De Duitse regeringscoalitie is het eens geworden over de invoering van een vrouwenquotum voor topposities bij beursgenoteerde bedrijven. CDU en SPD bereikten dinsdagavond een akkoord.

Vanaf 2016 moet 30 procent van de stoelen bezet worden door vrouwen, anders blijven ze leeg. Op 11 december moet het kabinet het besluit formeel nog bekrachtigen, stellen Duitse media op woensdag.

Het akkoord is na lange strijd tot stand gekomen, waarbij de sociaaldemocratische SPD als winnaar uit de bus lijkt te zijn gekomen. Minister voor Familie- en Vrouwenzaken Manuela Schwesig en minister van Justitie Heiko Maas (beiden SPD) hebben hun lang gekoesterde wapens gekregen om het quotum ook echt af te kunnen dwingen.

De CDU van bondskanselier Angela Merkel deed meer water bij de wijn. Uitzonderingsposities voor bepaalde branches komen er niet.

Noors quotum heeft nauwelijks effect

Het Duitse vrouwenquotum komt er dus, maar de vraag is of een dergelijke maatregel ook daadwerkelijk zorgt voor meer vrouwen in de top van bedrijven. Recent onderzoek naar het vrouwenquotum in Noorwegen wijst daar niet op.

Noorwegen introduceerde als eerste land ter wereld een vrouwenquotum voor directies: beursgenoteerde bedrijven moeten ten minste 40 procent van hun bestuurszetels voor vrouwen reserveren. Toch wordt de top van een gemiddeld Noors bedrijf nog steeds vooral bevolkt door mannen.

Slechts 6 procent van de Noorse beursgenoteerde bedrijven had in 2013 een vrouw aan het hoofd. Marginaal beter dan in de Verenigde Staten (5 procent).

Noorse beursgenoteerde bedrijven hebben wel meer vrouwelijke bestuurders gekregen sinds de invoering van het quotum en de salariskloof met hun mannelijke collega’s werd minder.

Maar tegelijkertijd vertrokken Noorse bedrijven en masse van de beurs. In 2003 telde Noorwegen nog 563 beursgenoteerde bedrijven: daar waren er in 2008 nog maar 179 van over. De groei in het aantal topvrouwen was niet groter dan in Denemarken, dat geen quotumsysteem heeft.

Nederland loopt achter bij doelstellingen

Nederland kent geen vrouwenquotum, maar heeft wel doelstellingen geformuleerd om het aantal vrouwen in de top van het bedrijfsleven te vergroten. Uiterlijk in 2016 moet het aandeel vrouwen in zowel de raden van commissarissen en raden van bestuur 30 procent zijn.

Uit de jongste editie van de Dutch Female Board Index blijkt dat ons land niet op koers ligt om de wettelijke streefcijfers te halen. Daar is overigens geen sanctie aan verbonden. Bij het huidige groeitempo zal het streefpercentage van 30 procent voor de raad van commissarissen in 2020 gehaald worden. Voor vrouwelijke bestuurders zal dit duren tot 2033.

Er is slechts één beursgenoteerd bedrijf dat op dit moment aan de Nederlandse doelstelling voldoet: uitgever Wolters Kluwer. Niet geheel toevallig staat daar al jaren een topvrouw aan het roer: de Amerikaanse zakenvrouw Nancy McKinstry.

Lees ook

Dit zijn de machtigste vrouwen ter wereld

'Vrouwen in top beter voor bedrijf'

Zwarte vrouw bij techbedrijf? Dan moet je goed zoeken

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl