Tijdens zijn campagne en in de eerste weken als president van de Verenigde Staten is Donald Trump flink tekeer gegaan tegen landen waarvan de munt relatief goedkoop is ten opzichte van de dollar. Dat is gunstig voor exporteurs van die landen.
In de aanloop naar de verkiezingen beloofde Trump dat hij China op dag één van zijn presidentschap een ‘valutamanipulator’ zou noemen.
Afgelopen week viel hij Japan aan: “Als je kijkt naar wat China aan het doen is en als je kijkt naar wat Japan door de jaren heen heeft gedaan. Ze spelen met de geldmarkt, ze spelen met devaluaties en wij zitten erbij als een stelletje idioten.”
Handelsadviseur Peter Navarro nam zelfs Duitsland op de korrel door te zeggen dat de Duitsers de “fors ondergewaardeerde” euro in eigen voordeel gebruikt tegen andere EU-landen en de Verenigde Staten.
Zwitserland…valutamanipulator
Opmerkelijk genoeg komt volgens Deutsche Bank-analist Robin Winkler geen van de drie genoemde landen dicht in de buurt van wat volgens de officiële criteria een ‘valutamanipulator’ mag worden genoemd. Winkler kent die eer toe aan Zwitserland, op basis van de volgende drie criteria die het Amerikaanse ministerie van Financiën zelf hanteert:
1) Een land moet een overschot hebben van meer dan 3 procent van het nationaal inkomen op de lopende rekening.
2) Een land moet aanhoudend interveniëren op de valutamarkt.
3) Een land moet een duidelijk handelsoverschot hebben met de VS.
Zwitserland staat volgens Winkler op het punt aan alle drie die de voorwaarden te voldoen. Het land heeft momenteel een overschot van 10 procent op de lopende rekening en intervenieert op valutamarkten.
Het enige criterium waar Zwitserland niet aan voldoet is een in Amerikaanse ogen excessief handelsoverschot. De Zwitsers hebben nu een overschot van 13 miljard dollar, terwijl de officiële drempel voor de VS op 20 miljard dollar ligt. Maar Winkler denkt dat die grens in 2018 overschreden kan worden.
Hoewel de Amerikaanse handel met Zwitserland relatief klein is, kunnen heffingen die de VS opleggen grote invloed hebben op de Zwitserse economie. Dat komt omdat 10,6 procent van de export uit Zwitsersland naar de VS gaat, volgens het CIA World Factbook. Die export zorgt daarmee voor bijna de helft van het handelsoverschot.
Dus wat kan de Zwitserse Nationale Bank (SNB) doen om de toorn van Trump te voorkomen?
Analist Winkler denkt dat "het minder kwaad kan voor de export als de SNB [de centrale bank van Zwitserland, red ] de Zwitserse frank aan de euro koppelt dan dat het zich Amerikaanse vergeldingsmaatregelen op de hals haalt."