Met Mali Baum heeft de European Innovation Council (EIC) er een ware diversiteitsexpert bij in de gelederen. Serie-ondernemer Baum stampte in haar thuisstad Berlijn eerder WLOUNGE uit de grond, een zakelijke netwerkclub, gericht op vrouwelijke ondernemers en investeerders.

Eind vorig jaar werd ze verkozen tot lid van het bestuur van de EIC, de Europese innovatieraad die technologische innovatie in Europa stimuleert. De van origine Israëlische neemt een grote dosis ondernemerservaring mee. Ze bouwde bedrijven in zowel New York, Silicon Valley, China als Duitsland. Wat is haar visie voor Europa? Business Insider Nederland spreekt Baum begin april tijdens de EIT Summit in Brussel, waar zij is uitgenodigd om te komen spreken.

“We kijken in allerlei landen, van Oost- tot West-Europa, wat ondernemers nodig hebben”, zegt Baum, gezeten in een met zwarte gordijnen in elkaar geflanste perskamer. “Sommige landen bieden al veel mogelijkheden, terwijl die er in andere landen minder zijn door een gebrek aan kapitaal. Het is de uitdaging om tot een pan-Europese benadering te komen.”

Diversiteit staat onder druk in de VS: dat raakt ook Europa

Diversiteit, een van Baums kroonjuwelen, staat de laatste maanden als thema onder druk. Sinds de terugkeer van Donald Trump in het Witte Huis, schalen talloze Amerikaanse multinationals hun diversiteitsprogramma’s af. Wie dit niet doet, dreigt onder meer de Amerikaanse overheid als klant kwijt te raken.

Sommige van deze bedrijven, zoals Google en Goldman Sachs, zetten tevens zelfs het mes in hun diversiteitsprogramma's in Europa, meldde Business Insider Nederland in maart.

Baum betreurt dit. "De waarde van diversiteit zit hem niet alleen in het sociale, maar ook in het businessaspect. Bedrijven die hier beleid op maken, zien dat vaak terug in hun resultaten. Diversiteit draait niet alleen om gender, maar ook om zoiets als afkomst."

Ze wijst naar het kopje koffie dat voor haar staat. "Stel dat je deze koffie wilt verkopen in verschillende landen, in China en de VS bijvoorbeeld, dan helpt het niet als je management bestaat uit drie witte jongens uit Berlijn."

Hoe bedrijven zowel de Amerikaanse regering tevreden kunnen houden als kunnen blijven inzetten op diversiteit? Dat is de hamvraag, vindt ook Baum. "Ik denk niet dat we nu tot een oplossing hiervoor kunnen komen."

"Wel zie ik vaak dat bedrijven die het slecht doen op diversiteitsgebied na een tijdje weer stoppen met hun impactrapportages", zegt Baum. "Ze willen liever niet rapporteren over iets wat niet goed gaat. Ik denk dat ze er beter aan doen juist méér te investeren in diversiteit, om er een succes van te maken. Uiteindelijk betaalt het zich uit."

'Momentum' voor talent in Europa

Baum stelt "momentum" te zien voor het aantrekken van talent in Europa. Talent dat overweegt de VS te verlaten vanwege de nieuwe politieke wind zou een thuis kunnen vinden in de EU, denkt Baum.

"Er is daar iets aan het veranderen", zegt Baum. "Daar kun je niet omheen. Al zou slechts 5 procent van het talent van Silicon Valley de VS verlaten, dan is dat voor Europa een kans. Denk aan academici, startups en investeerders die op zoek zijn naar een alternatief."

"We hebben zoveel te bieden in Europa", vervolgt ze. "We streven naar significante schaalbaarheid voor bedrijven, maar geven hier ook om het sociale aspect van het leven en om individuen. Bovendien hebben we hier universiteiten van een hoge kwaliteit, die lang niet zoveel kosten als in de VS. Als je in Europa dus een beetje slim bent en succesvol wilt zijn, kun je het hier waarschijnlijk gaan maken."

Wel kunnen Europese startups nog wat leren van de Amerikaanse mentaliteit, denkt Baum. "In de VS zijn ze goed in overdrijven, terwijl we in Europa wat te realistisch zijn. We vragen bijvoorbeeld precies wat we nodig hebben bij geldrondes. Toen ik mijn eerste bedrijf startte, had ik een half miljoen nodig, maar ik vroeg om 2 miljoen dollar. Dát is hoe je het spel speelt!"

Europese unicorns groeien vaak in de VS

Maar hoe realistisch is dit 'momentum' eigenlijk voor Europa? Hoogleraar Manuel Heitor wees afgelopen najaar in een interview op een pijnpunt: de meeste Europese startups die uitgroeien tot unicorn [een niet-beursgenoteerde startup met een waardering van 1 miljard dollar, red.] hebben dat hoofdzakelijk te danken aan Amerikaans groeikapitaal. In Europa zijn er te weinig fondsen om grote geldrondes te voltrekken.

Klopt als een bus, zegt Baum. "Is het in Europa soms leuk meegenomen om een bedrijf te hebben, in de VS faal je of win je. Je kunt er niet ondernemen zonder een serieuze omzet te draaien, leerde ik al snel toen ik met een van mijn bedrijven uitbreidde naar de VS."

"In de Amerika is het: go big or go home. Een gevolg daarvan is dat er ook meer geld voor startups beschikbaar is. Dezelfde startup die in Europa 5 miljoen euro ophaalt, zou in de VS 300 miljoen ophalen."

Hoe zij dit tij met de EIC hoopt te keren? Ze wijst op de STEP-regeling van de EIC, waarbij innoverende bedrijven een investering van 10 miljoen tot 30 miljoen euro kunnen krijgen. Iedere euro die de EIC investeert, leidt daarbij tot 3 euro aan geïnvesteerd kapitaal van de private sector. "We nemen dus als eerste partij het risico op ons. In de tussentijd werken we aan een ecosysteem voor startups, investeerders en lokale overheden."

Ook rondom de uitrol van kunstmatige intelligentie, de belangrijkste innovatie van de afgelopen jaren, vecht Europa een achterhoedegevecht. De VS en China zijn leidend. "Europa is altijd volgende en dat moet stoppen", zegt ook Baum.

Ze ziet wel kansen voor Europa. "Wij zijn uniek in het creëren van ethische AI, dus AI-systemen die vrij zijn van een bias en met oog voor privacy. Dit zal, denk ik, steeds belangrijker worden de komende jaren. Met onze Europese waarden kunnen we hier zeker een meerwaarde bieden."

LEES OOK: Terwijl de Europese financieringsmarkt krimpt, halen Nederlandse techbedrijven bijna 50% meer geld op in 2024