In de maand augustus steeg de Duitse inkoopmanagersindex (PMI) tot het hoogste
punt in 15 maanden tijd, naar 54,2 indexpunten, van 49 in juli. Dat was een
leuke verrassing, want hoewel marktvorsers rekening hielden met een
stijging, was die 54,2 veel meer dan ze dachten.

Dat maakte marktonderzoekbureau Markit Economics vandaag bekend. De PMI is
belangrijk want hij wordt samengesteld door het interviewen van Duitse
inkopers en managers van bedrijven, in zowel de dienstensector als de
industrie. Gevraagd wordt naar hoeveel de bedrijven investeren. En in beide
sectoren staan de lichten fel op groen.

De dienstensector kende de snelste stijging, naar 54,1 punten in augustus. In
juli noteerde Markit nog 48,1 punten. In de industrie was de groei minder
spectaculair, maar toch: naar 49 punten, van 45,7 punten in juli. Dat is nog
steeds een heel solide stijging.

Toenemende vraag
Belangrijker zijn misschien nog de redenen achter de groeiversnelling. De
industrie profiteert niet alleen van een toenemende vraag op de binnenlandse
markten, maar ook vanuit het buitenland neemt de vraag naar
(half-)fabrikaten weer toe.

Dat is bijzonder, want economen verwachtten tot nu toe dat Duits herstel
vooral getrokken zou worden door de binnenlandse consumptie, aangespoord
door overheidsuitgaven en stimuleringsmaatregelen, zoals de
slooppremie-regeling voor auto’s.

Ondernemers in de dienstensector melden dat de vraag breed toeneemt, dat wil
zeggen: in alle sectoren. Ook neemt volgens hen de bereidheid weer toe om de
portemonnee te trekken.

Doorbraak
Dit is allemaal cruciaal, want juist uitgave- en investeringsbereidheid is
nodig om de afwachtende houding in de economie te doorbreken. Tot nu toe was
het de Duitse consument die met een redelijk hoog tempo geld bleef uitgeven,
mede dankzij overheidsmaatregelen zoals de slooppremie. Maar de
bedrijfsinvesteringen vielen fors terug, natuurlijk vooral dankzij de
kredietcrisis.

Ondernemers wachtten op elkaar om te zien wie de eerste stap zou zetten. En
iedereen bleef vrolijk wachten. Maar de jongste PMI-cijfers geven aan dat de
vicieuze cirkel eindelijk doorbroken is. Het geld rolt weer, de eerste
vliegwielen zetten zich in beweging.

Resultaten bijna direct zichtbaar
Het eerste resultaat: volgens het Markit-onderzoek nam de werkgelegenheid in
de dienstensector in augustus zelfs iets toe. Daar worden voorzichtig dus
alweer de eerste mensen aangenomen.

Het tweede resultaat, net zo opmerkelijk: voor het eerst sinds juli 2008, toen
de kredietcrisis net begon, stijgt het aantal nieuwe orders in de industrie.
Ja, in de industriesector verdwijnen in augustus weer banen, maar de
onderzoekers van Markit merken op dat het de kleinste personeelskrimp sinds
oktober van vorig jaar is.

Ook Frankrijk vertoont groei
Het positieve nieuws geldt niet alleen voor Duitsland, de grootste economie
van Europa. Ook uit Frankrijk, na Duitsland de grootste, komen positieve
geluiden.

De PMI van augustus staat ook daar volop in de plus: Markit noteerde 50,9
punten, van 47,3 in juli. Dat was de grootste stijging in 15 maanden. De
dienstsector liet ook een solide stijging zien, naar 48,9 punten van 45,5
punten, het hoogste in 11 maanden.

De Duits-Franse as neemt het voortouw in Europa. In het geval van Duitsland
neemt de private sector het initiatief, in het geval van Frankrijk is het
nog even afwachten of de groei zich doorzet zonder stimuleringsmaatregelen
van de overheid.

Hoopgevend
Maar het zijn zonder meer hoopgevende tekenen waar heel Europa van gaat
profiteren, en niet in de laatste plaats Nederland. Bijna een kwart van onze
export gaat immers naar Duitsland, zelfs al is een groot deel ervan het
zogenaamde 'dozen schuiven' - het distribueren van halffabrikaten die via
Rotterdam naar Duitsland gaan.

Als de Duitse ondernemers hun woorden waarmaken, en daar heeft het alle schijn
van, dan kan het herstel ook hier sneller komen dan verwacht.

De werkloosheid zal toe blijven nemen omdat bij veel bedrijven eenvoudig het
geld op is na zeven maanden bezuinigen en lege orderboeken. Voor velen is
het eenvoudig te laat. Maar een aanhoudende groeispurt bij de oosterburen
kan ook hier zorgen voor een sneller herstel.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl