- De Amerikaanse economie is mogelijk in een recessie beland, afgaande op twee macro-economische indicatoren.
- Vrijdag bleekt dat de werkloosheid in de VS is opgelopen tot 4,3 procent.
- De druk op de Amerikaanse centrale bank om de beleidsrente snel te verlagen, neemt fors toe.
- Lees ook: Gezonde beurscorrectie, of is er meer aan de hand?
De Amerikaanse economie is mogelijk in een recessie beland. Volgens gegevens van het Amerikaanse Bureau of Labor Statistics die vrijdag werden gepubliceerd, is de werkloosheid in juli tot 4,3 procent gestegen.
De stijging van de werkloosheid is van belang voor de zogenoemde Sahm Rule, een recessie-indicator ontwikkeld door voormalig Fed-econoom Claudia Sahm.
Volgens deze vuistregel zit de Amerikaanse economie in een recessie, als het driemaands voortschrijdend gemiddelde van het werkloosheidscijfer met 0,5 procent stijgt ten opzichte van het laagste cijfer in de afgelopen twaalf maanden.
Deze graadmeter is de afgelopen negen keer dat er een recessie was in de VS, accuraat gebleken.

Ondanks de sterke 'track record' van de Sahm Rule, wordt deze soms bekritiseerd omdat hij geen rekening houdt met de stijgende arbeidsparticipatie, die kan leiden tot hogere werkloosheid als meer mensen actief op zoek gaan naar een baan. Op dit moment stijgt de arbeidsparticipatie inderdaad.
Een arbeidsmarktindicator die niet wordt beïnvloed door participatiegraden is de jaar-op-jaar groei van het aantal werklozen. Deze indicator suggereert ook dat de Amerikaanse economie zich in een recessie bevindt. Het aantal werklozen is op jaarbasis met 14,5 procent gegroeid. In ten minste de laatste 11 gevallen dat dit gebeurde, bevond de economie zich in een recessie.

De alarmsignalen die bovengenoemde twee indicatoren afgeven, betekenen niet dat het absoluut zeker is dat de Amerikaanse economie in een recessie is beland. Marktanalist Tom Essaye van Sevens Report Research vertelde Business Insider vrijdag dat andere arbeidsmarktindicatoren nog steeds wijzen op een zachte landing van de economie. Voorlopig althans.
De wekelijkse aanvragen van werkloosheidsuitkeringen staan bijvoorbeeld nog steeds op een vrij laag niveau van 249.000, hoewel ze zijn gestegen van 194.000 in januari.
Als de wekelijkse aanvragen voor werkloosheidsuitkeringen beginnen te stijgen tot boven de 300.000 en in de richting van 350.000, ontstaat er reden tot zorg, volgens Essaye.
Het afgelopen vrijdag verschenen banenrapport gaf aan dat er in juli 114.000 nieuwe banen in de VS zijn bijgekomen. Dat was fors minder dan verwacht, maar het voortschrijdend gemiddelde over vier maanden staat nog steeds in de plus.
De geschiedenis leert dat wanneer de arbeidsmarkt plots verzwakt, hij meestal verder verslechtert - en soms snel, zoals blijkt uit de grafieken hierboven. Bovendien kijken de werkgelegenheidsgegevens terug.
"Omdat de arbeidsmarktstatistieken een indicator zijn die achterloopt op de economie, kan het onderliggend al slechter gaan dan de gegevens suggereren", schreef beursstrateeg Jack McIntyre van Brandywine Global vrijdag in een rapport.
Zo daalde de ISM Manufacturing-index afgelopen week verder naar het krimpgebied, wat aangeeft dat de Amerikaanse industriële productie blijft vertragen. Het aantal vacatures vertoont ook een neerwaartse trend en bedroeg 8,1 miljoen in juni.
Wat is het perspectief voor de aandelenmarkt?
Beleggers hebben een slechte week achter de rug en maandag rommelde het opnieuw op financiële markten. De S&P 500-index staat 5,6 procent lager dan medio juli, terwijl de Nasdaq 100-index met bijna 11 procent is gedaald sinds de top van 10 juli.
Hoe aandelen het verder zullen doen, hangt grotendeels af van de veerkracht van de arbeidsmarkt in de komende maanden en het actieplan van de Amerikaanse centrale bank voor september. Veel beursstrategen drongen er vrijdag bij beleggers op aan om niet te overdreven te reageren op de banencijfers van juli.
"Hoewel de bezorgdheid over een beleidsfout toeneemt, moet één misser niet leiden tot een overreactie", schreef beleggingsstrateeg Lara Castleton van vermogensbeheerder Janus Henderson Investors vrijdag in een rapport. "Aandelenverkopen moeten worden gezien als een normale reactie, vooral gelet de hoge waarderingen in veel delen van de markt.
Wat de beurs gaat doen, hangt ook af van de manier waarop beleggers omgaan met renteverlagingen van de centrale bank. Hoewel renteverlagingen bedoeld zijn om de economie te stimuleren, zodat bedrijven en consumenten goedkoper kunnen lenen en meer kunnen uitgeven, kunnen beleggers ze ook interpreteren als een teken dat de Federal Reserve zich zorgen maakt over de gezondheid van de economie.
Beleggingsstrateeg Michael Kantrowitz van financiële adviseur Piper Sandler stelt dat dalende rentetarieven een negatieve invloed zullen hebben op de toekomstige prestaties van de aandelenmarkten. Recente economische gegevens "suggereren dat lagere rentes niet langer een 'bullish' katalysator zijn voor aandelen", schreef Kantrowitz vrijdag in een rapport.
Volgens de zogenoemde CME FedWatch Tool houden beleggers inmiddels rekening met een renteverlaging van 0,5 procentpunt in september in de VS.
Hoofdstrateeg Michael Hartnett van Bank of America gaf vrijdag in een rapport aan dat beleggers aandelen moeten verkopen bij de eerste renteverlaging van de Fed, die waarschijnlijk in september zal plaatsvinden.
Hartnett en zijn team analyseerden de renteverlagingscycli van de Fed en identificeerden drie verschillende soorten renteverlagingen: renteverlagingen bij een zachte landing van de economie, verlagingen bij een harde landing en paniekverlagingen, die het gevolg zijn van een crisis.
Hartnett denkt dat de Fed de rente verlaagt in een scenario van een harde landing van de economie. "Wij zeggen 'verkoop de eerste verlaging', omdat de risico's op een 'harde landing' duidelijk toenemen, terwijl de consensus uitgaat van een 'zachte' (of 'geen') landing", aldus Hartnett.