“Cryptovaluta lijken op een bubbel, maar de blockchain blijft, al is het onder de motorkap”
Wie het over blockchain en bitcoins heeft, valt vaak in één van twee kampen. Of ze veranderen de wereld radicaal óf ze vormen één grote overdreven hype. Jacob Boersma, manager en blockchain expert bij Deloitte, is groot fan van beide concepten maar durft ook de negatieve kanten te benoemen. “Cryptovaluta hebben nu wel wat weg van een bubbel.”
Wat vind je van de Bitcoin?
“De Bitcoin is een prachtige innovatie. Het concept kijkt namelijk op een fundamentele nieuwe manier naar hoe we online kunnen betalen, en dat gaat heel veel veranderen. Het bijzondere is dit: de Bitcoin lost eigenlijk alleen het probleem van double spending op. Daar zijn nu nog allemaal tussenpartijen voor nodig; creditcardmaatschappijen, notarissen, banken…. De Bitcoin haalt die tussenpersonen er tussenuit. Deze organisaties moeten door de opkomst van de Bitcoin ineens ook sprongen voorwaarts maken, het dwingt ze om na te denken over wat hun klanten echt nodig hebben. Het grootste angstbeeld is dat er namelijk straks een blockchain-startup zo’n goed alternatief heeft dat dat ineens een bedreiging vormt.”
“Toch denken corporates en startups vaak nog omgekeerd. ‘We moeten iets met blockchain’, denken ze dan, zonder eerst stil te staan bij wát ze dan willen. Een groot deel daarvan is meeliften op de hype.”
Ben je wel fan van blockchain? Of zie je het vooral als een hype?
“Ik ben groot fan van blockchaintechnologie! Maar ik merk wel dat ik me het laatste jaar bij discussies vaker in het kritische kamp bevind. Je moet realistisch zijn over wat er nu al kan, maar óók over de problemen van blockchains. De beperkte snelheid bijvoorbeeld, of dat het lastig is om privacyregels te waarborgen. Ook de gebruiksvriendelijkheid kan nog een stuk beter.”
“Van oudsher was de schaalbaarheid ook een probleem. Dat zie je nu een steeds groter probleem worden bij de Bitcoin, maar de introductie van het Lightning-netwerk lost dat grotendeels op. Daarmee worden transacties duizenden malen sneller, en dat helpt ook tegen het astronomische energieverbruik van het netwerk. En Ethereum, waar veel aandacht voor is vanuit het bedrijfsleven, is ook al bezig met verbeteringen van de schaalbaarheid.”
Welke obstakels moeten Bitcoin en andere publieke blockchains nog overwinnen?
“Die zitten voornamelijk nog op het politieke vlak. Niet alleen in ‘de politiek’, maar ook intern, binnen de cryptocurrency gemeenschap. Er verschijnen bijvoorbeeld steeds meer altcoins die beloven iets beter te doen, of veiliger, of efficiënter. Een goed voorbeeld is Bitcoin Cash, wat een afsplitsing is van Bitcoin, gemaakt door ontwikkelaars die ontevreden waren over de richting van de ontwikkelingen. Maar daarmee breng je potentiële nieuwe gebruikers wel in verwarring.”
“Al die altcoins zijn ook heel volatiel. Er wordt nu zoveel geld in verschillende munten gepompt dat je een dotcom-achtige bubbel krijgt. In het grotere plaatje worden de toezichthouders en de overheid inmiddels wakker. Voor de bescherming van burgers komt er meer toezicht, zodat niet iedereen die lukraak investeert in nieuwe munten het risico loopt slachtoffer te worden van oplichting.”
Is dat terecht?
“Dat is absoluut terecht. Regelgeving is hard nodig. Niet persé nieuwe regels, maar wel betere toepassing van bestaande regels. Cryptovaluta zou de economie nooit gaan disrupten dachten we vroeger, maar kijk eens waar we nu zijn. Het is hard nodig om investeerders te beschermen, maar ook de bedrijven die met deze technologie bezig zijn. Nederlandse bedrijven zoals Bitonic doen al sinds 2012 hun best om de overheid te laten zien dat ze een bonafide dienstverlener zijn. Ze laten bijvoorbeeld zien dat ze hun security en controles op hun klanten op orde hebben.”
“Naast cryptogeld zijn ICO’s (‘Initial Coin Offerings’) de meest succesvolle toepassing van blockchains op dit moment. Daarmee kan iedereen heel laagdrempelig geld ophalen voor een (blockchain)onderneming. Handig, maar dat levert ook risico’s op. Sommige bedrijven slepen veel investeringsgeld binnen terwijl ze nog niets anders hebben dan een goede whitepaper en een mooie website. Net als bij andere tech startups zullen veel van deze ICO’s uiteindelijk er niet in slagen hun product succesvol te bouwen.”
Hoe zie jij de toekomst van blockchains en cryptomunten?
“Je ziet nu dat er veel verschillende blockchaintoepassingen ontstaan die allemaal iets anders goed kunnen. De ene is goed voor smart contracts, de ander is privacyvriendelijker, een derde is efficiënter… Bij nieuwe netwerktechnologieën moet je vooral naar bereik kijken, en dan is het denk ik niet zinvol dat er duizenden verschillende blockchains gaan ontstaan. Ik denk eerder dat de blockchain de potentie heeft door te ontwikkelen tot een basisinfrastructuur. Daar kunnen dan weer heel veel andere toepassingen bovenop worden gebouwd.”
“De markt van altcoins vertonen tekenen van een bubbel, en misschien klapt die wel of komt er een forse correctie – welke startups dan de winnaars zullen zijn is moeilijk te voorspellen. Maar de onderliggende techniek blijft belangrijk, net als dat bij de dotcom-bubbel het geval was. De waarde van bedrijven stortte in, maar het internet bestaat natuurlijk nog steeds. Dat is met de blockchain ook zo. Die blijft, al is het misschien vooral onder de motorkap.”
Voor digitale transformatie is lef nodig. Vaste patronen moeten worden doorbroken. Welke rol spelen exponentiële technologieën als blockchain en artificial intelligence hierbij? En wat is het verschil tussen digitaal doen en digitaal zijn, als bedrijf?