Boris Berezovski

Boris Berezovski. Foto EPA
Boris Berezovski was één van de eerste zakenlieden van de Sovjet-Unie. Zijn vlotte babbel, uitgebreide netwerk en energieke houding zorgden ervoor dat hij in de tijd van perestrojka, in de jaren 80 en 90, onder Gorbatsjov en Jeltsin miljoenen verdiende. Berezovski kocht de grootste autofabriek van Rusland: AvtoVAZ - bekend van de Lada - en het grootste Russische televisiekanaal ORT.

In 1996 moest Berezovski zich ook in de politiek mengen, toen de communist Zjoeganov de presidentsverkiezingen dreigde te winnen. Die was van plan de vrijemarkteconomie in de Sovjet-Unie terug te draaien. Met een felle verkiezingscampagne (mogelijk gemaakt dankzij geldstromen van de oligarchen) won Jeltsin een tweede termijn, waardoor Berezovski zijn imperium kon uitbreiden.

Halverwege Jeltsins tweede termijn, rond 1998, was Berezovski een van de personen die op zoek gingen naar iemand die de verzwakte president kon vervangen. De oud-KGB-agent Vladimir Poetin kwam in beeld. Volgens ingewijden zou Berezovski Poetin hoogstpersoonlijk hebben voorgedragen aan Jeltsin. Poetin was kneedbaar en zou de belangen van de oligarchen behartigen. Maar Berezovski bleek zijn eigen graf te hebben gegraven.

Onder Poetin verloren alle oligarchen politieke macht. Die ging zijn eigen weg en Berezovski bekritiseerde zijn beleid. Die kritiek tolereerde Poetin niet. Dat leidde ertoe dat Berezovski uiteindelijk uitweek naar Londen.

Aanklacht na aanklacht volgde, de uit de toom gevallen oligarch werd veroordeeld voor fraude en belastingontduiking. Hij verloor zijn Russische bezittingen en Rusland bleef om zijn uitlevering vragen. Zonder succes, Berezovski verkreeg in 2003 asiel in Engeland. Hij ging door het leven als Platon Jelenin.

Vanuit zijn uitvalsbasis heeft hij wel politieke invloed proberen uit te oefenen. Vooral door het financieren van democratische instituten in Rusland en het steunen van revoluties.

In Rusland was hij echter verre van populair. Hij werd gezien als een van de mannen die de Russische economie om zeep hielpen, door zich het belastinggeld van de Russen toe te eigenen. Berezovski werd gezien als een wetteloze en onethische geldwolf.

Berezovski overleed in 2013 op 67-jarige leeftijd. Hij werd dood aangetroffen op zijn landgoed nabij de Engelse stad Ascot in het graafschap Surrey. Volgens onderzoek van de politie heeft hij zelfmoord gepleegd door zich op te hangen.