Dit doet de Russische invasie van Oekraïne met de valutamarkt

ANALYSE – Het is verbazingwekkend hoe snel financiële markten kunnen schakelen. Na bijna elke belangrijke geopolitieke gebeurtenis zoals een oorlog, volgde na de eerste koersklap vaak al snel een herstel.

Dit leek ook afgelopen week het geval, toen aandelenmarkten op donderdag en vrijdag opveerden, na de aanvankelijke schrik over de Russische inval in Oekraïne.

Tegelijk is het nog hoogst onzeker wat de uiteindelijke economische gevolgen zullen zijn van de oorlog in Oekraïne, waarbij westerse landen inmiddels ongekende sancties opleggen aan Rusland. Maandag noteren Europese beurzen weer duidelijk lager.

Op valutamarkten valt vooral de veerkracht van de Oekraïense grivna op. De munt is na de start van de oorlogshandelingen slechts beperkt in beweging gekomen ten opzichte van de euro.

Een belangrijke reden is dat handelaren al deels een voorschot hadden genomen op een mogelijke Russische invasie. Sinds de jaarwisseling had de Oekraïense munt al flink wat terrein verloren tegenover de euro.

De Russische roebel is inmiddels nog veel harder onderuit gegaan. Dat komt mede doordat westerse landen inmiddels kijken hoe ze de buitenlandse valutareserves van de Russische centrale banken kunnen treffen, zodat die minder goed in staat is om de 'oorlogskas' van naar schatting 640 miljard dollar in te zetten om de roebel te ondersteunen.

Daarnaast wordt Rusland ook getroffen door een enorm pakket maatregelen en sancties dat westerse landen doorvoeren, in een poging de Russische economie zoveel mogelijk lam te leggen.

Dollar houdt zich opvallend koest

Op valutamarkten zit de verrassing momenteel niet zozeer in de koersreactie van de grivna en de roebel, maar juist in de opvallend matte koersreactie van munten die gebruikelijk een rol vervullen als veilige havens.

De Amerikaanse dollar komt bijvoorbeeld al twaalf dagen beperkt in beweging ten opzichte van de euro. Het verschil tussen de hoogste en laagste koers in deze periode is 1 procent. Dat is een signaal dat er een mooie balans ligt tussen de dollar als vluchthaven en de kans dat de Amerikaanse bank minder enthousiast wordt over renteverhogingen als gevolg van oplopende politieke spanningen.

Pas nadat de Russische troepenbewegingen donderdagochtend echt op gang kwamen, boekte de dollar een terreinwinst.

Zwitserse frank

De Zwitserse frank – een andere veilige haven - maakte het koersverlies van begin februari razendsnel ongedaan toen nieuwsberichten over de oorlog in Oekraïne naar buiten kwamen. Die rally viel echter plotseling ook weer stil. Dat is een aanwijzing dat de Zwitserse centrale bank even ingreep om te voorkomen dat de wisselkoers te ver opliep.

Zolang onverwachte escalaties uitblijven en het conflict zich niet uitbreidt naar andere regio’s, ligt het voor de hand dat de financiële wereld de aandacht verlegt naar de economische ontwikkelingen.

En in het geval van de valutahandel, ligt de focus daarbij vooral op de renteverhogingen die er in de Verenigde Staten en Groot-Brittannië aan zitten te komen.

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld.