COLUMN – Kijk maar naar beneden, daar zit het. Onder dat laagje buikvet zit de drager van je buikgevoel. Iets waar succesvolle ondernemers meer dan normaal op vertrouwen. Het leidt tot snelle en goede beslissingen en vermijdt nodeloos corporate getreuzel.
Geen excel sheets, powerpoints, discussies, risicoanalyses en vergaderingen.
De ervaren ondernemer voelt intuïtief aan wat de juiste beslissing is en gaat ervoor. Wel of niet uitbreiden, wel of niet een extra machine, wel of niet die kans pakken.
Gestolde wijsheid noemen ze dat. Door een opeenstapeling van ervaringen is een systeem ontstaan, waardoor je snel aanvoelt wat de keuze moet zijn. Natuurlijk zit dat niet echt in je buik, maar gewoon in je prefrontale cortex. Hier comprimeren ingesleten limbische neuronenbanen in minder dan een milliseconde jarenlange opgeslagen bewuste en onbewuste ervaringen tot een simpel ‘laten we dat maar doen’.
Lastige multidimensionale problemen, die nauwelijks zijn op te lossen met raamwerken van voor- en nadelen, attribuut-analyse, wegingen, scenarioplanning en impactberekeningen worden teruggebracht tot een onverklaarbaar sterk gevoel van zekerheid voor een bepaalde keuze. Het buikgevoel slaat een complex redeneerproces over en duwt je door een onbewust proces van patroonherkenning en extrapolatie naar het antwoord.
Vertrouw op je buikgevoel, behalve...
Succesvolle groeiondernemers hebben geleerd dit gevoel te vertrouwen en plukken daar dagelijks de vruchten van. Buikgevoel werkt fantastisch, maar pas op! Er is een grote uitzondering, één geduchte valkuil waarin juist je buikgevoel je in de steek laat. En dat is het allerbelangrijkste voor je bedrijf; het aannemen van goede mensen.
Zo zijn bijna alle ondernemersproblemen die ik de afgelopen vijfentwintig jaar heb ondervonden, terug te voeren op een amateuristisch gebruik van buikgevoel bij het aannemen van mensen. Ik heb veel te laat uitgelegd gekregen dat je als ondernemer eigenlijk de eerste minuut van een sollicitatiegesprek onbewust al bepaalt of je de persoon wilt aannemen of niet.
Dit wordt in grote mate veroorzaakt door het ‘similarity effect’. Dat betekent dat je onbewust aspecten van de persoon herkent die je vooral aan jezelf doen denken. Uitstraling, stem, persoonlijkheid, afkomst enzovoort. En mensen die je ergens aan jezelf doen denken, vind je nu eenmaal aardiger.
Pas op voor sympathieke sollicitant
Op basis van dat buikgevoel neem je genoegen met halve antwoorden of ben je juist extra kritisch. Je onbewuste leidt je naar de door jouw gewenste uitkomst van het gesprek. Sprenkel daar een vleugje urgentie bij “we hebben echt snel iemand nodig op die positie’ en je hebt een perfect recipe for disaster.
Het is mij vaker overkomen dan ik wil toegeven. Net zoals dat m’n buikgevoel daarna binnen drie weken al wist dat het een verkeerde keuze was. Iets wat ik dan overigens stelselmatig negeerde, waardoor de persoon uiteindelijk pas na tien maanden een puinhoop achterlatend het bedrijf verliet. Zonde van de tijd, energie, geld en gemiste kansen. Stom, stom, stom.
Dus wanneer je de volgende keer een sollicitant verwelkomt en een sympathiek gezicht je aanstaart, kijk nog eens stiekem naar beneden. Want daar zit het, je onontbeerlijke belangrijke buikgevoel, dat je op dat moment even in de steek laat.
Kees de Jong is groeiondernemer en mede-initiatiefnemer van nlgroeit.nl, een nationaal programma om ondernemers te helpen groeien. Kees heeft meerdere bedrijven in binnen- en buitenland gebouwd en geleid. Inmiddels is hij investeerder, adviseur, mentor, schrijver, drummer en spreker over alles wat met bedrijfsgroei te maken heeft.