De voorbereidingen voor het optuigen van een nieuwe ronde stresstesten van de grootste Europese banken zijn in volle gang.

Omdat de Europese Centrale Bank (ECB) straks ook het toezicht op de Europese banken voor zijn rekening moet nemen, is president Mario Draghi vast begonnen met het optuigen van strengere testen voor de banken die hij straks in de gaten moet houden.

De ECB heeft om te beginnen banken geselecteerd met een balanstotaal van minstens 30 miljard euro. In totaal betekent dit dat de centrale bank zo’n 130 banken onder de loep zal nemen en 85 procent van het Europese bankenstelsel dekt.

De Nederlandse banken ABN Amro, ING, Rabobank en SNS alsook de Bank Nederlandse Gemeenten en de Nederlandse Waterschapsbank prijken op het lijstje van banken die aan de test onderworpen zullen worden. De test zal in november starten en een jaar duren.

Streng genoeg?

De eerdere Europese stresstesten zijn vaak bekritiseerd, omdat ze niet streng genoeg zouden zijn. Zo kwam de Belgische bank Dexia eerder als één van de sterkste banken uit de test om vervolgens aan de afgrond te belanden. Hierom wordt er nu extra kritisch gekeken naar de testen die de ECB als aanstaand toezichthouder op de Europese banken gaat uitvoeren.

Het onderzoek bestaat uit drie delen. In de eerste plaats zal de ECB de kwaliteit van de bezittingen van de banken onder de loep nemen. Een belangrijk onderdeel hierin is het kijken of de onderpanden van leningen die op de balansen staan juist gewaardeerd zijn. De test zal worden uitgevoerd op de balansen van de deelnemende banken op 31 december van dit jaar.

Ook staatsobligaties onder de loep

Bovendien zal er gekeken worden naar de "schokbestendigheid" van de activa op de balansen. In een toelichting benadrukte ECB president Draghi dat alle typen activa op de balansen onder de loep zullen worden genomen waaronder dus ook staatsobligaties.

In eerdere testen zou er onvoldoende rekening gehouden worden met sterke waardeverminderingen van staatsobligaties van zwakke eurolanden. Juist de banken in die landen hebben veel staatspapier van de eigen overheid op de balans staan. Vervolgens worden dergelijke obligaties vaak weer als onderpand gebruikt voor andere leningen.

Voldoende vet op de botten

De ECB hanteert in eerste instantie een minimale kapitaaleis van 8 procent. Dat betekent dat banken een buffer moeten aanhouden die overeenkomt met minstens 8 procent van hun naar risico gewogen bezittingen.

Die buffer  kan weer worden onderverdeeld in een zogenoemd tier 1-ratio van minstens 4,5 procent. Deze kernbuffer bestaat voornamelijk uit het gewone aandelenkapitaal en andere reserves die onder het eigen vermogen vallen.

De tweede grote component van de eis is een zogenoemde kapitaalconserveringsbuffer (beter bekend als capital conservation buffer) van 2,5 procent. Omdat het hier om allemaal systeemrelevante banken gaat, heeft de ECB er nog een procent extra bovenop gedaan.

Verdere details over de stresstesten zal de ECB later nog bekendmaken, schrijft de instelling.  Met name de scenario’s die de ECB zal gebruiken om de schokbestendigheid van de banken te testen zal interessant worden.

Voorbereidingen kunnen beginnen

Uiteraard wil de ECB graag een strenge test uitvoeren zodat het wanneer het straks toezicht moet houden op de Europese banken niet geconfronteerd wordt met plotselinge problemen. Waar nodig worden banken opgeroepen om ervoor te zorgen dat ze voldoende vet op de botten hebben om zonder kleerscheuren door de testen te komen.

Een onderzoek van de Amerikaanse zakenbank Morgan Stanley onder beleggers eerder deze maand, wees volgens persbureau Reuters uit dat men verwacht dat onder de huidige omstandigheden tussen de 5 en de 10 banken niet voor de test zullen slagen. Die banken zouden in totaal zo’n 50 miljard euro aan extra kapitaal moeten ophalen om solide genoeg te worden.

In opmars naar de strenge testen van Draghi zullen banken die nu al onraad ruiken dus voor het einde van het jaar op zoek moeten naar extra (risicodragend) vermogen om hun balans mee te versterken.

De komende tijd zegt de ECB snel in Frankfurt met de deelnemende banken om de tafel te gaan zitten ter voorbereiding van de testen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl