ANALYSE – De Britse premier Boris Johnson is de afgelopen tijd meerdere keren geprezen door de Amerikaanse president Donald Trump. Zo noemde Trump hem “fantastisch”, “een goede man” en “de Britse Trump”.
Maar Johnson beantwoordt die complimenten nauwelijks, waarschijnlijk vanwege de grote afkeer die er in zijn land heerst tegen Trump. Uit de laatste peilingen blijkt dat de waardering voor Trump in Groot-Brittannië uiterst laag is. Een grote meerderheid van meer dan 65 procent van de Britten heeft een negatief oordeel over de Amerikaanse president.
Johnson en leden uit zijn kabinet hebben Trump de afgelopen maanden meerdere keren openlijk bekritiseerd. Die opmerkingen lijken deel uit te maken van een gecoördineerde poging om afstand te creëren tussen de Britse premier en Donald Trump.
Toch wil Johnson, nu de Brexit een feit, is een veelomvattende handelsdeal sluiten met de Verenigde Staten. Lees verder om te zien hoe complex de verhouding is tussen Johnson en Trump.
Johnson zegt dat Trump ‘geen leiderschap toont’ en ‘de lucht uit de banden van de wereldeconomie laat lopen’
In januari dreigde Trump met een nieuwe handelsoorlog tegen Europese landen, omdat zij de nucleaire deal met Iran in stand wilden houden. Die bedreigingen kregen deze week een stevig antwoord van Johnson.
De Britse premier gebruikte zijn eerste grote toespraak sinds de Britse verkiezingen van december voor een nauwelijks verhulde aanval op de Amerikaanse president en zijn "protectionistische" economische beleid.
"De vrije handel wordt bedreigd", zei Johnson afgelopen maandag verwijzend naar de aanhoudende handelsconflicten tussen de VS en China. "Dat ligt niet aan het volk of individuele consumenten. Ik vrees dat het komt door politici die geen leiderschap tonen."
Johnson tart Trump met toelaten Chinees telecombedrijf Huawei
In januari nam de Britse regering een besluit over de aanleg van het nieuwe 5G-netwerk voor snel mobiel internet. Johnson koos er daarbij voor om het Chinese telecombedrijf Huawei weliswaar beperkingen op te leggen, maar niet geheel uit te sluiten als leverancier van netwerkappparatuur voor 5G.
President Trump is juist extreem kritisch over Huawei, omdat de Amerikaanse regering vreest dat het telecombedrijf als verlengstuk van de Chinese staat een faciliterende rol kan spelen bij spionage-activiteiten.
Trump, zijn minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo en diverse Republikeinse senatoren hebben Johnson gewaarschuwd om niet in zee te gaan met Huawei. Die bemoeienis vanuit de VS zou tot irritaties hebben geleid bij de Britse premier. Dat valt ook op te maken uit de manier waarop Johnson antwoord gaf op een vraag van de BBC over de samenwerking met Huawei. "Als mensen tegen een bepaalde aanbieder zijn, moeten ze ons ook vertellen wat het alternatief is", zei Johnson.
Maar er is meer dan alleen persoonlijke irritatie. Tijdens zijn laatste bezoek aan het Verenigd Koninkrijk zei Pompeo dat de Chinese regering "de belangrijkste dreiging vormt van dit tijdperk."
Johnson denkt daar anders over. Net als eerdere Britse regeringen vindt Johnson het belangrijk om een goede relatie te ontwikkelen met de Chinese regering om zo investeringen in het Verenigd Koninkrijk veilig te stellen.
De Britse regering is kritisch over de manier waarop Trump Iran aanpakt
De beslissing van president Trump om de Iraanse generaal Qassem Soleimani te liquideren kon ook op kritiek rekenen van de regering van Johnson. De Britse minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab waarschuwde dat escalatie van het conflict met Iran "niet in ons belang" is." Hij voegde daaraan toe dat terroristen "de enige winnaars" zullen zijn van een conflict met het westen.
Ook het dreigement van Trump om cultureel erfgoed van Iran aan te vallen viel niet goed bij Johnson. Zijn woordvoerder zei tegen journalisten dat elke poging daartoe een oorlogsmisdaad is.
'De VS toont zich geen wereldleider'
De meest uitgesproken kritiek uit de regering van Johnson op Trump kwam afgelopen maand van Ben Wallace, de Britse minister van Defensie. Hij zei dat de Britten vanwege de isolationistische buitenlandpolitiek van Trump overwegen hun steun in te trekken voor door de VS geleide interventies.
"Ik maak me zorgen dat de Verenigde Staten zich terugtrekken als wereldleider", zei hij tegen The Sunday Times. "In 2010 gingen we ervan uit dat we altijd deel zouden zijn van een coalitie met de VS, maar dat is niet de richting die we nu op gaan."
Lees hier meer over Boris Johnson en Donald Trump:
- Johnson waarschuwt de EU dat hij zelf handelsregels wil bepalen
- Trump overleeft impeachment – de Democraten hebben zo de kans op zijn herverkiezing enorm vergroot
- Zo is Donald Trump veranderd sinds de jaren 80
- Waarom het Boris Johnson niet gaat lukken om de Brexit voor het einde van 2020 er doorheen te krijgen