- Social media zoals we het vroeger kende is dood.
- Het is overgenomen door deprimerende algoritmes en adverteerders en influencers die je elk moment van de dag iets proberen te verkopen.
- Is er nog een weg terug naar de tijd dat je zag wat je vrienden deden? Recente ontwikkelingen doen vermoeden van wel.
- Lees ook: Hoe kan het dat Google zo achterloopt in de AI-race?
Dit artikel verscheen eerder in de wekelijkse Business Insider Tech-Update. Deze nieuwsbrief ook ontvangen? Schrijf je dan onderaan deze pagina in.
OPINIE – Weet je nog die tijd dat je op Facebook allerlei dingen van vrienden en familie tegenkwam? De ene had zijn eerste ritje in zijn nieuw auto gemaakt, en de ander at de beste hamburger die ze ooit had gehad. Het was met recht een sociaal medium waarop je interactie had met je sociale netwerk. Het zelfde gold voor Instagram, Twitter en ga zo maar door.
Maar daar is, zoals je weet, weinig tot niets meer van over. De sociale netwerken van nu zien posts uit je sociale kring als ondergeschikt en laten je liever posts zien van adverteerders en influencers waar ze geld aan verdienen. Het gevolg is dat we nu te maken hebben met ingewikkelde algoritmes die ons verslaafd maken, maar tegelijk ook tot depressies en andere ellende leiden.
En er lijkt ook geen weg meer terug. Sociale media bestaat uit een klein aantal gigantische bedrijven die te groot zijn om te falen. Ze overleven schandaal na schandaal en maken elk jaar weer miljoenen dollars winst. Er is voor hen geen enkele beweegreden om de huidige manier van werken aan te passen naar een wat mensvriendelijker model. Zelfs niet nu groei in gebruikers geen garantie meer is.
Gelukkig zijn er altijd wat tegendraadse zielen op deze wereld die niet alleen het voortouw nemen, maar ook blijven vasthouden aan hun visie. In dit geval de wens voor een echt sociaal netwerk, onafhankelijk van (grote) platformen en gevuld met posts van je echte vrienden en familie.
Het gaat hier over protocol ActivitiyPub dat al sinds 2016 geregistreerd staat, maar dat onlangs weer meer aandacht kreeg omdat er een WordPress-plugin voor verscheen. Daarnaast kwam weer naar boven dat Mastodon er al sinds 2017 op draait. De combinatie van de twee schept nieuwe mogelijkheden aangezien het halve internet op WordPress draait en Mastodon gezien wordt als de vervanger van Twitter.
ActivityPub maakt het mogelijk om onafhankelijk van een platform verschillende soorten content te delen met vrienden, familie of met de rest van de wereld. Om dat even in perspectief te plaatsen: stel je voor dat je via Facebook een foto met tekst plaatst voor al je vrienden. Die vrienden zouden deze post dan bijvoorbeeld via Twitter of Instagram ook kunnen zien en erop kunnen reageren. Die reacties zou jij dan weer op Facebook kunnen terugzien.
De aandacht voor het al langer bestaande protocol gaat samen met een voorspelling van onder andere Mark Zuckerberg, CEO van Meta, en Jack Dorsey, oprichter van Twitter, die nu lijkt uit te komen. Zij zeiden jaren geleden al dat socialmediagebruikers zich uiteindelijk zouden verdelen over kleinere socialemedianetwerken.
Die ontwikkeling raakte in een stroomversnelling toen Elon Musk Twitter kocht, hier een zooitje van maakte, en ervoor zorgde dat de zogenaamde Twitter-exodus op gang kwam. Sociale netwerken als Mastodon, dat al jaren bestaat maar nooit echt van de grond kwam, kregen hierdoor een flinke aanwas aan nieuwe gebruikers.
Maar waar Mastodon openstaat voor interactie met andere platformen, is dit nog niet zo makkelijk voor andere bedrijven. En dat komt voornamelijk door geld. Gebruikers op je eigen platform houden, betekent dat je ze makkelijk om kunt zetten in een maandelijkse inkomstenbron. Dit loslaten betekent een andere manier zoeken van geld verdienen. En daar zijn nog geen duidelijke voorbeelden van. Mastodon heeft namelijk geen verdienmodel.
Daar komt nog een probleem bij, want ActivityPub werkt gedecentraliseerd. Dat zorgt ervoor dat de gebruiker zelf zijn of haar identiteit ergens moet aanmaken en opslaan. Dat betekent dat iedereen in feite een eigen server moet hebben, zoals bij Mastodon het geval is. Dat is een flinke drempel voor nieuwkomers.
Daarnaast is niet iedereen in staat een eigen server te beheren, en zal dat dus bij een externe partij moeten gebeuren. En daar zijn kosten aan verbonden. Wie moet die dragen? Dat is ook precies de reden waarom het hele WEB3-gebeuren maar niet van de grond wil komen.
Wellicht dat de huidige staat van de grote socialmedianetwerken meer mensen over de streep trekt om zich in te zetten voor een echt socialer internet. De onvrede neemt immers met de dag toe, en dat zorgt er meestal voor dat er ook actie ondernomen wordt. ActivityPub biedt een aantrekkelijke toekomstvisie, maar of de overduidelijke nadelen ook te overkomen zijn… Uiteindelijk gaat voor niets de zon op…