Albert Heijn verkoopt sinds deze week choco-hummus — en de reacties zijn verdeeld Herwin Thole 08 jun 2018
4 redenen waarom hummus uit de supermarkt minder lekker is dan de zelfgemaakte variant Herwin Thole 24 okt 2016
Hummus is een verkoophit bij supermarkten, maar de prijsverschillen zijn enorm Herwin Thole 16 dec 2014
![Hummus is in steeds meer supermarkten, koelkasten en restaurants te vinden. Lekker voor op brood of om mee te dippen. Maar is dat wel zo gezond? En mag je hummus zonder kikkererwten nog steeds hummus noemen? In bijna alle supermarkten is het tegenwoordig te vinden: hummus, de puree van kikkererwten die oorspronkelijk uit het Midden-Oosten komt. De spread is met name populair in de grote steden, en wordt bijvoorbeeld op hippe broodjes gesmeerd als vervanger van mayonaise. Of als bijgerecht geserveerd bij falafel. In de simpelste vorm bestaat hummus uit gepureerde kikkererwten, tahin (sesamzaadpasta), olijfolie, knoflook en enkele kruiden. Dat is alles. "Het is vegetarisch, heeft veel smaak en peulvruchten zijn duurzaam om te verbouwen", zegt culinair journalist Onno Kleyn. "Het past dus in veel hokjes", zo verklaart hij de populariteit van hummus. "Bovendien is walgelijk gezond", aldus Kleyn, die deel uitmaakt van De Bruine Bonenbende, een weblog over peulvruchten. "Kikkererwten zijn net als andere peulvruchten bijzonder voedzaam. Ze bevatten de traagste koolhydraten die er bestaan." Hoe gezond is hummus? Maar is de kikkererwtenspread die je in de supermarkt koopt wel echt zo gezond? Kant-en-klare varianten bevatten bijna twee keer zoveel kilocalorieën als zelfgemaakte hummus, blijkt uit een inventarisatie van Z24. [google-drive number='1'] Met name het aantal grammen vet ligt aanzienlijk hoger bij bekende merken als Sabra en Maza, en de huismerken van verschillende winkels. Dat wijst erop dat fabrikanten extra plantaardige olie toevoegen, wellicht om de hummus smeuïger te maken. Plantaardige, onverzadigde vetten Toch raadt diëtiste Katinka Huiskamp het eten van hummus niet af. "Qua calorieën zou je een kant-en-klare hummus kunnen vergelijken met smeerleverworst", laat ze via e-mail weten. "Beide bevatten circa 300 kcal per 100 gram. Het verschil: de vetten uit hummus zijn van het gezonde plantaardige onverzadigde soort, terwijl smeerleverworst minder gezonde dierlijke verzadigde vetten bevat", aldus Huiskamp. "Je krijgt met de kant-en-klare hummussen veel waar voor je geld." Tot die conclusie komt Kleyn ook. Hummus maakt min of meer dezelfde opmars als pesto een aantal jaar geleden. Maar in tegenstelling tot pesto liggen bij hummus de versie uit de fabriek en de zelfgemaakte variant qua smaak "redelijk dichtbij elkaar". Dat komt volgens Kleyn omdat de receptuur van hummus een conserveringsmiddel bevat: "Meestal doe je er wat citroen bij om het op smaak te brengen." Bij pesto voegen fabrikanten noodgedwongen zuren toe die er eigenlijk niet in horen om de houdbaarheid te verlengen. Dat gaat ten koste van de smaak. Smaaktest: Sabra en Maza het lekkerst Waar moet een goede hummus aan voldoen? "Smaken verschillen natuurlijk", zegt Kleyn. "In het Midden-Oosten zijn er net zoveel hummussmaken als bereiders. Maar ik vind het lekker als het bittere van de tahin proefbaar aanwezig is. En zonder knoflook werkt het ook niet." Z24 besloot de proef op de som te nemen en kocht tien verschillende merken hummus. Daaruit kwamen Sabra en Maza als duidelijke winnaars naar voren. Het testpanel van tv-programma Kassa kwam eerder tot dezelfde conclusie. Beide hummussen zijn licht van kleur, goed smeerbaar en fijn van structuur. [google-drive number='3'] Biologische merken als Florentin, Hobbit en Benny Moshel vallen niet in de smaak. Deze zijn over het algemeen iets droger, grover van structuur en vlakker van smaak. Buitenbeetje is de hummus van de Aldi, waar zongedroogde tomaat aan toe is gevoegd. Die smaak overheerst dusdanig dat de kikkererwten en sesamzaadpasta nauwelijks te proeven zijn. Hummus zonder kikkererwten Opvallend is dat het percentage kikkererwten sterk uiteenloopt bij de verschillende merken, van 32 tot 64 procent. Ook tussen de als best geteste producten van Sabra en Maza zit een groot verschil. [google-drive number='2'] Hoewel kikkererwten het hoofdingrediënt zijn van hummus, lijkt het percentage niet bepalend voor de smaak. Sterker nog: er is zelfs hummus op de markt die helemaal geen kikkererwten bevat. In de VS maakt fabrikant Tryst Gourmet hummus die gemaakt is van gepureerde linzen, witte bonen, zwarte bonen en sinds kort zelfs wortels en bieten. Daarmee liften ze mee op de groeiende populariteit van de kikkererwtenspread. Dit tot groot ongenoegen van concurrent Sabra, die middels een petitie de Amerikaanse voedsel- en warenautoriteit oproept om het product te reguleren. Hummus zonder kikkererwten zou geen hummus mogen heten. In Nederland gaat Maza bij hun stand in de Amsterdamse Foodhallen experimenteren met hummus van doperwten, vertelt commercieel directeur Roberto Oberegger. "Maar we kunnen het ook een andere naam geven. Daar zijn we nog niet over uit." De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NWVA) laat weten dat het onwaarschijnlijk is dat er op korte termijn regelgeving komt voor hummus. Dat zou op Europees niveau moeten worden geregeld, op dezelfde manier als bijvoorbeeld parmaham en Edammer kaas beschermde streekproducten zijn. Maar hummus is geen Europees product. "Producenten kunnen doen wat ze willen", zegt woordvoerder Lex Benden van de NWVA. "Wij zeggen altijd: kijk op de labels. Dan weet je wat erin zit." Het verschijnsel hummus Culinair journalist Kleyn is niet verrast dat hummus de oorspronkelijke betekenis voorbij lijkt te streven. "In principe kun je alle peulvruchten pureren. Technisch gezien mag je dat dan geen hummus noemen, maar het gaat meer om het verschijnsel. Hummus staat voor een mediterraanse spread waar je dingen in kunt dippen." De naam gaat volgens Kleyn een eigen leven leiden, zoals ook is gebeurd met tapenade. "Tapéno is het Provençaalse woord voor kappertje", zegt Kleyn. "Inmiddels is tapenade een synoniem geworden voor olijvenprut." Lees ook De nieuwe superfood heet maca, maar de Chinezen kopen alles op Dit zijn de 10 duurste wijnen ter wereld De foodtruck: in crisistijd dé uitkomst voor restaurateurs](https://cdn.businessinsider.nl/wp-content/uploads/2014/12/hummus.jpg)
![De kikkererwtenspread hummus is sinds een paar jaar in bijna elke supermarkt te vinden. En de verkopen schieten omhoog. Maar de ene hummus is de andere niet. Z24 ging op onderzoek. "Het is niet aan te slepen", zegt een medewerker van een Aldi-filiaal in Amsterdam, terwijl hij de koeling bijvult. In het kartonnen doosje met hummus en aioli staan alleen nog bakjes van het laatste. Ook bij een andere vestiging is de hummus uitverkocht. Pas bij de derde Aldi-supermarkt is het raak: er is nog precies één bakje over. Aldi is niet de enige winkel die de populaire puree van kikkererwten in het assortiment heeft opgenomen. Ook bij Albert Heijn, HEMA, Spar, Jumbo en Lidl ligt hummus in de schappen. En al die hummus vindt gretig aftrek. De verkoop van de spread uit het Midden-Oosten is in twee jaar tijd ruimschoots verdubbeld bij Nederlandse grootgrutters, blijkt uit cijfers van Nielsen. De marktonderzoeker telt hoeveel supermarkten verkopen; speciaalzaken en marktkramen zijn buiten beschouwing gelaten. In de periode september 2013 - augustus 2014 werd er voor 11,6 miljoen euro aan hummus afgerekend bij kassa's van Nederlandse supermarkten. Twee jaar daarvoor was dat nog 5,3 miljoen euro. In totaal werd er in de genoemde periode 1.264 ton aan hummus verkocht. Dat zijn ruim 6 miljoen bakjes van 200 gram, eveneens een ruime verdubbeling in twee jaar tijd. [google-drive number='1'] Dat hummus booming is, blijkt ook uit wereldwijde verkoopcijfers van Euromonitor. Vorig jaar wisten de vijf grootste merken voor omgerekend 563 miljoen euro aan de kikkererwtenspread te verkopen. Daarmee is de markt vier keer zo groot geworden in acht jaar tijd. Wat dat betreft staat Nederland nog aan het begin. Spread uit Midden-Oosten Hummus, een puree van kikkererwten, is een gerecht uit het Midden-Oosten dat honderden jaren oud is. Het is zelfs zo oud, dat niemand weet uit welk land het oorspronkelijk komt. Tegenwoordig wordt het volop gegeten in het Midden-Oosten, Noord-Afrika en Turkije. Je dipt er brood in, of eet het als bijgerecht bij bijvoorbeeld falafel of kip; de exacte gewoonten verschillen per land. Sinds de jaren negentig is hummus in Nederland verkrijgbaar; toen voornamelijk in kleinere speciaalzaken. Maar de afgelopen jaren is de kikkererwtenspread met name in de Randstad doorgebroken, zowel in de supermarkt als in de horeca. Waar vroeger bij een mandje brood alleen kruidenboter werd geserveerd, staat er tegenwoordig steeds vaker een schaaltje hummus naast. Populairst in de Randstad "Wij verkopen het meest in de Randstad, met name in de regio Groot-Amsterdam", zegt Roberto Oberegger. Hij is commercieel directeur van het Zaandamse bedrijf Maza, dat mediterraanse producten in Nederland en België verkoopt. "In de Randstad wonen natuurlijk de meeste mensen, maar mensen staan er ook meer open voor andere producten." Ook marktleider Sabra laat via e-mail weten dat 'foodies' in de grote steden hummus als eerste hebben omarmd. Sabra noemt onder meer de Nederlandse vertrouwdheid met buitenlandse keukens als reden voor de populariteit. Van een Italiaanse pasta, Mexicaanse burrito of Indiase curry kijken we niet meer op. De stap naar hummus is maar een kleine. Prijs: Aldi en Lidl het goedkoopst Opvallend is dat er grote prijsverschillen zijn tussen de merken in Nederlandse winkels. De biologische hummussen van onder meer Florentin en Hobbit kosten rond de 16 euro per kilo, terwijl je bij discounters Aldi en Lidl drie keer zo weinig kwijt bent. Voor Sabra ligt de kiloprijs op 12,40 euro, terwijl je voor een bakje Maza-hummus 8,95 euro per kilo betaalt. Voor de huismerken van Albert Heijn en Jumbo ben je 10 euro per kilo kwijt. [google-drive number='2'] Hoe zijn de grote verschillen te verklaren? Dat de merken uit de natuurwinkel als duurste uit de vergelijking komen, mag geen verrassing heten. Het telen van biologische producten is simpelweg een stuk prijziger. Alle duurzame hummusmerken (Florentin, Benny Moshel, Hobbit en TerraSana) bevinden zich in dezelfde prijsklasse van rond de 16 euro per kilo. Het percentage kikkererwten, dat sterk verschilt per merk, speelt geen grote rol bij het tot stand komen van de prijs. Kikkererwten zijn een van de goedkoopste ingrediënten in hummus, dat verder in de basis bestaat uit tahin (sesamzaadpasta), olijfolie, knoflook en enkele kruiden. "De tahin is verreweg het duurst", zegt Roberto Oberegger van Maza. "Normaal gesproken doe je tussen de 12 en 25 procent tahin in hummus." Daarnaast is de arbeid van het bereiden een hoge kostenpost voor het bedrijf van Oberegger. Hij vermoedt dat Aldi en Lidl daar winst behalen, door op grote schaal in te kopen.](https://cdn.businessinsider.nl/wp-content/uploads/2014/12/hummus1.jpg)