Waarom Trump de handelsoorlog gaat verliezen

De toekomst van de wereldeconomie hangt voor een groot deel af van het handelsbeleid van de Amerikaanse president Donald Trump en hoe andere landen daarop reageren. Volgens de uitgesproken Trump-criticus Anthony Scaramucci is dat een huiveringwekkend vooruitzicht.

Kopstukken uit het Amerikaanse bedrijfsleven, economen en analisten waarschuwen dat de agressieve handelspolitiek ban Trump kan leiden tot dure handelsoorlogen. Om dat risico in te prijzen zijn de aandelenmarkten flink de afgelopen weken per saldo flink gedaald.

Hoewel de protectionistische houding van Trump mogelijk enigszins wordt ingedamd, gelet op de ’tariefpauze’ van 90 dagen en uitzonderingen voor bepaalde techproducten die hij vorige week aankondigde, geeft dat Scaramucci weinig reden om rustig adem te halen. De president kan immers zonder tegenspraak weer makkelijk van gedachten veranderen.

“Er is maar één stem die telt in het Witte Huis: de stem van Donald Trump”, zegt Scaramucci in een interview met Business Insider. “Anderen doen er niet toe. Je kunt netjes in het gelid blijven en meezingen met Trump en je kunt in het gelid blijven door hem lof toe te zwaaien tijdens kabinetsvergaderingen. Het alternatief is dat je wordt ontslagen. Dat zijn de keuzes die je hebt.”

Scaramucci spreekt uit ervaring. De oprichter van hedgefonds SkyBridge Capital werkte 11 dagen als communicatiedirecteur voor Donald Trump tijdens diens eerste termijn en daar maakt hij vaak grapjes over.

Maar Scaramucci ziet nu weinig reden tot lachen. De spreekwoordelijke "vangrails" die Trump in toom zouden moeten houden, zijn momenteel afwezig en dat is helemaal niet grappig, volgens Scaramucci.

Trump: handelsoorlog zonder remmen?

De voormalige communicatiedirecteur van het Witte Huis zegt dat Trump tijdens zijn eerste termijn ook al probeerde het Amerikaanse handelsbeleid compleet op de schop te nemen, maar dat hij toen werd teruggefloten.

"Er waren in 2018 zes, zeven, acht mensen die zouden dreigen met opstappen — en hij werd bang", zegt Scaramucci. "Hij had lang niet zoveel vertrouwen als president als hij nu. Trump was tijdens zijn eerste termijn veel onzekerder en meer kwetsbaar. Er waren destijds veel gewone Republikeinen in het Witte Huis of gewoon verstandige economen — zoals Steven Mnuchin of iemand als Gary Cohn — en hij heeft van al die mensen afscheid genomen."

Het huidige handelsbeleid van de regering-Trump heeft verschillende doelen, waaronder het terugdringen van handelstekorten en het terughalen van banen, investeringen en productie naar de VS.

Woordvoerder Kush Desai van het Witte Huis zegt tegen Business Insider: "Anthony Scaramucci is een bedrieger en een in ongenade gevallen clown die geen enkel recht van spreken heeft om commentaar te geven op de historische actie van president Trump om eindelijk de nationale noodtoestand aan de pakken die is veroorzaakt door chronische handelstekorten."

"President Trump heeft het beste en meest ervaren economische team uit de moderne geschiedenis samengesteld", aldus Desai. "Zij werken hard aan het implementeren van de 'America First'-agenda van tarieven, belastingverlagingen, deregulering en het winnen van Amerikaanse olie en gas om de grootsheid van Amerika te herstellen, van Main Street tot Wall Street."

Waar Scaramucci zich de meeste zorgen om maakt is niet per se dat Trump in het Witte Huis zit - hoewel dat niet zijn keuze zou zijn geweest - maar dat Republikeinen geen tegengas geven, als hij volgens experts domme beslissingen neemt. Dat doet hem denken aan het sprookje "De nieuwe kleren van de keizer", waarin niemand de baas de waarheid durft te vertellen.

