President Donald Trump heeft donderdag importheffingen aangekondigd voor staal en aluminium. Die beslissing kan grote economische gevolgen hebben.

“We gaan onze staalindustrie weer opbouwen, we gaan onze aluminiumindustrie weer opbouwen”, zei Trump.

De president zei dat het tarief 25 procent zal bedragen voor staal en 10 procent voor aluminium. Tijdens een bijeenkomst met staal- en aluminiumproducenten liet Trump weten dat de tarieven volgende week worden ingevoerd om de Amerikaanse metaalindustrie een flinke boost te geven.

“We tekenen dit volgende week. En jullie zullen dan voor een lange periode beschermd zijn”, zei Trump tegen de producenten. “Jullie moeten je industrieën weer laten opbloeien. Dat is alles wat ik vraag.”

De tarieven liggen iets hoger dan de 24 procent voor staal en 7 procent voor aluminium die het ministerie van Handel in een op 16 februari uitgebracht rapport adviseerde. Volgens eerdere berichten neigde Trump naar 25 procent voor staal, omdat het een mooi “rond getal” is.

“Onze staal- en aluminiumindustrie (en vele anderen) zijn gedecimeerd de laatste tientallen jaren door slecht beleid en oneerlijke handel met landen van over de hele wereld”, tweette Trump donderdagochtend. “We moeten voorkomen dat anderen profiteren van ons land, onze bedrijven en onze werknemers. We willen vrije, eerlijke en SLIMME HANDEL!”

De beslissing is genomen op basis van een zogeheten ‘Section 232 onderzoek’, waarmee het ministerie van Handel nationale veiligheidsrisico’s bekijkt van bepaalde importgoederen en handelsrestricties aanbeveelt.

Dergelijke onderzoeken beoordelen of de afhankelijkheid van bepaalde geïmporteerde goederen risico’s vormen voor de nationale veiligheid in het geval van een geopolitiek incident en gaan de strijd aan met praktijken als het dumpen van staal door China. De regering van Trump heeft een flink aantal van die onderzoeken uitstaan voor goederen als uranium.

De beslissing om nog hogere tarieven in te voeren dan het ministerie van Handel adviseerde is een flinke tegenslag voor de Witte Huis-adviseurs die meer zien in vrijhandel, zoals Gary Cohn.

Tegenmaatregelen

De importheffingen zullen hoogstwaarschijnlijk tegenmaatregelen uitlokken van andere landen. China is al aan het bekijken om beperkingen op te leggen aan de Amerikaanse export van sojabonen en kafferkoren, beide belangrijke gewassen voor boeren in de VS. Daarnaast overweegt de Europese Unie importtarieven op te leggen voor Amerikaanse producten als kaas en whiskey.

In het slechtste geval kan dat leiden tot een handelsoorlog waarin landen steeds protectionistischer beleid gaan voeren in antwoord op heffingen van de ander. Directeur-generaal Roberto Azevedo van de Wereldhandelsorganisatie WHO heeft al gewaarschuwd voor die mogelijkheid.

Economen zijn bang dat handelsbeperkingen voor staal en aluminium leiden tot hogere prijzen voor producten waarin die metalen verwerkt zijn. Daarmee zou de inflatie in de VS flink kunnen toenemen.

Zo hebben bierproducenten al aan het ministerie van Handel laten weten dat een importtarief voor aluminium een bierblikje duurder maken.

Hoewel dat soort prijsverhogingen alleen voor een beperkt aantal goederen en sectoren zullen gelden, kunnen mogelijke nieuwe protectionistische maatregelen van Trump en de reactie daarop van andere landen een veel grotere impact hebben op de Amerikaanse economie.

Investeerders en economen houden al scherp de inflatie in de gaten en de reactie van de Federal Reserve op prijsverhogingen en de beslissing van Trump zorgt voor veel meer ongerustheid over een een bredere economische terugval.