Me Judice

Economische krimp zou hét succes van de circulaire economie zijn. Maar het kan wel meer banen opleveren, stelt Hans Stegeman, econoom van de Rabobank.

‘Circulaire economie betekent krimp, maar ook meer banen’

11 mrt 2016

Economen proberen gedrag altijd te beïnvloeden met financiële prikkels. Maar dat lukt lang niet altijd. Je hebt ook gewoon goede brave burgers nodig, stelt Sam Bowles, onderzoeksdirecteur van het centrum voor Behavioral Sciences in Sante Fe, New Mexico. Economen hebben de neiging de effectiviteit van financiële prikkels te overschatten, stelt Bowles. Maar nu komen ze er langzaam achter dat goed gedrag lang niet altijd af te dwingen is door te straffen of te belonen. Bowles haalt een experiment aan in Haifa in Israël waar ouders vaak hun kind te laat van school haalden. Om te zorgen dat ouders op tijd zouden komen, voerden enkele scholen een boete in. Wat bleek? Bij scholen waar er een boete op stond om je kind te laat van school te halen, kwamen de ouders nog later. "Eerst voelden de ouders zich verplicht (om op tijd te komen red.). Het was vervelend voor de leraren of hun kind zou ongerust worden. Ze hadden een morele plicht.(..) Nu kwam de school met een mooie deal. Als je die boete betaalt, mag je te laat komen. Te laat komen werd iets wat je kunt kopen, net als een overhemd." Een moreel beroep, werkt soms dus beter dan een boete, stelt Bowles.

‘Economen overschatten nut financiële prikkels voor gedragsverandering’

11 sep 2015

Arbeid moet goedkoper worden, stelt Van Duijn. Inkomsten voor de staat kun je beter halen uit belasting op goederen en diensten. "Nederland heeft nu 700.000 werklozen, het hoogste aantal in de geschiedenis van het Koninkrijk der Nederlanden. (...) Hoe kan het zijn dat we nooit meer volledige werkgelegenheid hebben?", vraagt econoom Jaap van Duijn zich af. Volgens Van Duijn is de belangrijkste reden dat arbeid te duur is. "We hebben arbeid met enorm veel lasten belast waardoor het voor de werkgever te duur wordt, terwijl het voor de ontvanger nog amper wat oplevert", stelt Van Duijn. Dat arbeid te duur is, is volgens de oud-topman van Robeco de hoofdreden, maar ons immigratiebeleid kan ook anders worden ingericht. In landen als Zwitersland en Australië is de werkloosheid onder migranten niet significant hoger, ziet Van Duijn. De reden is dat immigranten daar vaak hoogopgeleid zijn, terwijl ze in Nederland, maar ook in Duitsland, relatief vaak laag opgeleid zijn. Bekijk het gehele interview dat Van Duijn had met Me Judice, het discussieplatform voor economen.

‘Arbeid moet goedkoper, producten duurder’

12 mei 2014