ANALYSE – De Amerikaanse president Donald Trump is dan misschien wel de slag met China aan het winnen, maar China kan nog altijd als winnaar van de handelsoorlog uit de bus komen.
De Chinese economie heeft de afgelopen weken een aantal klappen te verduren gekregen. De industriële productie loopt voor het eerst in twee jaar terug. Er is een vastgoedcrisis en de autoverkopen op jaarbasis lopen voor het eerst in 20 jaar tijd terug.
De detailhandel verkeert in malaise en de buitenlandse investeringen in China zijn fors afgenomen. Al met al kampt de Aziatische grootmacht met de laagste kwartaalgroei sinds de financiële crisis.
“Tot nu toe heeft de handelsoorlog veel meer impact gehad op de groei van China dan op de groei van de Verenigde Staten”, stelt zakenbank Bank of America Merrill Lynch in een onlangs verschenen memo.
En mogelijk wordt het nog slechter. Als de VS nog eens extra heffingen op Chinese exportproducten invoert na 1 maart, dan zal de Chinese exportgroei terugvallen naar ongeveer 5 procent. In oktober 2018 was dat nog een indrukwekkende 15,5 procent.
Uit een enquête van de Amerikaanse Kamer van Koophandel blijkt dat zo'n 30 procent van de Amerikaanse bedrijven in China overweegt hun blik op andere (Aziatische) landen te richten. De export vanuit onder andere Vietnam en de Filipijnen neemt veel sneller toe dan verwacht, stelde Citibank woensdag in een memo.
China vecht terug
Beijing heeft allerlei economische stimuleringsmaatregelen in de strijd gegooid, waaronder belastingverlagingen en het devalueren van de Chinese munt. Ook hoopt de overheid groeivertraging tegen te gaan met investeringen in infrastructuur. Zo heeft de regering afgelopen maand groen licht gegeven voor nieuwe spoorwegprojecten ter waarde van omgerekend 110 miljard euro.
Al die inspanningen moeten tot een ommekeer leiden, mogelijk al dit voorjaar volgens analisten van Bank of America Merrill Lynch. En volgens economen van de bank HSBC is dit nog maar het begin: "Het is mogelijk dat de regering nog veel meer maatregelen gaat nemen en in een hoger tempo dan de markt nu verwacht".
De economen van HSBC stellen ook dat China zich goed aanpast aan de veranderende omstandigheden: "China is beter dan de VS in staat om zijn exportgroei te diversifiëren naar snelgroeiende markten."
En nu voelen de VS de terugslag
De handelsoorlog raakt de Verenigde Staten ook steeds sterker.
"De impact van de handelsoorlog op het vertrouwen in de VS lijkt groter te worden", stellen de analisten van Bank of America Merill Lynch. "De VS heeft in eerste instantie voordeel gehad van belastingverlagingen en toenemende overheidsinvesteringen. Dat heeft de gevolgen van de handelsoorlog beperkt. Nu die stimulans langzaam wegebt, staat het vertrouwen in de economie sterker onder druk in de VS."
Amerikaanse bedrijven voelen de terugslag inmiddels. Apple haalde wereldwijd het nieuws door begin deze maand de omzetverwachting naar beneden bij te stellen. Ook een reeks andere bedrijven waarschuwde onlangs voor tegenvallers.
Zo gaven transportbedrijf Maersk, automaker Ford, het agro-industriële bedrijf Cargill en autofabrikant General Motors allemaal de Chinese groeivertraging of de handelsoorlog de schuld van tragere omzetgroei.
En de VS verliezen hun dominantie positie in de wereldeconomie. Economen van de bank Standard Chartered stelden deze week dat de VS zijn positie als grootste economie ter wereld volgend jaar al kan verliezen aan China.
Als de absolute omvang van de Chinese economie de komende jaren blijft toenemen - en dus steeds groter wordt dan die van de Verenigde Staten - wordt China minder afhankelijk van wat er in de Verenigde Staten gebeurt. Zeker als ook andere Aziatische landen zich snel blijven ontwikkelen.
Op die langetermijnontwikkeling heeft Trump niet echt een antwoord.