Guilty pleasures, iedereen heeft ze.
Luieren op de bank in plaats van je uit te sloven in de gym, vaker wijn drinken dan goed voor je is, hazenslaapjes doen. Eigenschappen waar je graag aan toegeeft, maar waarvoor je je schaamt of waarvan je ‘weet’ dat ze slecht voor je zijn.
Alhoewel, slecht?
Er is voldoende wetenschappelijk bewijs dat veel ‘slechte gewoonten’ helemaal zo slecht nog niet zijn. We nemen er elf onder de loep:
1. Ontbijt overslaan
Ontbijten is niet verplicht, wat ze ook zeggen.
Lang werd geloofd dat je een paar kilo aankomt als je 's ochtend niet ontbijt. Recent onderzoek toont echter het tegendeel aan: van vasten val je af.
De kunst is om met tussenpozen te vasten. Bij een van de meest populaire varianten eet je gedurende 16 uur niet en eet je niet later dan 20.00 uur. Wat erop neerkomt dat je alleen eet tussen 12.00 uur 's middags en 20.00 uur 's avonds. En je dus het ontbijt overslaat.
Enkele grote studies tonen aan dat je met periodiek vasten net zo veel afvalt als met traditionele diëten. Enkele studies met dieren wijzen op een afnemende kans op sommige soorten kanker en zelfs op levensverlenging – maar die studies moeten met mensen herhaald worden.
2. Koffie drinken
Een rechter in Californië bepaalde in maart dat Starbucks en andere koffiebedrijven waarschuwingen tegen kanker op hun producten moeten zetten.
In weerwil van deze angstaanjagende boodschap is er steeds meer wetenschappelijk bewijs voor het tegendeel: regelmatig koffiedrinken verkleint juist de kans op kanker. Sterker nog, er zijn wel meer gezondheidsvoordelen, zoals bescherming tegen diabetes en een betere hartconditie.
Dat gezegd hebbende, doktoren adviseren een beperking van je cafeïne-inname tot 400 milligram per dag, oftewel 3 à 4 kopjes.
3. Eieren eten
Gezond eten willen we allemaal, het is alleen jammer dat adviezen elkaar tegenspreken en haast wekelijks veranderen.
Eieren, een dierlijk product dat veel cholesterol, vet, proteïne en enkele belangrijke vitamines en mineralen bevat, zijn jarenlang gedemoniseerd. En nu blijken ze dan toch heel gezond te zijn. Sterker nog, alleen het eiwit eten, een manier om de inname van calorieën te beperken, is totaal overbodig.
Het hele ei voorziet in belangrijke vitamines en mineralen, zoals B12 en fosfaten, die je niet uit veel ander voedsel kunt halen. Eieren zijn ook rijk aan verzadigde vetten waardoor ze erg vullend zijn en je er niet snel te veel van eet.
Daarbij komt nog dat het cholesterol in eieren niet direct hoeft te leiden tot een hoog cholesterolgehalte bij gezonde mensen, net zo min als dat het eten van vet je niet automatisch dik maakt.
4. Heel vet voedsel eten
Jarenlang hebben we moeten aanhoren dat we minder vet en meer zetmeel moesten eten. Dus margarine in plaats van echte boter. Maar vetarm eten is helemaal niet gezonder.
Uit een onderzoek onder bijna 50.000 vrouwen, waarvan de helft een vetarm dieet volgde, bleek dat een vetarm dieet niet leidt tot een verminder risico op borstkanker, darmkanker of hart- en vaatziekten. Sterker nog, de vrouwen verloren niet of nauwelijks gewicht.
Er is nu een brede consensus: met mate gezonde vetten eten zoals die uit noten, avocado en vis, is zelfs gezond voor je.
5. Social media gebruiken
Frequent gebruik van social media en lange tijd achter het scherm doorbrengen wordt over het algemeen gezien als slecht voor de gezondheid.
Veel studies naar dit onderwerp zijn echter slecht opgezet of uitgevoerd. Het leeuwendeel van het bewijs wijst er echter op dat onze smartphones niet louter slecht zijn, en soms zelfs een goede invloed hebben.
Een vorig jaar uitgevoerde studie, gepubliceerd in het tijdschrift Psychological Science, onderzocht het effect van schermtijd op 120.000 Britse jongeren. De uitkomst? Socialmediagebruik was niet schadelijk voor het merendeel van de tieners. In veel gevallen voelden de proefpersonen zich meer verbonden met en emotioneel gesteund door hun leeftijdsgenoten.
"In het algemeen wijst alles erop dat gematigd gebruik van digitale technologie niet per se slecht is en zelfs tot voordeel kan leiden in een verbonden wereld", aldus de auteurs in het paper.
6. Een energiedrankje pakken
Wie een blikje Red Bull opentrekt, kan rekenen op afkeurende blikken. Veel suiker, zo mogelijk meer chemicaliën en nog meer verwijten zullen je ten deel vallen. En alles even onwaar.
Want (de suikervrije) Red Bull is helemaal niet zo slecht voor je. Een blikje bevat niet alleen slechts 10 calorieën en helemaal geen suiker, het bevat slechts 80 milligram cafeïne – ongeveer een derde van wat er in een grote koffie van Starbucks zit. De andere ingrediënten – vitamine B en taurine – zijn volgens wetenschappers veilig.
7. Een of twee glazen wijn drinken
Overal waar 'te' voor staat is ongezond, en dat geldt helemaal voor alcohol.
Maar uit meerdere onderzoeken blijkt juist dat matig drinken – ruwweg dagelijks 1 à 2 glazen wijn of bier – positieve effecten kan hebben, zoals een verminderd risico op cognitieve aftakeling als je ouder wordt.
Uit een vorig jaar in het Journal of Alzheimer's Disease gepubliceerde studie blijkt dat mensen die regelmatig drinken significant meer kans hebben om de 85-jarige leeftijd te halen zonder mentale mankementen dan niet-drinkers. Een grootschalige review van 74 andere onderzoeken concludeerde ook dat gematigde drinkers minder snel dementeren dan geheelonthouders.
8. Meldingen op de smartphone aan hebben staan
Als onze smartphone piept, trilt of zoemt, reageren we meestal meteen. Volgens velen het bewijs dat we techverslaafd zijn, dat we niet meer in staat zijn om ons te concentreren en dat het ten koste gaat van onze productiviteit en gemoedsrust.
Er zijn echter geen studies die erop wijzen dat het dempen ('snoozing') van meldingen ons uit de brand helpt en het probleem van de 'onrustige gebruiker' oplost. Uit een recente studie blijkt het tegendeel: mensen die de meldingen uit hebben staan, ervaren meer stress.
Er is een alternatief: doseren. Deelnemers aan de studie die hun meldingen niet realtime maar in porties kregen, voelden zich minder gestrest en blijer dan mensen die realtime of helemaal geen meldingen kregen.
9. Ellenlange work-outs
Je hoeft je niet urenlang in de sportschool in het zweet te werken om in vorm te blijven.
Verschillende studies tonen aan dat korte, intensieve work-outs zoals de bekende 7 minuten work-out beter zijn dan andere wat betreft de aanmaak van spiermassa en de bescherming van het hart. Dit soort work-outs wordt over het algemeen aangeduid als 'high-intensity interval training', of HIIT.
"Van high-intensity interval training heb je meer profijt dan van een traditionele, langere work-out met een gematigde intensiteit", aldus bewegingspsycholoog Chris Jordan, de grondlegger van de Johnson & Johnson Official 7 Minute Workout.
10. Gluten eten
Gluten. Dankzij deze groep eiwitten zetten we graag onze tanden in een bagel of een stuk pizza. Het geeft dit voedsel namelijk de typische elastische structuur. Toch zijn gluten geen junk-ingrediënt, en tenzij je coeliakie hebt en allergisch bent voor gluten is het niet ongezond.
Sommige mensen geloven dat coeliakie in opmars is, maar een recente studie, gepubliceerd in de Journal of the American Medical Association, weerlegt die aanname.
Voor wie zegt geen coeliakie te hebben, maar toch gevoelig beweert te zijn voor gluten: een studie uit 2013 van de Monash University maakt hier korte metten mee. Hoe de deelnemers voedsel verteren heeft volgens deze studie niets te maken met de gluteninname.
In plaats daarvan bleek het onprettige gevoel in de maag en darmen meer te maken te hebben met het ongezonde kant-en-klaarvoedsel (dat ook nog eens veel gluten bevatte).
11. Uiltjes knappen
Wie een tukje doet is niet per se lui. Sommige studies verbinden zelfs gezondheidseffecten aan het doen van een kort slaapje.
Een kleinschalige studie, gepubliceerd in het magazine Brain, Behavior, and Immunity, vergeleek de recupererende effecten van een half uur slaap en 10 uur slaap bij mensen met een slaaptekort.
Wat bleek? Er is geen verschil. Slaapgebrek breekt je immuunsysteem af. De zogeheten biomarkers (waarvan de afwezigheid een indicatie is van een slechter functionerend immuunsysteem) keren na 30 minuten al terug in het bloed.
Toegift: volgens Harvard-professor en slaapdeskundige Robert Stickgold vergroten korte slaapjes het probleemoplossend vermogen van sommigen.