De club die vorig seizoen de Champions League won, kreeg niet het meeste geld Herwin Thole 01 nov 2016
![De NOS beschikt over de tv-rechten voor de Champions League. Daarvoor heeft de omroep miljoenen euro's neergeteld. Een groot deel van dat geld vloeit al drie jaar op rij via de Europese voetbalvond UEFA naar Ajax, ongeacht of de Amsterdammers nu ver komen in de Champions League of niet. De eerste speelronde van de Champions League is achter de rug. Een goed moment om de verdeling van het geld eens onder de loep te nemen. En dan valt op dat slechts een kwart van de inkomsten van clubs afhankelijk is van hun prestaties. In het tennis is er een simpele regel: wie het toernooi wint, krijgt het meeste prijzengeld. Zo gaat de winnaar van de US Open bij zowel de mannen als de vrouwen volgende week met 2,6 miljoen dollar naar huis. Maar zo werkt het niet in de Champions League, de grootste Europese voetbalcompetitie. Vorig seizoen won Bayern München de 'cup met de grote oren', maar Juventus verdiende het meeste geld. En het kan nog gekker: AC Milan vloog er in de tweede ronde al uit, maar verdiende wel bijna 6 miljoen euro meer dan halve finalist Barcelona. Verdelen van de inkomsten Dat lijkt in eerste instantie vreemd. Maar een blik op de cijfers van vorig seizoen maakt duidelijk hoe het geld wordt verdeeld. Bij de Europese voetbalbond UEFA kwam vorig jaar zo'n 1,1 miljard euro binnen aan inkomsten voor de Champions League. Een deel daarvan gebruikt de UEFA om de eigen kosten te dekken en nationale bonden, competities en clubs te betalen. Uiteindelijk bleef er 904,6 miljoen euro over. Dat bedrag is verdeeld over de deelnemende ploegen. Dat gebeurt op twee manieren: via prijzengeld en de zogenoemde tv-marketpool. (Zie onderstaande schema. Klik erop om de afbeelding te vergroten.) clinkomsten Prijzengeld Zo'n 55 procent van het geld gaat naar de clubs toe via prijzengeld, in het seizoen 2012/13 was dat 495 miljoen euro. Dat lijkt voor zich te spreken: hoe beter een club presteert, hoe meer geld ze verdienen. Maar dat is niet helemaal waar. Voor het bereiken van de groepsfase en het spelen van zes wedstrijden krijgen alle clubs in totaal 8,6 miljoen euro. Daar hoeven de ploegen niks te doen, behalve op te komen dagen. Met 32 teams in de groepsfase werd er dus 275,2 miljoen euro alleen al als deelnamepremie gegeven. Blijft over een bedrag van 220 miljoen euro in het potje prijzengeld. Dat wordt wel verdeeld op basis van de prestaties. Zo krijgt een club 800 duizend euro bij winst in de groepsfase en de helft daarvan voor een gelijkspel. Voor het bereiken van de volgende ronde ligt eveneens een miljoenenpremie klaar. Grote verschillen per land Wat gebeurt er met de andere 45 procent van het geld? Dat gaat naar de clubs toe via de zogenoemde marketpool. Hoe groter de televisiemarkt van een land, hoe meer geld er beschikbaar is voor de clubs uit dat land. Maar er speelt nog een andere factor mee. Hoe meer een tv-zender betaalt voor de tv-rechten, hoe groter het bedrag voor de clubs uit dat land. Dat levert grote verschillen op per land. Zo was er ongeveer 81 miljoen euro beschikbaar voor Italiaanse clubs in de marketpool en zo'n 72,6 miljoen euro voor Engelse. Het Wit-Russische BATE Borisov verdiende het minst vorig seizoen (10,9 miljoen euro), omdat er slechts 290 duizend euro uit de marketpool naar Wit-Rusland ging. Het Franse Montpellier kwam even ver in het toernooi, maar ging met 22,8 miljoen euro naar huis. Kortom: clubs uit belangrijke tv-landen krijgen aanzienlijk meer geld. De marketpool versterkt daarmee de ongelijkheid in het Europese voetbal. Grote invloed marketpool Het geld uit de marketpool wordt verdeeld over de deelnemende clubs, waarbij er rekening wordt gehouden met op welke plek de clubs in de nationale competitie zijn geëindigd. Omdat er vorig seizoen maar twee Italiaanse clubs zich plaatsten voor de groepsfase, konden Juventus en AC Milan de 81 miljoen uit de marketpool verdelen. Vandaar dat Juventus meer verdiende dan Bayern München, de winnaar van de Champions League. De onderstaande grafiek brengt de invloed van de marketpool in beeld. Op de horizontale as staat het prijzengeld dat clubs verdienden. Je ziet duidelijk verschil tussen kwartfinalisten, halvefinalisten en de twee clubs die in de finale stonden. Hoe verder je komt in het toernooi, hoe hoger het prijzengeld. Maar tussen de vier kwartfinalisten (Juventus, Paris Saint-Germain, Malaga en Galatasaray) zijn er grote verschillen. Het prijzengeld dat ze ontvingen is ongeveer gelijk, maar Juventus kreeg duidelijk meer binnen uit de marketpool (verticale as) dan de andere drie clubs. [google-drive number='1'] (Bekijk hier een grotere versie van de bovenstaande grafiek met alle 32 clubs. Daarin steekt de andere Italiaanse club AC Milan er bovenuit.) De penningmeester van Ajax was eind augustus vast blij met de uitschakeling van PSV in de voorronde van de Champions League van komend seizoen. Nu hoeft Ajax voor het derde jaar op rij het potje met tv-gelden dat bestemd is voor Nederland niet te delen. Vorig jaar leverde de Amsterdamse club dat 9,8 miljoen euro op. NOS 'subsidieert' Ajax De NOS zendt al jaren de Champions League uit. Het bedrag waarvoor ze de rechten hebben gekocht, mogen ze niet bekendmaken. Maar in 2006 betaalde de NOS jaarlijks 26 miljoen euro voor de rechten, meldden bronnen aan Elsevier. Dat ligt nu waarschijnlijk iets lager, omdat de NOS snijdt in het voetbalbudget. Maar het is zeker meer dan de 10 miljoen euro die Ajax vorig jaar opstreek uit de marketpool. Het geld dat de NOS betaalt voor de tv-rechten van de Champions League, gaat zo al drie jaar lang indirect naar Ajax, omdat de Amsterdamse club de enige is uit Nederland. Daarbij maakt het niet uit hoe ver Ajax in het toernooi komt. Zolang de Europese voetbalbond UEFA een groot deel van de gelden blijft verdeling op basis van de grootte van de tv-markt, blijft deze indirecte subsidie van tv-zenders aan voetbalclubs in stand.](https://cdn.businessinsider.nl/wp-content/uploads/2013/09/nos-ajax-cruijff-van-gelder.jpg)
