Al sinds begin mei spuwt de vulkaan Kilauea op Hawaii lava, en het lijkt erop dat de ramp voorlopig nog niet voorbij is. Nog iedere dag groeit het eiland doordat er lava in de oceaan stroomt, waardoor ook gevaarlijke dampen in de lucht vrijkomen.
Maar hoe erg deze natuurramp ook is, de wereld staat nog veel grotere rampen te wachten. Seismologen en aardwetenschappers hebben al oneindig veel onderzoek gedaan naar het voorspellen van aardbevingen en vulkaanuitbarstingen – en het blijft lastig om inwoners van onrustige gebieden op tijd te waarschuwen.
Toch is er een aantal natuurrampen waar we volgens wetenschappers op beducht moeten zijn. Van een tsunami in de Noordzee tot verwoestende aardbevingen: dit zijn acht natuurrampen die de aarde mogelijk te wachten staat.
1. Een tsunami in de Noordzee
Bij een tsunami denk je misschien niet direct aan de Noordzee. Toch is het mogelijk dat er hier eentje ontstaat. Ongeveer 6.000 jaar geleden zorgde een sterke stijging van de zeespiegel voor een gigantische aardverschuiving in de buurt van Noorwegen, die er op zijn beurt weer voor zorgde dat er een gigantische golf ontstond.
Bij de Shetlandeilanden had de tsunami een hoogte van 20 meter en tegen de tijd dat de golf Schotland had bereikt, was hij nog 6 meter hoog.
Op dit moment warmt de aarde weer op, waardoor ook de zeespiegel weer stijgt, en wetenschappers sluiten niet uit dat dit nog zo'n aardverschuiving zal veroorzaken. Hoe hoog die golf dan in Nederland zal zijn, is onduidelijk.
2. De uitbarsting van de grootste onderzeese vulkaan van Europa
Hij is dan misschien niet goed te zien, toch bedreigt de Marsili-vulkaan in de buurt van Napels de toekomst van Italië. Het is de grootste onderwatervulkaan van Europa en hij wordt permanent bewaakt met een seismograaf en magnetometer.
De reden: een uitbarsting van de vulkaan, of een aardverschuiving in de flanken ervan, zouden een gigantische tsunami kunnen veroorzaken die de kust van heel Zuid-Italië bereikt. Om het nog wat erger te maken, hebben wetenschappers in 2010 ontdekt dat de muren van de vulkaan kwetsbaar zijn en dat de vulkaan elk moment kan gaan uitbarsten.
3. De supervulkaan onder Yellowstone
Als de supervulkaan onder het Amerikaanse Yellowstone National Park zou uitbarsten, zou dat catastrofale gevolgen hebben. Wetenschappers gaan ervan uit dat de vulkaan iedere 600.000 jaar uitbarst, en de laatste keer is alweer 640.000 jaar geleden. De vulkaan wordt daarom angstvallig in de gaten gehouden, schrijft de New Scientist.
Onder de grond van het natuurpark bevindt zich een magmasoep die in oppervlakte groter is dan heel Noord-Holland. Als de vulkaan uitbarst, merkt de hele wereld dat: in een straal van 500 kilometer zal alle leven sterven en de aarde zal worden bedekt met een dikke laag as. Daarnaast bestaat het risico dat de aswolk zo veel zonlicht tegenhoudt dat het klimaat er sterk door wordt beïnvloed.
4. De 'vergeten' supervulkaan in Indonesië
De vulkaan in het Yellowstone-park verbleekt bij deze vulkaan in Indonesië. De laatste keer dat deze vulkaan uitbarstte, ongeveer 70.000 jaar geleden, was dat de grootste vulkaanuitbarsting op aarde in de afgelopen 2 miljoen jaar. De krater die zich daarbij vormde, is nu een meer van 100 kilometer lang en 30 kilometer breed.
Hoewel het lastig is om te voorspellen wanneer deze vulkaan opnieuw uitbarst, denken wetenschappers dat hij eens in de 400.000 jaar uitbarst. In dat geval zouden we nog even veilig zitten, maar mocht hij wel uitbarsten, dan zou dat een natuurramp van ongekende schaal zijn.
