Frans Kerver is de eerste Nederlander die kan gaan leven van een basisinkomen. Die krijgt hij nog niet van de overheid, maar van gulle gevers die meededen aan een crowfundingactie. Is zo’n basisinkomen voor alle Nederlanders haalbaar?
Iedere maand kan Kerver een bedrag van 1.000 euro tegemoet zien, meldt RTV Noord. Het experiment, een initiatief van een groep Groningers, moet de voordelen van een basisinkomen in de praktijk laten zien.
Niet langer worden mensen die buiten hun schuld zonder inkomen zitten opgejaagd door een wantrouwige overheid, die hen dwingt tot solliciteren en het invullen van tientallen formulieren om sociale toeslagen te ontvangen, zeggen de voorstanders.
Meer individuele vrijheid
Het idee is dat de overheid miljoenen kan besparen op bureaucratie. Een hoop regels worden overbodig met een basisinkomen voor iedereen. En mensen krijgen meer individuele vrijheid: niemand die moeilijk doet als je vrijwilligerswerk doet, (veel) bijverdient of rustig naar een nieuwe baan zoekt. Zo help je mensen juist uit de bijstand. En die mensen met een vet betaalde baan die opeens ook extra geld krijgen? Dat lossen we met extra vermogensbelasting wel weer op.
Dat zijn kort samengevat de argumenten vóór het basisinkomen. Maar in de maatschappelijke discussie zijn daar ook veel argumenten tegenin gebracht. Om te beginnen: elke Nederlander een basisinkomen geven kost klauwen met geld. Stel dat je iedere volwassene een basisinkomen geeft dat gelijk is aan de helft van de AOW voor een echtpaar, ongeveer 750 euro, en alle andere uitkeringen en toeslagen worden afgeschaft. Dan ontstaat er een begrotingstekort van 30 miljard euro, volgens hoogleraar Raymond Gradus.
Word je blij van 750 euro?
En ja, hoe hoog moet dat basisinkomen worden? 750 euro in de maand, word je daar blij van als je bijvoorbeeld volledig arbeidsongeschikt bent? Nu krijg je nog een percentage van je laatst verdiende loon; bij een basisinkomen zullen veel mensen naar een groot deel van dat geld kunnen fluiten. En de niet-werkende partner van iemand die bovenmodaal verdient, krijgt die ook opeens een basisinkomen?
Bovendien zullen mensen, niet in de laatste plaats partners, simpelweg ophouden met werken. Het CPB berekende dat bij een basisinkomen van ongeveer 750 euro per maand 350 duizend banen verloren zullen gaan. Van 750 euro per maand kun je als alleenstaande niet "menswaardig leven" -- dan moeten er toch weer toeslagen en subsidies bij. Of je maakt het bedrag hoger, maar dan moet iedereen fors meer belasting gaan betalen, en zullen meer mensen stoppen met werken.
Geen stress over de hypotheek
Terug naar Frans Kerver in Feerwerd. Die heeft zijn eigen tekstbureau, maar raakte door de crisis een paar vaste klanten kwijt. Met spaargeld begon zijn vrouw een tuinbouwcollectief in een leegstaand kassencomplex, "om te ontsnappen aan het gehaaste, bijna verplichte, obsessieve levensstijl van werken, werken en consumeren, met daarbij een controlerende en repressieve overheid", schrijft de Groninger Krant.
"Met een basisinkomen vervalt voor Frans en zijn vrouw een jaar lang de dagelijkse stress om bijvoorbeeld de financiën en de hypotheek" rond te krijgen, aldus weer de Groninger Krant. Er blijft meer tijd en energie over voor creatieve dingen. De Kervertjes moeten wel inkomstenbelasting over hun 'basisinkomen' afdragen -- en dat is waarschijnlijk de reden waarom ze hun toeslagen komend jaar niet zullen terugstorten.
Oeps! We konden je formulier niet vinden.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl