Belangrijk nieuws van de Europese Centrale Bank (ECB) afgelopen week: aan het tijdperk van strooien met goedkoop geld komt een eind.
Tot medio 2019 houdt de ECB rentes zeer laag, maar daarna wil de centrale bank tarieven geleidelijk verhogen.
De zeer lage rentes voor banken die de ECB hanteert, hebben grote invloed op tal van andere leentarieven, waaronder hypotheekrentes. Voorlopig gebeurt daar nog niet veel mee, maar wat kun je als huizenbezitter verwachten als de hypotheekrente stijgt?
Hogere hypotheekrente: wat als je al een hypotheek hebt?
Om te beginnen is er een belangrijk verschil tussen huiseigenaren die al een hypotheek hebben en starters die een nieuwe hypotheek afsluiten.
Wie al een hypotheeklening heeft, kijkt vooral naar de verhouding tussen zijn huidige hypotheekrente en de marktrente op het moment dat er een nieuwe rentevaste periode wordt afgesloten.
Momenteel kun je de hypotheekrente voor 10 jaar vastzetten voor ongeveer 2 procent. Dat is extreem laag. Als de rente met 1 of 2 procentpunt stijgt, betekent dat niet automatisch dat huiseigenaren met een lopende hypotheek duurder uit zijn.
Onderstaande grafiek van intermediair De Hypotheker geeft de langetermijnontwikkeling van hypotheekrentes weer.
(klik voor uitvergroting)
Als je in 2010 de hypotheekrente voor 10 jaar hebt vastgezet en dat bij het aflopen van de rentevaste periode in 2020 opnieuw wilt doen, dan heb je de nodige speling. Immers, als jouw lopende 10-jaarsrente rond de 5 procent bedraagt en de marktrente stijgt de komende twee jaar naar 4 procent, dan ben je over twee jaar bij het oversluiten per saldo nog steeds iets goedkoper uit.
Hogere hypotheekrente: zwaardere lasten voor starters
Voor starters op de woningmarkt ligt de situatie anders. Zij kunnen nu tegen zeer lage tarieven een hypotheek afsluiten. Als de hypotheekrente stijgt, moeten starters simpelweg hogere lasten incalculeren in hun budget.
Intermediair Van Bruggen Adviesgroep heeft een aantal scenario's doorgerekend voor een stijging van de hypotheekrente met 0,3 procentpunt, 1 procentpunt, 2 procentpunt en 3 procentpunt.
In de onderstaande tabel is te zien dat de invloed van rentestijgingen op de maximale hypotheek nogal verschillend uitpakt. Dit heeft te maken met de vrij complexe berekeningssystematiek voor de maximale hypotheek.
Grofweg kun je wel stellen dat met een 2 procentpunt hogere hypotheekrente de leencapaciteit serieus wordt beïnvloed.
Het effect van een hogere hypotheekrente op de maandlasten is wat eenduidiger, blijkt uit onderstaande tabel.
Uitgaande van een annuïteitenhypotheek van 250 duizend euro met een rente die voor 10 jaar wordt vastgelegd, kunnen de verschillen flink oplopen.
"Bij een rentestijging van 1 procentpunt betaal je netto in het eerste jaar netto 45 euro meer per maand en dat loopt op naar bijna 60 euro in jaar tien. Bij een rentestijging van 2 procentpunt gaat het om respectievelijk bijna 100 euro en 120 euro. Bij een 2 procentpunt hogere hypotheekrente betaal je in tien jaar tijd ruim 13.000 euro meer aan netto hypotheeklasten", schetst Van Bruggen in de toelichting.