OPINIE – De meeste wervingsteams begrijpen wel dat niemand volledig eerlijk kan zijn tijdens een sollicitatieproces. Een kandidaat zal bij de sollicitatie immers zo goed mogelijk over willen komen en bepaalde prestaties wellicht een beetje verfraaien.

Iedereen speelt dat spel tot op zekere hoogte mee en enige overdrijving hoort daarbij. Maar er zijn een aantal dingen waar je absoluut niet over moet liegen, zo is mijn ervaring.

1. Lieg nooit over waar je hebt gewerkt en de periode dat je ergens hebt gewerkt

Als je een gat in je cv opvult door werkgevers te noemen waar je nooit hebt gewerkt, loop je het risico dat er grote twijfel ontstaat over je integriteit, als dit wordt ontdekt. Dat kan leiden tot het intrekken van een aanbod.

Een paar jaar geleden had ik een gesprek met iemand die op zijn cv twee jaar ervaring had in een functie bij een organisatie die ik goed kende. Maar toen ik de sollicitant vroeg naar diens ervaringen, vertelde deze een aantal dingen die niet leken te kloppen met wat ik wist over de organisatie. De werkgever kwam ook niet voor op het LinkedIn-profiel van de kandidaat.

Het bleek dat de persoon maar een paar maanden in de desbetreffende functie had gewerkt, terwijl de sollicitant beweerde de functie al een paar jaar te vervullen, om meer relevante ervaring te laten zien. Dat was genoeg reden om de kandidaat af te wijzen.

Wat je wel kunt doen: benoem op je cv werkgevers, maar zet de jaren erbij en laat een verwijzing naar de maanden weg.

Vermeldt de werkgevers waar je hebt gewerkt, met de juiste data. Je kunt daarbij de jaren noteren in plaats van de maanden, om de perceptie van jobhoppen te minimaliseren.

Als je perioden freelance hebt gewerkt, kun je deze groeperen onder één baan en de data binnen die periode en de projecten waaraan je hebt gewerkt vermelden. Op die manier ziet het er samenhangender uit dan wanneer je een reeks kortlopende projecten opsomt.

Je kunt de bedrijven noemen waar je voor hebt gewerkt, maar impliceer niet dat het een dienstverband was, als het gewoon een eenmalig kortlopend project was.

2. Lieg nooit over referenties bij een sollicitatie

Het kan verleidelijk kan zijn om valse referenties te gebruiken, als je niet zeker bent van wat vorige werkgevers over je zullen zeggen. Maar dat is geen goed idee.

Bedrijven controleren referenties meestal om te begrijpen aan welke projecten en initiatieven je hebt gewerkt en hoe je functioneerde in het bedrijf. Een referentie die er niet in slaagt om dit duidelijk en specifiek te verwoorden, kan meer kwaad dan goed doen.

Ik ontmoette ooit iemand die vertelde over de slechte relatie met z'n leidinggevende. Toen vroeg die persoon of ik mijn nummer en een valse e-mail wilde geven om te doen alsof ik de manager was. Dat heb ik geweigerd.

Niet alleen zou dit gevolgen voor mij kunnen hebben, maar zelfs als de werkgever het niet door zou hebben, voelde ik dat ik niet overtuigend over het werk van deze persoon zou kunnen spreken.

Potentiële rode vlaggen voor een werkgever kunnen zijn dat de LinkedIn van de referentie niet laat zien dat die persoon bij hetzelfde bedrijf werkt als jij, of als al je referenties persoonlijke e-mailadressen hebben in plaats van professionele. Dit kan twijfel zaaien over jou als kandidaat en vragen oproepen.

Als je de referentiefase met een potentiële werkgever bereikt, zijn ze enthousiast over je. De referenties zijn er alleen om te bevestigen dat je een goede match bent. Het laatste wat je wilt, is daar twijfel over zaaien.

Wat je wel kunt doen: geef mentoren of senior collega's op als referentie.

Maak een overzicht van je eerdere managers en leidinggevenden en bepaal wie je favorieten waren. Als je geen vroegere manager hebt die voor je kan instaan, overweeg dan een andere mentor op te geven of iemand met een hogere titel. Selecteer ook een paar collega's.

Laat ze weten dat je ze als referentie wilt gebruiken en vraag of ze dat goed vinden. Geef ze je cv en een een overzicht van een paar recente prestaties.

Werkgevers zullen over het algemeen het verhaal willen horen van ten minste één leidinggevende en anderen die je professioneel kennen, zodat ze een beter beeld van je krijgen.

3. Lieg nooit over 'hard skills'

We weten dat iedereen wel eens overdrijft om zijn of haar ervaringen in een positiever daglicht te stellen. Maar je moet nooit vaardigheden volledig verzinnen of claimen dat je deskundig bent op een gebied waar je geen ervaring mee hebt.

Als je de baan krijgt, zal het ontbreken van specifieke vaardigheden aan het licht komen. Als je dan niet over de benodigde vaardigheden beschikt, presteer je ondermaats en dat is schadelijk voor je reputatie.

Je zou zelfs al na een paar weken zonder baan kunnen komen te zitten, als je moet vertrekken tijdens de proefperiode. Dat brengt je in een nog slechtere situatie, omdat je weer van voren af aan moet beginnen met het zoeken naar een nieuwe baan.

Als je eerlijk was geweest, had je misschien in aanmerking kunnen komen voor andere functies die wel goed bij je zouden passen.

Wat je wel kunt doen: kijk of je 'hard skills' uit de vacaturebeschrijving kunt leren.

Lees voorafgaand aan het sollicitatiegesprek de functieomschrijving zorgvuldig door om de harde vaardigheden te identificeren die het belangrijkst zijn voor de functie. Kijk of het realistisch is om te beginnen met zelfstudie om je bepaalde vaardigheden eigen te maken.

Geeft in het sollicitatiegesprek aan dat dit een nieuw kennisgebied voor je is, maar benadruk het werk dat je al hebt gedaan om vaardigheden op dit gebied te leren.

Als je bepaalde ervaring mist, vermeldt dan verwante vaardigheden die je wel hebt. Misschien heb je nog geen ervaring met de programmeertaal Python, maar weet je wel wat van Java.

Benadruk wat je meebrengt. Misschien spreek je niet vloeiend Spaans, maar ben je goed in het gebruik van vertaaltools en spreek je goed genoeg Spaans om je in de meeste gesprekken te redden.

Noem ook voorbeelden van eerdere keren dat je je nieuwe kennis eigen hebt gemaakt. Daarmee maak je duidelijk dat je iemand bent die initiatief neemt en die zich niet laat tegenhouden door gebrek aan ervaring op één specifiek gebied.

Kortom, liegen kan verleidelijk zijn bij een sollicitatie. Maar op de lange termijn snijd je jezelf daar alleen maar mee in de vingers en doet het meer kwaad dan goed.

Bonnie Dilber is recruiting team lead bij techbedrijf Zapier. Eerder werkte ze jaren als recruiter in de onderwijs en non-profitsector.

LEES OOK: Als het sollicitatieproces rommelig is, zegt dat vaak ook iets over een bedrijf: let op deze rode vlaggen, volgens een HR-expert