- De beleidsrente van de Europese Centrale Bank (ECB) gaat in december mogelijk opnieuw omlaag.
- Dat geeft president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank aan tegenover persbureau ANP.
- De zwakke economische groei in de eurozone kan de inflatie sneller omlaag brengen.
- Lees ook: Inflatie in de eurozone zakt onder 2% in september – Nederland is uitschieter met relatief sterke prijsstijging
De Europese Centrale Bank (ECB) kan komende tijd waarschijnlijk doorgaan met het verlagen van de rente. Dat heeft president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) gezegd in gesprek met het ANP. Een concrete voorspelling voor het volgende rentebesluit wil hij niet doen, maar een nieuwe rentestap in december sluit hij zeker niet uit.
De ECB had de rente eerder verhoogd om de hoge inflatie te beteugelen, maar inmiddels is de situatie veranderd. De rente is dit jaar al verlaagd van 4 naar 3,25 procent. De beleidsbepalers hebben er volgens Knot “in toenemende mate vertrouwen in” dat de inflatie in de eurozone terugloopt richting de doelstelling van 2 procent.
Knot denkt dat dit niveau weleens eerder bereikt kan worden dan gedacht. Dat komt door de zwakkere economische groei. “Dan kunnen wij de voet van de rem halen en de rente geleidelijk terugbrengen naar wat we het neutrale renteniveau noemen.”
Daarmee bedoelt hij een niveau dat de economie noch aanjaagt, noch afremt. Over welk rentepercentage het dan gaat, durft Knot bij de jaarvergadering van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) niet te zeggen. “Ik heb weleens gezegd ergens laag in de 2 procent. Preciezer kan ik het niet maken.”
Bij beleggers leeft de verwachting dat de ECB de rente eind 2025 heeft verlaagd naar 2 procent. "Dat zit aan de onderkant van mijn marge", zegt Knot. "Pas als we onverhoopt - maar dat verwacht ik niet - richting een recessie zouden gaan en er zou een serieus risico ontstaan dat de inflatie blijvend onder onze doelstelling terechtkomt, dan zou je de rente sneller omlaag kunnen brengen."
Hoewel een recessie in zijn ogen niet voor de hand ligt, is Knot wel teleurgesteld over de matige Europese consumptiecijfers van de laatste tijd. De inkomens zijn immers gestegen en de werkloosheid blijft laag. "Dit zijn factoren die normaal het herstel van de consumptie zouden inluiden. Waarom gebeurt het niet? Omdat er kennelijk een soort deken van onzekerheid over de economie van een aantal landen hangt. En ik heb het dan met name over Duitsland en Frankrijk."
In Duitsland heeft de industrie het de laatste tijd moeilijk, terwijl Frankrijk zijn overheidsfinanciën op orde moet krijgen. "Als je bijvoorbeeld Duitsland zou weghalen uit de eurozonecijfers, dan ziet het er heel anders uit. In Zuid-Europa is gezonde groei. En in Nederland hebben we een paar kwartalen gekwakkeld, maar hadden we in het tweede kwartaal toch alweer 1 procent groei. Dat is ook heel behoorlijk."
Huurwet De Jong zorgt voor krimp van aanbod huurwoningen, volgens Knot
Het nieuwe kabinet doet er verstandig aan de huurwet van voormalig woonminister Hugo de Jonge terug te draaien, volgens Knot. Volgens hem is het aanbod aan huurwoningen sinds de invoering in juli dit jaar fors geslonken, terwijl de huurprijzen zijn toegenomen.
De zogeheten Wet betaalbare huur was juist bedoeld om huren betaalbaarder te maken. Maar er was ook kritiek. Vastgoedbeleggers vinden het door de maximale huurprijs voor woningen in het middensegment minder interessant om woningen te verhuren. Daardoor zouden er nu extra veel huurwoningen overgaan naar de koopmarkt.
"Ik wil niet een politiek oordeel vellen over een wet die uiteindelijk ook door het parlement is aangenomen. Maar ik kijk wel naar de consequenties", laat Knot aan het ANP weten bij de jaarvergadering van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in Washington. Volgens hem ligt het aantal beschikbare huurwoningen in de vrije sector dit kwartaal 38 procent lager dan een jaar terug.
Verder ziet hij dat vooral kleine verhuurpartijen hun huurwoningen in de verkoop doen. "Die hebben naast de wet betaalbare huur natuurlijk ook te maken met de strengere regels in box 3 en de opkoopbescherming." Grote beleggers houden hun huurwoningen vooralsnog wel aan, maar dreigen zich bij nieuwbouwprojecten minder te richten op de voor doorstroming broodnodige middenhuurwoningen. Volgens Knot zijn die woningen juist erg gewild bij jongeren en lagere inkomens, mensen die sowieso al heel lastig aan een huis geraken.
"Als je deze dingen op een rij zet, dan is het moeilijk om tot een positief oordeel over deze wet te komen", concludeert Knot. Volgens hem is een deel van de schade inmiddels al aangericht. "Maar ja, je kent het gezegde, beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald."
Ook koopwoningen zijn schaars en de prijzen gaan hard omhoog. Knot denkt dat de prijzen voorlopig flink blijven stijgen. Wel is hij tevreden over de kabinetsaanpak om het aanbod te vergroten.
Het kabinet maakt nu echt werk van meer huizen bouwen, ziet hij, en wil speculatie met bouwgrond ontmoedigen. "Alleen we moeten geen wonderen verwachten dat dit op heel korte termijn tot een minder forse prijsstijging of zo zal leiden." Daarom zou het kabinet volgens Knot ook moeten kijken om de door fiscale voordelen als de hypotheekrenteaftrek opgeblazen financieringsruimte van huizenkopers te drukken. "Maar daar doet helaas ook dit kabinet, net als voorgaande kabinetten, niets aan."