Bedrijven als brouwer Heineken, logistiek specialist Vanderlande, zuivelfabrikant FrieslandCampina en verfconcern AkzoNobel moeten zich zorgen maken, nu Donald Trump de Amerikaanse presidentsverkiezingen heeft gewonnen. Veel van de plannen die Trump heeft voor de Amerikaanse economie zijn nog onduidelijk, maar dat hij een grote fan is van importheffingen, staat vast.

Trump wil door het invoeren van hogere importtarieven de industrie in de Verenigde Staten beschermen. China is zijn grootste doelwit en moet zelfs rekening houden met importheffingen tot 60 procent op sommige producten. Voor de rest van de wereld heeft Trump een uniform invoertarief op buitenlandse goederen van 10 procent en mogelijk zelfs 20 procent in gedachten.

Voor Nederland is elke inperking van vrijhandel slecht nieuws. Buitenlandse handel is goed voor ongeveer een derde van de Nederlandse economie. En hoewel de Verenigde Staten niet onze grootste handelspartner zijn, kan de schade toch flink oplopen. ABN Amro schatte eind augustus dat in een scenario van een algemeen Amerikaanse importtarief van 10 procent, de Nederlandse economie in 2027 ongeveer 2 procent kleiner zal zijn dan anders het geval was geweest.

Nederland exporteert bier, machines en verf naar de VS

"Een fors deel van onze uitvoer is wederuitvoer, dus producten die bijvoorbeeld uit Duitsland worden ingevoerd en vervolgens worden uitgevoerd naar andere landen. De toegevoegde waarde daarvan is vaak beperkt. Maar juist onze export naar de Verenigde Staten bestaat voor een groot gedeelte uit in Nederland geproduceerde goederen. Daar verdienen we veel aan en er is best wat werkgelegenheid mee gemoeid", zegt econoom Jan-Paul van de Kerke van ABN Amro in een toelichting tegen Business Insider.

De totale waarde van de Nederlandse goederenexport naar de VS ligt op jaarbasis rond de 34 miljard euro, waarvan ruim 24 miljard in Nederland is geproduceerd.

Belangrijke producten die Nederland naar de VS uitvoert zijn machines, chemische producten, farmaceutische producten en voedingsmiddelen zoals bier.

Niet elke bedrijf krijgt waarschijnlijk met dezelfde problemen te maken. Hoewel Trump tot nu toe sprak van een universeel importtarief, lijkt de kans klein dat de bijvoorbeeld de lithografiemachines van ASML onder dat tarief zullen vallen. Die machines hebben de VS zelf veel te hard nodig voor zijn techindustrie. "Dat acht ik inderdaad niet zo waarschijnlijk, maar ze hebben er natuurlijk wel last van. De hele keten raakt verstoord", zegt Van de Kerke.

Voorbeelden van bedrijven die wellicht direct te maken krijgen met de importtarieven zijn AkzoNobel, Chemours, Friesland-Campina en Heineken.

Om het verlies aan marktaandeel in de VS te beperken, zouden bedrijven ervoor kunnen kiezen om de productie naar de VS te verplaatsen, precies ook het idee achter Trumps plannen. Dat is immers goed voor de Amerikaanse werkgelegenheid. "Maar dat lijkt mij niet zo waarschijnlijk. Het kost vaak veel tijd om productieketens aan te passen. En wie weet is de situatie over vier jaar weer anders", aldus Van de Kerke.

Europees antwoord op importheffingen van Trump

Het is overigens niet zeker dat de Amerikaanse importtarieven er komen. Ten eerste moet ook het Huis van Afgevaardigden instemmen met de maatregelen. Het was woensdagmiddag nog niet duidelijk of de Republikeinen ook daar een meerderheid zullen hebben.

Op de tweede plaats zal de Europese Commissie proberen om een gunstige deal te onderhandelen met Trump. Zakenkrant Financial Times onthulde afgelopen juli dat Brussel al een strategie heeft klaarliggen, waarin eerst wordt geprobeerd om een deal met Trump te sluiten die hij in de VS als een overwinning kan verkopen.

Pas als dat niet lukt, zal de Europese Unie tegenmaatregelen nemen en hogere tarieven gaan heffen op producten en diensten die speciaal de achterban van Trump raken, zoals Harley Davidson motoren en Bourbon Whisky.

LEES OOK: Als Trump handelsoorlog begint, komt eurozone in 2025 in een recessie, verwacht ING