De Chinese overheid eist van bedrijven die Taiwan en Hongkong op hun websites als ‘landen’ aanmerken, dat ze excuses maken en hun pagina’s aanpassen. Zara, Marriott, en Delta Airlines hebben daaraan gehoor gegeven in de afgelopen week.
Taiwan is weliswaar een onafhankelijk opererend land, Beijing ziet het als een afvallige provincie die integraal onderdeel uitmaakt van de Volksrepubliek. Hongkong vormt sinds de Britse overdracht aan China een autonome regio binnen China, net als het naburige Macau.
De Spaanse modeketen Zara, hotelexploitant Marriott en vliegmaatschappijen Delta Airlines en Qantas haalde allen referenties aan de gebieden als ‘landen’ van hun website. Beijng sprak hen publiekelijk aan op de situatie, afgezien van Qantas, dat de ‘fout’ tegenkwam bij een geplande update van de website.
Economische chantage
De strategie van Beijing komt neer op ‘economisch chantage’, zegt de Australische hoogleraar ethiek Clive Hamilton van de Charles Sturt University in Sydney. Hij schreef een boek over China’s aanzienlijke invloed in Australië, maar het komt voorlopig niet uit omdat de uitgever bang was voor – juist – vervelende gevolgen vanuit China.
“De Volksrepubliek China bedient zichzelf van economische chantage, waarmee het bedrijven die in het land willen opereren, dwingt om haar geopolitieke ambities te accepteren”, aldus Hamilton.
Beijing richtte haar pijlen eerst op hotelketen Marriott. Het Chinese overheidsagentschap voor de cyber- en markttoezicht interviewde managers van de hotels in China. Sommige medewerkers zouden ook ondervraagd zijn door de politie. Daarna dwong het agentschap Marriott om haar website in China offline te houden totdat de 'fouten' gecorrigeerd waren. Dat kostte een week.
Marriott ging door het stof, bij monde van CEO Arne Sorensen: "Marriott International respecteert en steunt de soevereiniteit en territoriale integriteit van China. We steunen niemand die dit ondermijnt en het is niet onze intentie om dat soort personen of groepen te prikkelen of aan te moedigen. We onderkennen de ernst van de situatie en maken welgemeende excuses."
Hamilton ziet dat de reactie van de hotelonderneming voor meer staat. "Het incident met Marriott toont de prijs voor zakendoen in China: jezelf overgeven aan de gedachtenpolitie van de Chinese Communistische Partij." De markt op het Chinese vasteland is enorm en groeit eveneens hard. Op dit moment toucheert de industrie de 53 miljard euro per jaar.
Qantas en Delta Airlines veranderen van mening
De Australische luchtvaartmaatschappij Qantas zegt tegen Business Insider dat het 'Hong Kong en Taiwan abusievelijk als landen aangaf op haar website'. Het bedrijf bedient Beijng, Shanghai en Hongkong in China, maar vliegt niet naar Taiwan. Tijdens een routine controle kwam het zelf de 'fouten' tegen.
Delta Airlines kreeg, in tegenstelling tot Qantas, de Chinese overheid achter zich aan. De luchtvaartautoriteit in het land eiste een 'onmiddellijke en publieke' verontschuldiging omdat het niet alleen Taiwan maar ook Tibet als landen opvoerde. Tibet is een autonome provincie binnen China die strijdt voor meer vrijheden. Delta gaf acuut toe dat het een 'ernstige fout' had gemaakt.
Ook KLM moet de site nakijken
Alle maatschappijen die naar China vliegen moeten nu hun websites en andere publicatiematerialen controleren om te zorgen dat die 'overeenkomen met China's wetten en regels om te voorkomen dat een vergelijkbaar incident zich voor kan doen', meldt Reuters.
KLM bijvoorbeeld noemt Taipei de hoofdstad van Taiwan, al doet het in een aanprijzend tekstje geen uitspraken over de politieke status van het land. Hongkong ligt volgens de overzichtspagina met bestemmingen in 'Hong Kong' al spreekt de tekst van 'China'.
Detailhandel en startups gaan nat
De wereldwijd opererende modeketen Zara kreeg eveneens te horen dat het een excuus moest uitschrijven omdat het Taiwan als land kwalificeerde. De Spaanse gigant exploiteert 170 winkels in China en moet een 'zelfinspectie' op poten zetten om herhaling te voorkomen naar verluidt zint Beijing op verdere stappen.
Sommige bedrijven bedachten een zekere list om het probleem met lijstjes van landen te omzeilen. Zo bedienen Prada, Gucci en Airbnb zich van een klikbare wereldkaart waardoor de merken niet hoeven te melden of ze een bepaalde regio als land zien of niet.