Op het eiland Sumatra, waar de vulkaan ligt, wonen namelijk ruim 50 miljoen mensen. Daarnaast is de kans groot dat een uitbarsting ook een tsunami zou kunnen veroorzaken in de Indische Oceaan. De vorige keer dat de vulkaan uitbarstte, blokkeerden de asdeeltjes zo lang het licht van de zon, dat het klimaat waarschijnlijk jarenlang beïnvloed werd.
5. Een grote zonnestorm
In 2012 ontsprongen we de dans maar net: een zonnestorm miste de aarde toen op een haar na. Als de aarde wel geraakt wordt door zo'n wolk van gas en magnetisch geladen deeltjes, zou dat grote gevolgen hebben voor de economie.
Als zo'n krachtige zonnestorm de aarde wel zou raken, zou dat ervoor zorgen dat alle communicatieapparatuur plat komt te liggen. Dat zou de wereldeconomie 2.000 miljard dollar kosten. Mensen blijven gelukkig ongedeerd: de atmosfeer houdt genoeg schadelijke deeltjes tegen.
6. Een vulkaanuitbarsting op de Canarische Eilanden
In 2001 deden wetenschappers Simon Day en Steven Ward een theorie uit de doeken: als een vulkaan op het eiland La Palma uitbarst en daardoor een instabiel gedeelte van de westkant van het Canarische Eiland in de oceaan stort, veroorzaakt dat een tsunami. Die tsunami kan – afhankelijk aan wie je het vraagt – tussen de 1 en 25 meter hoog zijn.
De Nederlandse wetenschapper Jan Nieuwenhuis vertelde een paar jaar geleden aan de Volkskrant dat hij uitgaat van het eerste scenario. Volgens hem zal een golf van één meter hoog de Verenigde Staten bereiken, en een van twee meter hoog Spanje. "Alles aan de kust dat lager ligt dan twee meter, gaat verloren. Vissersboten komen op land en havens worden verwoest." Maar voor de Canarische Eilanden zal de uitbarsting hoe dan ook catastrofaal zijn.
En wanneer dat gaat plaatsvinden? Vanaf 1730 is de Cumbre Vieja, de actieve vulkanengroep, gemiddeld iedere 80 jaar uitgebarsten. De laatste uitbarsting was in de jaren zeventig, dus tegen 2050 zal het weer gebeuren.
7. Een zware aardbeving in Californië
In 1994 overleden er na een aardbeving in Los Angeles tientallen mensen, raakten bijna 9.000 mensen gewond en raakten er ongeveer 15.000 mensen dakloos. Sindsdien groeit de vrees dat een grote aardbeving de staat Californië genadeloos zal treffen.
En terecht: de San Andreas-breuk, waar twee tektonische platen langs elkaar schuiven, loopt dwars door Californië. De platen schuiven niet geleidelijk, maar schoksgewijs langs elkaar, met een aardbeving tot gevolg.
Omdat er zich al lang spanning opbouwt langs de breuklijn, verwachten seismologen dat er binnenkort een grote aardbeving zal zijn. Het zuidelijke deel van de breuk is “klaar om uit te barsten”, zei Thomas Jordan van het California Earthquake Center tijdens de Nationale Aardbevingsconferentie twee jaar geleden. “De druk aan die kant van de breuk heeft zich opgebouwd en is al meer dan honderd jaar niet meer vrijgekomen. De veren op het San Andreassysteem staan heel strak aangespannen.”
Vastgoedanalysebedrijf CoreLogic heeft becijferd wat de schade is als een megabeving van 8,3 op de Richterschaal langs ruim 800 kilometer van de breuk plaatsvindt. Zeker 3,5 miljoen huizen raken volgens de onderzoekers beschadigd. De totale schade aan de woningen bedraagt 289 miljard dollar, omgerekend 272 miljard euro.
8. Mega-aardbeving in Istanbul
Ook Istanbul staat zo'n soort aardbeving te wachten. Onder de grond bij de Turkse hoofdstad liggen breuklijnen waar zich al een poosje spanning opbouwt. Volgens wetenschappers is de volgende aardbeving waarschijnlijk onder zee, zo'n acht kilometer ten westen van de stad. Hij kan een kracht van 7 op de schaal van Richter of zwaarder hebben. Maar wanneer de beving plaatsvindt, is niet te zeggen.
In de stad wonen 15 miljoen mensen en bij de vorige zware aardbeving in 1999 vielen er 17.000 doden en 45.000 gewonden. De beving had een kracht van 7,6 op de schaal van Richter.