"Hij wordt omgeven door ja-knikkers en is almachtig", zegt Scaramucci. "En dat doet denken aan kindersprookjes. Ergens in groep 3 of 4 lees je 'De nieuwe kleren van de keizer'. Als 7-jarige denk je dan 'Dat is stom, zeg. Waarom zou je zeggen dat iemand mooie kleren aan heeft, als hij helemaal geen kleren aan heeft?' En nu in 2025 zie je miljardairs in het Witte Huis zeggen dat de baas mooie kleren heeft, terwijl hij helemaal geen kleren aan heeft."

Waarom het handelsbeleid van Trump averechts kan werken

Kort nadat Trump werd gekozen zei Scaramucci tegen Business Insider dat hij een beurcrash zoals in 1929 niet kon uitsluiten, hoewel dat niet zijn basisscenario was.

Een aantal maanden later heeft de S&P 500 een van de grootste uitverkopen ooit in twee dagen achter de rug, nu de kans op een wereldwijde handelsoorlog steeds groter wordt. Volgens Scaramucci is Trump daar de enige schuldige van.

"Als Kamala Harris voor een verlies van 14.000 miljard dollar op de aandelenmarkten zou hebben gezorgd, de relaties met al onze handelspartners kapot zou hebben gemaakt en ons had vervreemd van onze bondgenoten, wat denk je dan dat er zou gebeuren?", zegt Scaramucci. "Denk je dat Fox News zou hebben gezegd dat dit een briljant schaakspel was met 17 verschillende dimensies van genialiteit?'"

Scaramucci denkt dat het handelsbeleid van Trump om drie hoofdredenen slecht uit gaat pakken.

Ten eerste kunnen de hoge importheffingen een recessie veroorzaken in de VS, omdat consumenten de dupe worden en omdat andere landen waarschijnlijk met tegenheffingen komen die de Amerikaanse export benadelen.

De heffingen zijn belastingen op import die consumenten moeten dragen, dus het is geen verrassing dat het consumentenvertrouwen in de VS hard is gedaald. Volgens Rosenberg Research denkt nog slechts 35 procent van de Amerikanen dat hun inkomen het komende jaar gaat stijgen, het laagste percentage sinds 2011. Tegelijk zijn inflatieverwachtingen gestegem en dat kan leiden tot een stagflatie-scenario, van stagnerende groei en hogere inflatie.

Die problemen kunnen snel op gaan spelen, als handelsconflicten escaleren en uitmonden in een allesomvattende handelsoorlog. Dat zou de Amerikaanse economie tot stilstand brengen en dat is het tegenovergestelde van wat Trump beoogt.

Een tweede punt waar Scaramucci op wijst is dat de VS een handelsoorlog niet kan winnen, nu het zijn cruciale bondgenoten tegen zich in het harnas heeft gejaagd. Ooit bevriende Europese landen zouden zich bijvoorbeeld wel eens tot rivalen als China kunnen wenden.

"Als jij een handelsoorlog met mij begint, dan neem ik tegenmaatregelen en ga ik de inzet verhogen", zegt Scaramucci. "Bovendien zou ik mensen opzoeken, waar ik normaal gesproken geen zaken mee zou doen."

Dat leidt tot wat volgens Scaramucci de derde en laatste misrekening is van Trump. De president brengt niet alleen schade toe aan Amerikaanse consumenten en bedrijven, en vervreemdt bondgenoten van zich, maar onderschat ook hoeveel pijn de Chinese Communistische Partij kan verdragen.

"De Chinezen zijn hier heel goed op voorbereid en Trump begrijpt hun cultuur niet", zegt Scaramucci. "Zij willen geen gezichtsverlies lijden."

Trump en de Chinese leider Xi Jinping zijn allebei heel standvastig. Het lijkt er misschien op dat de VS in het voordeel is, omdat China veel meer goederen exporteert. Maar de autoritaire Chinese regering heeft weinig tegenmacht en werkt met planningen die tientallen jaren vooruit kijken.

De ambtstermijn van Trump is echter beperkt en hij heeft minder dan vier jaar om zijn 'masterplan' uit te voeren, waar Scaramucci toch al niks in ziet.

LEES OOK: Trump zaait chaos op financiële markten met zijn handelsoorlog en afbraak van de economische en geopolitieke orde, volgens beursgoeroe Ray Dalio