De Amsterdamse AEX-index van grote beursbedrijven boekte in de eerste negen
maanden van dit jaar een kleine winst van 3 procent. Ondanks alle zorgen
over de euro en de groeivertraging van de wereldeconomie.

Woensdag kwam
chipmachinemaker ASML als eerste AEX-fonds met de derdekwartaalcijfers naar
buiten. ASML staat bekend als een belangrijke graadmeter voor de
computerindustrie.

Maar hoe hebben afzonderlijke aandelen het op de beurs gedaan tot nu toe? Z24
licht de drie beste en de drie slechtst presterende AEX-aandelen eruit.

{“dataSourceUrl”:”//docs.google.com/spreadsheet/tq?key=0AlSgaBKSJWSgdFM0d1hQV3FkMnhjTml5WWs4dWJLeUE&transpose=0&headers=1&range=A1%3AH189&gid=0&pub=1″,”options”:{“titleTextStyle”:{“bold”:true,”color”:”#000″,”fontSize”:16},”vAxes”:[{“title”:””,”useFormatFromData”:false,”minorGridlines”:{“count”:”0″},”formatOptions”:{“source”:”inline”,”scaleFactor”:null},”minValue”:40,”viewWindowMode”:”explicit”,”format”:”0.##”,”gridlines”:{“count”:”8″,”color”:”none”},”viewWindow”:{“min”:40,”max”:180},”maxValue”:180},{“useFormatFromData”:true,”minValue”:null,”viewWindowMode”:”pretty”,”viewWindow”:{“min”:null,”max”:null},”maxValue”:null}],”series”:{“0”:{“lineWidth”:1},”1″:{“lineWidth”:1},”2″:{“lineWidth”:1},”3″:{“color”:”#000000″},”4″:{“lineWidth”:1},”5″:{“lineWidth”:1},”6″:{“lineWidth”:1}},”title”:”Winnaars en verliezers AEX”,”curveType”:””,”booleanRole”:”certainty”,”animation”:{“duration”:500},”backgroundColor”:{“fill”:”#faf4ed”},”legend”:”right”,”lineWidth”:2,”hAxis”:{“titleTextStyle”:{“color”:”#999999″,”italic”:false,”fontSize”:12},”title”:”Bron: Euronext”,”useFormatFromData”:true,”minValue”:null,”viewWindowMode”:null,”viewWindow”:null,”maxValue”:null},”width”:469,”height”:371},”state”:{},”view”:{},”chartType”:”LineChart”,”chartName”:”Diagram 1″}

Grafiek: de beurskoers op 2 januari 2012 is op 100 gesteld. Daarna is
berekend hoe het aandeel het deed gedurende het jaar ten opzichte van die
datum. Als data zijn de openingskoersen van elke dag gebruikt.


Top 3 Stijgers

1) TNT Express: +41 procent

De koers van pakjesbezorger TNT Express kent één duidelijke uitschieter in
februari dit jaar: het moment dat het Amerikaanse concern UPS kwam met zijn
overnamebod. Daardoor is TNT Express nog altijd het best presterende aandeel
van de AEX dit jaar.

TNT Express en UPS kwamen in maart uit op een prijs van 9,50 euro per aandeel.
Maar beleggers houden nog wel een slag om de arm.

Aan het eind van het derde kwartaal sloot het aandeel TNT Express rond de 8
euro. Wat hierbij meespeelt is de onzekerheid rond de goedkeuring van de
overname door de Europese Commissie. Die tekent
mogelijk bezwaar aan
. Vraag is of Brussel UPS dwingt tot verkoop van
delen van TNT en of de Amerikanen de overname dan nog zien zitten.

Eind september ontstond er al enige onrust, toen topvrouw
Marie-Christine-Lomard plotseling
opstapte
. De commissarisen en de centrale ondernemingsraad van TNT
Express lieten weten de timing van haar vertrek zeer ongelukkig te vinden.

2) Heineken: +29 procent

Het aandeel Heineken klom begin dit jaar gestaag omhoog en heeft die
koerswinst vastgehouden. De brouwer wordt doorgaans gezien als een stabiele
belegging in onzekere tijden. Maar de afgelopen maanden raakte Heineken ook
verwikkeld in een overnamestrijd in Azië.

De felbegeerde Aziatische expansie, via de volledige overname van de brouwer
Asia Pacific Breweries, werd
eind september veilig gesteld. Hoewel Heineken fors moet betalen voor de
controle over APB - in totaal zo'n 3,5 miljard euro - rekent het bierconcern
op een flinke omzet-
en winstgroei
. Beleggers kunnen dat waarderen, blijkt uit de recente
koersontwikkeling.

3) Air France KLM: +27 procent

Luchtvaartmaatschappij Air France-KLM had het in de eerste helft van 2012
zwaar op de beurs. Geen wonder, want de verzwakking van de wereldeconomie
die toen inzette, raakt cyclische luchtvaartaandelen doorgaans hard.

Maar in het derde kwartaal van 2012 is er een duidelijke koersopleving
ingezet. Dat komt onder meer omdat het passagiersvervoer sterk is gestegen
en de omzet per gevlogen stoelkilometer is toegenomen.

Als de markt volgend jaar verbetert en Air France-KLM de aangekondigde
kostenbesparingen doorvoert, kan er een behoorlijk winstherstel komen voor
Air France-KLM, meent
analist Jos Versteeg van Theodoor Gilissen. Er is volgens de analist ook
groeipotentieel voor Air France-KLM, omdat het fonds noteert op 30 procent
van zijn boekwaarde, terwijl dat historisch gezien op 65 procent ligt.


Top 3 dalers

1) KPN: -36 procent

Telecombedrijf KPN heeft geen lekker jaar in 2012. Het bedrijf heeft naast de
teruglopende inkomsten uit vaste telefonie, ook last van het feit dat steeds
meer contacten op mobiele telefoons via
chatdiensten van internetproviders
lopen. De inkomsten uit mobiele
belminuten lopen daardoor terug.

Als klap op de vuurpijl kwam daar medio dit jaar de ongewilde interesse van de
Mexicaanse telecommiljardair Carlos Slim bij. Die wist,
aanvankelijk tegen de zin van topman Eelco Blok, ruim een kwart van de
aandelen KPN te bemachtigen.

Voorlopig heeft het bedrijf van Slim, América Móvil, niet de intentie om KPN
volledig in te lijven. Tegelijk is het management van KPN beperkt in zijn
manoeuvreerruimte, om bijvoorbeeld de Duitse dochter ePlus van de hand te
doen. Eén en ander maakt minderheidsaandeelhouders van KPN weinig
enthousiast. Per saldo is het koersverlies van zo'n 36 procent goed voor een
laatste plaats bij de AEX-fondsen.

2) SBM Offshore: -31 procent

Begin maart, bij de presentatie van de jaarcijfers van 2011, maakte SBM
Offshore een zeer groot verlies bekend. De toeleverancier van de
olie-industrie worstelde met twee probleemprojecten in Canada en in
Noorwegen. Besloten werd om ook geen dividend uit te keren.

De onzekerheid rond de controle over de kosten van de maker van drijvende
olie- en gasinstallaties maakte beleggers kopschuw. Zo waren er in
juli
alweer problemen bij project Yme in Noorwegen.

Hoewel SBM Offshore in de
eerste helft van dit jaar
winstherstel boekte, met een plus van 128
miljoen euro, was dit licht onder de gemiddelde verwachting van analisten.
Beleggers bleven de afgelopen maanden de kat uit de boom kijken en zetten
SBM in de eerste negen maanden van dit jaar op de voorlaatste plaats in de
AEX-Index.

3) ArcelorMittal: -21 procent

Ook staalconcern ArcelorMittal staat te boek als een bedrijf dat sterk
gevoelig is voor de economische conjunctuur. Als toeleverancier van onder
meer de auto-industrie, merkt Arcelor het al snel als er op de rem wordt
getrapt. Afgelopen mei gaf het bedrijf al aan dit jaar op een lagere
groei van de staalvraag
te rekenen, vergeleken met 2011.

In augustus werd de kredietrating
van ArcelorMittal verlaagd door kredietbeoordelaar S&P. De economische
crisis bedreigt volgens Standard & Poors de resultaten van het
staalconcern. Genoeg reden voor beleggers om het aandeel ArcelorMittal dit
jaar een zet omlaag te geven.

Lees ook:

Rob Putter: beurs is bizar bezig

Errol Keyner: belegger, houd je kruit droog

Apple bijna twee keer zo groot als AEX-bedrijven

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl