vrijwilligers over het algemeen naar Oekraïne trokken om het land te steunen in tijden van nood. "Ik zie ze als een 'band of brothers', met een paar gekken ertussen", besluit Gifford.