De geldpers van de ECB blijft voorlopig nog op volle toeren draaien. Dat was de boodschap van ECB-president Mario Draghi tijdens de maandelijkse persconferentie. Hij liet weinig los over het topoverleg over Griekenland afgelopen maandag.
De ECB gaat door met het stimuleren van de Europese economie en houdt de rente op 0,05 procent. Weliswaar stijgen de prijzen weer — in mei met 0,3 procent (zie grafiek hieronder) — de inflatie is nog lang niet in de buurt van de door de ECB als ‘ideaal’ bestempelde 2 procent. Het tegengaan van inflatie is de officiële doelstelling van de ECB.
Volgens Draghi zijn de verbeterende economische omstandigheden mede te danken aan de lage rente en de stimuleringsmaatregelen van de centrale bank. Daarmee verwerpt hij kritiek van critici die vinden dat de ECB beter snel kan stoppen met het steunprogramma omdat het niet meer nodig zou zijn.
“Het gaat goed met het opkoopprogramma, en we zijn van plan het te doen tot 16 september of in elk geval zolang als het nodig is,” zei Draghi tijdens de maandelijkse persconferentie in Frankfurt.
Begin dit jaar besloot de ECB de geldpers aan te zetten. Elke maand koopt de centrale bank voor 60 miljard euro aan staatsleningen en ander schuldpapier op en pompt op die manier geld in de markt. Door economen wordt dit kwantitatieve verruiming, in het Engels Quantative Easing genoemd. Afgesproken is dat de ECB met het opkopen doorgaat tot september 2016 wanneer er 1.140 miljard euro is 'bijgedrukt'.
(Lees dit stuk van Z24's Jeroen de Boer over hoe QE in zijn werk gaat)
De monetaire verruiming was een van de weinige middelen die de ECB nog had, omdat de rente al lange tijd op '0' stond. Het belangrijkste rentetarief -- dat is het percentage waarbij banken geld kunnen lenen bij de ECB -- staat al een hele tijd op 0,05 procent.
Willen banken geld bij de ECB wegzetten, dan kost ze dat 0,2 procent. Dat laatste moet banken stimuleren geld aan consumenten en bedrijven uit te lenen in plaats van het te parkeren in Frankfurt.
Overleg met Griekenland
In de persconferentie liet Draghi niet heel veel los over Griekenland. "Onderhandelingen zijn nog altijd gaande. Het enige dat ik wil zeggen is dat de Raad van bestuur van de ECB wil dat Griekenland in de eurozone blijft, maar dat het wel op een verantwoorde manier moet gebeuren."
De president van de ECB was maandagavond aanwezig bij het overleg van de Duitse bondskanselier Merkel, de Franse president Hollande, EC-voorzitter Jean-Claude Juncker en IMF-baas Christine Lagarde.
Naar verluidt zouden ze een voorstel hebben uitgewerkt om het vertrek van Griekenland uit de eurozone te voorkomen. Het zou een soort laatste bod zijn waar Griekenland 'nee' of 'ja' op kan antwoorden.
Aanstaande vrijdag moet Griekenland een lening van 310 miljoen euro aan het Internationale Monetaire Fonds terugbetalen. Misschien dat het land die betaling nog kan uitstellen of zelfs nog kan doen door overal wat geld bijeen te schrapen. Maar als dat al lukt, dan gaat het later deze maand alsnog mis. Er lopen de komende weken een hoop staatsobligaties af en die moeten worden terugbetaald. (Zie ook: 17 momenten waarop het binnekort mis kan gaan met Griekenland)
QE helpt bij Grexit
De alsmaar voortdurende soap rond Griekenland met elke week weer een nieuwe cliffhanger, zal ook meespelen in het beleid van de ECB om voorlopig vooral nog door het gaan met het opkopen van schulden op de markt. Mocht het onverhoopt tot een Grexit komen, dan helpt het opkoopprogramma te voorkomen dat de problemen overslaan naar andere Europese landen als Portugal, Spanje en Italië.
Met het opkopen van staatsschuld van met name Zuid-Europese landen als Italië, Portugal en Spanje, voorkomt de centrale bank dat de rentes die die landen over hun staatsschuld moeten betalen heel hard oploopt.
Draghi zei wel dat de ECB Griekse banken niet zal toestaan nog meer Grieks staatspapier bij de ECB als onderpand te gebruiken. "Dat plafond mag pas omhoog als er een sterke deal is." Een sterke deal is volgens de ECB-president een deal die "sterk is in opzet en uitvoering. Inclusief hervormingen en fiscale houdbaarheid. Sommige voorstellen die eerder gedaan zijn, waren niet houdbaar."
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl